O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zoologiya va anatomiya kafedrasi

Bo‟shliqichlilar filogeniyasi. 
Bo‘shliqichlilar orasida gidrazoylar eng tuban tuzilgan 
hayvonlar hisoblanadi. Ularning tanasi ikki qavatli qop yoki siindga o‘xshash; ektodermal 
halqumi va tana bushligi to‘sig‘i rivojlanmagan. Gidrozoylar orasida dengiz gidroidlari eng 
qadimgi hayvonlar. Gidrozoylarning meduza davri keyinroq paydo bo‘lgan. Chunki meduza po-
lipga nisbatan ancha murakkab tuzilgan. Meduza davri o‘troq yashovchi poliplarning tarqalishini 
osonlashtiradi. Hozirgi ayrim bo‘shliqichlilar ikkilamchi marta meduza davrini yo‘qotgan. 

---

Gidrozoylar orasida sifonoforalar keyinroq paydo bo‘lgan. Ular tanasidagi individlar 
ixtisoslashib, polimorf koloniyani hosil qiladi. Evolyutsiya davomida stsifomeduzalarning polip 
stadiyasi murakkablashmasdan meduza stadiyasi murakkablashib borgan. Bu hodisa meduzalarni 
erkin harakat qilishi bilan bog‘liq. 
Korall poliplar evolyutsiyasi metagenezning bo‘lmasligi tufayli o‘troq yashashga 
moslashuv yo‘nalishida borgan. Ular tuzilishida ham bir qancha murakkablashuv belgilari paydo 
bo‘lgan. Hazm qilish sistemasi ektodermal halqum va endodermal ichakka bo‘lingan. Oshqozon 
devorida to‘siqlar paydo bo‘lishi ichak hazm yuzasini kengaytirgan. Korall poliplar va 
ssifomeduzalarning tuzilishi umumiy tarzda gidrozoylarga o‘xshash bo‘lganidan bu sinflar ular 
bilan genetik jihatdan bog‘langan, deyish mumkin.