O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi namangan davlat universiteti

93.
 
 
Protektsionizm tarafdorlari 
shuni ta’kidlashadiki, 
importga qarshi bojlar, 
kvotalar va boshqa savdo 
to’siqlarini joriy qilish 
orqali. 
Yosh 
sohalarni chet 
el raqobatidan 
saqlash 
mumkin. 
Iste’molchilar 
turmush 
farovonligini 
oshirish 
mumkin. 
Byudjet 
daromadlarini 
ko’paytirish 
mumkin. 
Kichik 
iqtisodiyotli 
mamlakatning 
umumiy 
farovonligini 
yaxshilash 
mumkin. 
94.
 
 
Protektsionizmning 
ma’muriy 
choralari 
qaysilar? 
texnik 
barьerlarni 
qo’llash, 
upakovka va 
markirovka 
shartlari, 
eksportni 
ixtiyoriy
cheklash. 
kvotalash, 
litsenziyalash, 
davlat 
monopoliyalari
. 
paratarif choralar, 
texnik standartlar, 
subsidiyalash. 
texnik 
standartlar, 
davlat 
monopoliyalari
, paratarif 
choralar. 
95.
 
 
Protektsionistik tashqi 
savdo siyosati suzib 
yuruvchi valyuta kursi 
sharoitida daromad 
darajasiga ta’sir qilmaydi, 
chunki: 
sof eksport 
ortadi, biroq 
investitsiya 
sokrahayutsya
; 
valyuta kursi 
ortadi, bu sof 
eksportning 
boshlang’ich 
ko’payishini 
importni qisqarishi 
eksportning 
o’sishiga 
ekvivalent; 
yuqoridagilarni
ng barchasi 
to’g’ri. 

---

neytrallashtira
di; 
96.
 
 
Protektsionistik tashqi 
savdo siyosati suzib 
yuruvchi valyuta kursi 
sharoitida daromad 
darajasiga ta’sir qilmaydi, 
chunki: 
sof eksport 
ortadi, biroq 
investitsiya 
sokrahayutsya
; 
valyuta kursi 
ortadi, bu sof 
eksportning 
boshlang’ich 
ko’payishini 
neytrallashtira
di; 
importni qisqarishi 
eksportning 
o’sishiga 
ekvivalent; 
yuqoridagilarni
ng barchasi 
to’g’ri. 
97.
 
 
Rezidentlar bu, uzoq vaqt 
davomida u yoki bu 
mamlakat hududida 
yashayotgan shaxs yoki 
shaxslar guruhi. Rezident 
sifatida …lar qatnasha 
oladi. 
jismoniy 
shaxslar. 
yuridik 
shaxslar. 
jismoniy va 
yuridik щaxslar. 
davlat 
xizmatchilari. 
98.
 
 
Rivojlanayotgan 
mamlakatlar asosan 
dunyoning qaysi qit’alarda 
joylashgan. 
Osiyo , 
Afrika va 
Lotin 
Amerikasida 
Yevropada 
SHimoliy 
Amerikada 
Yevropa va 
Osiyoda 
99.
 
 
Rivojlanayotgan 
mamlakatlarning siyosiy 
mustakilligi belgilanadi 
Iktisodiy 
mustakillik
Boshka 
davlatlardan 
mustakil 
rivojlanishi 
bilan 
Boshka davlatlar 
oldidagi anik 
majburiyatlar bilan 
Mustakil 
rivojlanishi 
bilan 
100.
 
 
Rivojlangan mamlakatlar 
mashinasozligida eksport 
necha foizni tashkil kiladi 
Maxsulotning 
50% 
.Maxsulotning
70% 
Maxsulotning 75-
90% 
Maxsulotning3
0% 
101.
 
 
Rim shartnomasini qaysi 
davlatlar imzolagan, 
qachon va ularning 
maqsadi nima bo’lgan? 
Buyukbritaniy
a, Italiya, 
Belьgiya, 
Daniya, 
Gollandiya, 
Frantsiya; 
1957 yil; 
yagona 
bojxona 
ittifoqini 
tuzish. 
GFR, 
Frantsiya, 
Italiya, 
Belьgiya, 
Gollandiya, 
Lyuksemburg; 
1957 yil; 
bojxona 
bojlarini 
kamaytirish va 
yagona 
bozorni tuzish
orqali
iqtisodiy 
hamkorlik olib 
borish. 
GFR, Frantsiya, 
Italiya, Belьgiya, 
Buyukbritaniya; 
1961 yil; siyosiy
ittifoq. 
GFR, 
Buyukbritaniy
a, Italiya, 
Gollandiya, 
Frantsiya, 
Daniya, 
Ispaniya, 
Islandiya, 
SHvetsiya, 
Lyuksemburg, 
Belьgiya, 
Portugaliya, 
Avstriya, 
Gretsiya, 
Finlyandiya; 
1993 yil; 
Yevropa 
hamjamiyatini 
tuzish. 
102.
 
 
Rossiya Federatsiyasi 
territoriyasida O’zbekiston 
Respublikasi fuqarosi 
tomonidan AQSHga tovaar 
chiqarish operatsiyasi. 
Xalqaro 
savdo. 
Ichki savdo 
Aralash savdo . 
Davlat boji. 

---

103.
 
 
Savdoni rivojlanishi dunyo 
mamlakatlarini 
Mustakil 
kiladi 
Uzaro bog’lab 
kuyadi 
Ajratib kuyadi
Ukuvsiz kilib 
kuyadi 
104.
 
 
Sof xorijiy aktivlarni 
tavsiflovchi quyidagi 
mulohazalardan qaysi biri 
noto’g’ri: 
agar uzoq 
muddat 
oralig’ida 
mamlakat 
joriy 
operatsiyalar 
balansida 
kamomadga 
ega bo’lsa, 
uning sof 
xorijiy 
aktivlari 
miqdori salbiy 
bo’ladi va 
mamlakat 
netto-
qarzdorga 
aylanadi; 
agar uzoq 
muddat 
oralig’ida 
mamlakat joriy 
operatsiyalar 
balansida 
ijobiy qoldiqqa 
ega bo’lsa, 
uning sof 
xorijiy 
aktivlari 
miqdori ortib 
boradi va 
mamlakat 
netto-
kreditorga 
aylanadi; 
davlat byudjeti 
kamomadini 
o’sishi, agar u 
investitsiyalarga 
nisbatan xususiy 
jamg’armalarning 
tezroq o’sishi bilan 
birgalikda 
kuzatilmasa, 
mamlakatning sof 
xorijiy 
aktivlarining 
kamayishiga olib 
keladi; 
sof eksport va 
mamlakat sof 
rasmiy valyuta 
zahiralari 
miqdori 
mamlakatning 
sof xorijiy 
aktivlarini 
tashkil qiladi. 
105.
 
 
Tashki savdoni Davlot 
boshkaruvi amalga 
oshiradi. 
Mamlakatlard
agi aloxida 
davlat 
organlari 
Davlatlararo 
shartnoma , 
kelishuvlarga
asoslangan 
davlat 
organlari 
Xalkaro 
tashkilotlar 
Kliring 
kompaniyalari 
106.
 
 
Tashqi savdo ichki savdoga 
nisbatan quyidagi hollarda 
foydali xisoblanadi. 
CHet 
mamlakatlarda 
tovarlar 
qimmat 
hisoblansa 
Tashqi 
bozorlarda 
tovarlar arzon 
bo’lsa 
Eksport va import 
tovarlarning ichki 
savdo narxlari teng 
bo’lsa 
Import 
tovarlari 
eksport 
tovarlariga 
nisbatan 
arzonroq 
bo’lsa 
107.
 
 
Tashqi savdoda quyidagi 
tamonlar qatnashadi. 
Sotuvchi va 
xaridor
Mamlakat 
vakillari 
(Rezidentlar) 
Savdo qiluvchi 
davlat vakillari
Savdo 
palatalari 
108.
 
 
Tashqi 
savdoni 
tartibga 
solishning miqdoriy usullari 
texnik 
to’siqlar, 
sanitariya 
me’yorlari, 
ichki soliqlar, 
mahalliy 
tovarlarni 
davlat 
tomonidan 
xarid qilinishi 
tarif kvotasi, 
import boji 
subsidiya, 
demping, kreditlash 
kvotalash, 
litsenziyalash, 
KECH 
109.
 
 
Tashqi 
savdoni 
tartibga 
solishning 
moliyaviy 
usullari 
texnik 
to’siqlar, 
sanitariya 
me’yorlari, 
ichki soliqlar, 
mahalliy 
tarif kvotasi, 
import boji 
subsidiya, 
demping, kreditlash 
kvotalash, 
litsenziyalash, 
KECH 

---

tovarlarni 
davlat 
tomonidan 
xarid qilinishi 
110.
 
 
Tashqi 
savdoni 
tartibga 
solishning 
noiqtisodiy 
usullari 
subsidiya, 
demping, 
kreditlash 
kvotalash, 
litsenziyalash, 
KECH 
texnik to’siqlar, 
sanitariya 
me’yorlari, ichki 
soliqlar, mahalliy 
tovarlarni davlat 
tomonidan xarid 
qilinishi 
huquqiy 
rejimlar, savdo 
shartnomalari 
111.
 
 
Tashqi 
savdoni 
tartibga 
solishning tarifli usullari 
texnik 
to’siqlar, 
sanitariya 
me’yorlari, 
ichki soliqlar, 
mahalliy 
tovarlarni 
davlat 
tomonidan 
xarid qilinishi 
tarif kvotasi, 
import boji 
subsidiya, 
demping, kreditlash 
kvotalash, 
litsenziyalash, 
KECH 
112.
 
 
To’lov balansi joriy 
operatsiyalari hisobiga 
hamma narsa kiradi, 
quyidagilar istisno:
tovar importi; 
investitsiyalard
an sof 
daromadlar; 
xorijiy davlatlarga 
transport 
xizmatlari; 
mamlakatning 
xorijdagi 
aktivlarining 
o’zgarishi; 
113.
 
 
O’zbekiseon xududida 
Markaziy Osiyo axalisining 
necha foyizi yashaydi
25 % 
60% 
45% 
75% 
114.
 
 
O’zbekiston bir birlik 
resursni ishlatgan holda 
yoki 1 t. bug’doy yoki 4 t. 
ko’mir ishlab chiqarishi 
mumkin, Ukraina esa 2 t. 
bug’doy yoki 5 t. ko’mir 
ishlab chiqarishi mumkin. 
Ochiq iqtisodiyot 
sharoitida, 
O’zbekiston 
bug’doyni 
eksport, 
ko’mirni 
import qiladi. 
Ukraina 
bug’doyni 
eksport kilib, 
ko’mirni 
import qiladi. 
O’zbekiston 
bug’doyni import 
ham, eksport ham 
qilmaydi. 
O’zbekiston 
ko’mirni 
import ham, 
eksport ham 
qilmaydi. 
115.
 
 
O’zbekiston jahon 
mamlakatlari ichida 
oltinning umumiy hajmi 
bo’yicha nechanchi o’rinda 
turadi. 
3-o’rinda 
12-o’rinda 
8-o’rinda 
6-o’rinda 
116.
 
 
O’zbekiston paxta tolasini 
eksport qilishi bo’yicha 
dunyoda nechanchi o’rinda 
turadi. 
7-o’rinda 
1-o’rinda 
4-o’rinda 
2-o’rinda 
117.
 
 
Uzbekiston respublikasi 
mustakil davlat sifatida 
jaxon xujaligiga uzining ilk 
kadamini kachon kuydi. 
1985 yilda 
2001 yilda 
1991 yilda 
2005 yilda 
118.
 
 
O’zbekiston Respublikasi 
Prezidenti I.Karimov qaysi 
1989 yilni 
1996 yilni 
2002 yilni 
1991 yilni 

---

yilni Respublika 
iqtisodiyotida “Tub 
burilish yili” deb elon kildi 
119.
 
 
O’zbekiston fuqarosi 
AQSHga mahsulotni 
Rossiyada turib sotayotgan 
bo’lsa, bu operatsiya ... 
xalqaro savdo; ichki savdo; 
aralash savdo; 
davlat bojlari; 
120.
 
 
Uzbekiston Xitoy 
urtasidagi uzaro savdo 
iktisodiy munosabatlarni 
olib borish tug’risidagi 
shartnoma kachon imzoladi 
1982 yilda 
1992 yilda 
2002 yilda 
1995 yilda 
121.
 
 
O’zbekistonda bug’doyga 
talab funktsiyasi: D = 100 
— 20R, taklif funktsiyasi: S 
= 20 + 20R ko’rinishga ega. 
AQSHda esa bug’doyga 
talab funktsiyasi: D = 80 - 
20R, taklif funktsiyasi: S = 
40 20R ko’rinishga ega. 
AQSHning O’zbekistonga 
bug’doy eksporti hajmini 
toping. 
20 birlik. 
40 birlik. 
30 birlik. 
0 
122.
 
 
O’zbekistonda bug’doyga 
talab funktsiyasi: D = 100 
— 20R, taklif funktsiyasi: S 
= 20 + 20R ko’rinishga ega. 
AQSHda esa bug’doyga 
talab funktsiyasi: D = 80 - 
20R, taklif funktsiyasi: S = 
40 + 20R ko’rinishga 
ega.Eksport 
qiluvchi 
mamlakat uchun eksport 
taklifi funktsiyasi, import 
qiluvchi mamlakat uchun 
importga talab funktsiyasi 
ko’rinishini aniklang. 
X = - 40 + 
40P, IM = 80 - 
40P; 
X = 80 - 40P, 
IM = - 40 + 
40P; 
X = - 40 - 40P, IM 
= 80 - 40P; 
X = - 40 - 40P, 
IM = 80 + 
40P;