O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi namangan davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiy fakul‘teti



Download 1,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet152/293
Sana24.08.2021
Hajmi1,63 Mb.
#155158
1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   293
Bog'liq
sotsiologiya fanidan izohli lugat

Marginal  shaxs  -  (fr.  marginal  -  chekka,  chegara)  -ijtimoiy  jihatdan 
normal holatda bo‗lmagan shaxs. Bunday shaxs ikki va undan ko‗p madaniy 


 
109 
tizimlar  o‗rtasidagi  chegarada  oraliq  holatini  egallaydi,  qisman  har  biriga 
singgan bo‗ladi, ammo xech biriga to‗liq mansub bo‗lmaydi. 
Marksizm  –  XIX-a.ning  40-y.larida  Germaniyada  shakllangan  va 
nemis  iqtisodchisi  va  faylasufi  K  Marks  (1818-1883  y.)  nomi  b-n  atalgan 
falsafiy, ijtimoiy-iqtisodiy qarashlar tizimi. Uning shakllanishida XIX-a.ning 
Evropada,  ayniqsa  Angliya,  Fransiya  va  Germaniyada  tobora  avj  olib 
borayotgan inqilobiy harakatlar va ularni fal-iy, siyosiy va iqtisodiy naz-yalar 
asosida tahlil qilish muhim rol o‗ynaydi. M. o‗sha davr jamiyatining ijtimoiy-
iqtisodiy munosabatlariga xos ziddiyat, adolatsizlik va boshqa muammolarni 
faqat,  ushbu  jamiyatni  sotsialistik  jamiyat  b-n  almashtirish,  uning 
kamchiliklarini, birinchi navbatda sinfiy kurash tufayligina hal qilish mumkin 
degan utopik g‗oyaga asoslanar edi. M. fal-iy va ijtimoiy iqtisodiy naz-yalar 
tarixida 
―kapitalizm‖, 
―sinfiy 
kurash‖, 
―proletariat 
diktaturasi‖, 
―kommunizm‖  kabi  qator  yangi  kategoriyalarni  sun‘iy  ravishda  ishlab 
chiqdilar  va  ularning  asosida  proletariatning  (ya‘ni  ishchilar  sinfi)  tarixiy 
vazifasi  burjuaziya,  ya‘ni  kapitalistik  jamiyatdan  sotsializm  jamiyatiga 
proletariat  diktaturasiga  o‗tishni  yagona  sinfiy  kurash  yo‗li  b-n  amalga 
oshirishdan  iborat  degan  noto‗g‗ri  xulosaga  keldilar.  M.  mohiyatida  asosiy 
o‗rinni  egallagan  g‗oya-bu  tabiatda  qarama-qarshiliklar  kurashi,  jamiyatda 
esa  sinfiy  kurash  taraqqiyot  mohiyatini  va  yo‗nalishini  belgilaydi  degan 
qarashdan  iborat.  Uning  ijtimoiy-iqtisodiy  formatsiyalar  to‗g‗risidagi 
xulosasi  ham  ushbu  soxta  g‗oya  asosida  yaratilgan  edi.  Hoz.  davrda  M.ga 
nisbatan  xilma  –  xil  qarash  ayniqsa,  tanqidiy  yondashish  nihoyatda 
kuchaygan.  Shu  b-n  birga  hali  ham  bunday  qarashlar  ortidan  boradigan, 
ularni targ‗ib qiladigan oqim – neomarksizm ham saqlanib qolmoqda.  

Download 1,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   293




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish