O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muhandislik –texnologiya instituti



Download 481,8 Kb.
bet1/4
Sana20.06.2022
Hajmi481,8 Kb.
#683821
  1   2   3   4
Bog'liq
Po\'latova Xolida


O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

NAMANGAN MUHANDISLIK –TEXNOLOGIYA INSTITUTI

“Kimyo-texnologiya” fakulteti


“Organik kimyo” fanidan

Bajardi: 1d-21 guruhi talabasi


______________
Qabul qildi: Hoshimov F

NAMANGAN ­– 2021 yil


Uglevodlarning galogenli hosilalari bog’li galogenli hosilalari : sinflanishi tuulishi izomeriyasi nomenklaturasi.


.
Reja:



  1. Nukleofil almashinish reaksiyalarining mexanizmi.

  2. Galogenalkanlarni degidrogalogenlash

  3. Galoidalkillar izomerlanishi, olish usullari

Alkanlardagi bir yoki bir necha vodorod atomlarining galogenlarga almashinishidan hosil bo‘ladigan birikmalarga ularning galogenli hosilalari deyiladi. Alkanlarning galogenli hosilalari molekulasidagi galogen atomlarining soniga qarab mono-, di- va poligalogenli hosilalarga bo‘linadi.


Monogalogenalkanlarning umumiy formulasi CnH2n+1X (XF, Cl, Br, I). Galogen atomining birlamchi, ikkilamchi yoki uchlamchi uglerod atomi bilan bog‘langanligiga qarab, monogalogenalkanlar birlamchi RCH2X, ikkilamchi R2CHX va uchlamchi R3CX bo‘lishi mumkin.
Galogenalkanlarning nomlanishi quyidagi misollarda keltirilgan:

1-xlorpropan (S*) 2-brompropan (S)
propil xlorid (R**) izopropil bromid (R)
Sistematik nomenklaturada bosh zanjirni raqamlash alifbo tartibida birinchi aytiladigan o‘rinbosar yaqin tomondan boshlanadi:

2-metil-4-xlorpentan 2-brom-4-metilpentan

2-brom-5-ftor-4-metil-3-xlorgeksan

Monogalogenalkanlarda uglerod skeletining va galogenning holat izomeriyasi uchraydi. Masalan, C4H9Cl tarkibli monoxloralkanning to‘rtta strukturaviy izomeri (1-xlorbutan, 2-xlorbutan, 2-metil-1-xlorpropan, 2-metil-2-xlorpropan) bor. Bu izomerlarning tuzilish formulalarini o‘zingiz yozing.


Galogenalkanlarning asosiy olinish usullari quyidagi sxemada keltirilgan:
Galogen atomining elektromanfiyligi katta bo‘lgani uchun galogenalkanlarda uglerod-galogen bog‘i elektron bulutining zichligi galogenga tomon siljigan (galogen atomining –I- effekti).
C–F, C–Cl, C–Br, C–I qatorida kimyoviy bog‘ning energiyasi kamayib, uzunligi va qutblanuvchanligi esa ortib boradi. C–I bog‘ining energiyasi eng kichik, qutblanuvchanligi eng katta bo‘lganligi bois yodalkanlar nukleofil almashinish reaksiyalariga eng oson, ftoralkanlar esa, aksincha eng qiyin kirishadi (amalda kirishmaydi).
Monogalogenalkanlar reaksiyaga kirishish qobiliyati kuchli bo‘lgan organik moddalar jumlasiga kiradi. Ular kirishadigan ayrim reaksiyalar quyidagi sxemada keltirilgan:

Reaksiyalar sxemasidan ko‘rinib turibdiki, galogenalkanlar yordamida organik birikmalarning deyarli barcha sinflariga mansub bo‘lgan moddalarni sintez qilish mumkin.

Download 481,8 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish