O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O`RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
NIZOMIY NOMIDAGI
TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI
Aniq va tabiiy fanlarni o’qitish metodikasi ( matematika) yo’nalishi 201-guruh magistranti
ABIYEV RO’ZIMURODNING
Oliy ta’limda matematika o’qitish metodikasi fanidan tayyorlagan
MUSTAQIL ISHI
Mavzu: Oliy ta`lim o`qitish shakllarining takomillashuvi.
Tekshirdi:______________
Toshkent-2021
Mavzu: Oliy ta`lim o`qitish shakllarining takomillashuvi.
Reja:
Ta`limni tashkil etish shakllari va ta`lim turlari.
Dars - о‘qitishni tashkil etish shakli sifatida.
О‘qitishning passiv, faol va interfaol metodlari.
Ta’lim muassasalari oldida turgan vazifalarning ijobiy hal etilishi mashg‘ulot (ta’lim jarayoni) mazmuni, ta’lim shakli, metodlari hamda vositalarining samaradorligiga bog‘liq bо‘ladi. Ta’lim shakli, metodlari va vositalari talabalarni (о‘quvchilarni) ma’naviy jihatdan tarbiyalash, ularda chuqur bilim va dunyoqarashni shakllantirishga xizmat qiladi.
Ta’lim shakli о‘qituvchi va о‘quvchining belgilangan tartibda, muayyan maqsadga muvofiq ma’lum rejimda tashkil etiladigan faoliyatlarining tashqi ifodasidir. Qadim zamonlardanoq jamiyatning yetuk kishilari о‘qitish ishini tashkil qilishning ijtimoiy taraqqiyot ehtiyojlariga javob beradigan shakllarini topishga uringanlar. Hozirgi vaqtda Respublika ta’lim muassasalarida о‘qitishning quyidagi shakllaridan foydalanilmoqda.
О‘qitishni tashkil etish shaklining paydo bо‘lishi insoniyat jamiyatining rivojlanishi bilan birga amalga oshgan. О‘quv jarayonini tashkil etishning eng qadimiy shakli - balki yakkalashtirilgan о‘qitish bо‘lsa kerak.
О‘qitishning keyingi bosqichi - yakkalashtirilgan-guruhiy о‘qitish usuli bо‘lgan. XVII asr boshlarida о‘quv jarayonini tashkil etishning bunday shakli jamiyat talabiga javob bera olmay qolgan va guruhiy о‘qitishning dastlabki kurtaklari paydo bо‘lib, keyinchalik ular sinf-dars tizimining asosi bо‘lib xizmat qilgan. Odatda, sinf-
dars tizimini ishlab chiqish va joriy qilinishini mashhur didakt Y.A. Komenskiy nomi bilan bog‘laydilar.
О‘qitishni tashkil etishning bunday shakliga quyidagilar xosdir:
• mashg‘ulotning asosiy birligi darsdan iborat;
• sinfda о‘quvchilar yoshlariga kо‘ra birlashtiradilar;
• maktabda о‘qitishning davri;
• mashg‘ulotlar barcha uchun majburiy;
• tо‘liq yil uchun mashg‘ulot, tanaffus va ta’til jadvallari mavjud;
• sinfdagi barcha о‘quvchilarning ishini yagona reja asosida, bir mavzu bо‘yicha amalga oshiriladi;
• о‘quv jarayoniga о‘qituvchi rahbarlik qiladi.
Interfaol dars bosqichlari. Interfaol darsning vaqtlar bо‘yicha bosqichlari (taxminiy tuzilishi) quyidagicha bо‘lishi mumkin:
1-bosqich. Motivatsiya va yangi mavzuni e’lon qilish - dars umumiy davomiyligining 10 foizi;
________________________________
2-bosqich. Avvalgi darsda о‘tilgan materiallarni mustahkamlash (takrorlash) - dars umumiy davomiyligining 20 foizi;
3-bosqich. Yangi materialni о‘rganish - dars umumiy davomiyligining 50 foizi;
4-bosqich. Boholash - dars umumiy davomiyligining 10 foizi;
5-bosqich. Darsga yakun yasash (debrifing 80, refleksiya 81) - dars umumiy davomiyligining 10 foizi.
Albatta, ushbu dars tuzilishidagi vaqtlar taqsimotini shartli qabul qilish mumkin. Darsning о‘ziga xos xususiyatlari (mavzu, foydalinalaëtgan metod, qо‘llanilaëtgan texnologiya, о‘qitish davri, darsning turi va boshqalar)ga va о‘qituvchining ixtiëriga kо‘ra, u yoki bu bosqich vaqtlari qisqarishi ëki uzayishi mumkin Lekin, darsda yuqoridagi bosqichlarining barchasini foydalanish maqsadga muvofiq bо‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |