О‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy davlat konchilik instituti

Yordamchi (texnologik) buyruqlar
Kod Tavsifi Misol
Masofadan boshkarish pultidagi <> tugmasini G0 X0 Y0
M00 bosishdan oldin mashinaning ishlashini to‘xtatib, Z100 M0
<> deb ataladi
<> tugmasini bosishdan oldin mashinaning G0 X0 Y0
M01 ishlashini to‘xtatish kerak, agar to‘xtatish rejimi Z100 M1
yoniqligi tasdiqlangan bo‘lsa
M02 modal vazifalarni tiklashdan, dasturning oxirigacha M02
M03 soat mili bo‘ylab shpindel aylanishini boshlash M3 S2000
M04 soat miliga qarshi shpindel aylanishini boshlash M4 S2000
M05 shpindel aylanishini to‘xtatish M5
M06 vositalarni almashtirish T15 M6
M07 qo‘shimcha sovutishni yoqish M3 S2000 M7
M08 asosiy sovutishni yoqish. Bazan (misolda ko‘rsatilgandek) M3 S2000
bir chiziqda bir necha M-kodga yo‘l qo‘yilmaydi M8
M09 sovutishni o‘chirish G0 X0 Y0
Z100 M5 M9
M13 soat mili bo‘ylab shpindelni aylanishi va sovutishini S2000 M13
Yokish
M14 soat miliga qarshi shpindelni aylanishi va sovutishini S2000 M14
o‘chirish
M17 dastur ostini tugatish M17
M25 vositalarni qo‘lda almashtirish M25
o‘sha dasturda bor dastur ostini qo‘shish ( P – buyerda kadr
M97 soni, N25 liniyasiga o‘tishini misol qilib amalga oshiradi) M97 P25
ko‘p yerda amalga oshirilmaydi fakat HAAS mashinalarida
ishga tushadi
aloxida asosiy dasturda bor dastur ostini qo‘shish ( P-dastur M98
M98 osti soni, O1015 dasturiga o‘tishini misol qilib amalga P1015
oshiradi)
M99 dastur ostini tugatish M99
M30 modal vazifalarni tiklanmasdan, dasturning oxirigacha M30
Buyruqlar parametrlari
Buyruqlar parametrlari lotin alifbosi bilan tuziladi
Kod Tavsifi Misol
X X o‘qi bo‘ylab trayektoriya koordinata nuqtasi G0 X100 Y0 Z0
Y Y o‘qi bo‘ylab trayektoriya koordinata nuqtasi G0 X0 Y100 Z0
Z Z o‘qi bo‘ylab trayektoriya koordinata nuqtasi G0 X0 Y0 Z100
P Buyruqlar parametri G04 P101
Xarakat uzatilish tezligi
F Frezer mashinalari uchun daqiqa – daqiqada G1 G91 X10
dyum (IPM) yoki millimetrda (mm/min) F100
tokar mashinalari dyumlar aylanmasi uchun
(IPR) yoki millimetrlar aylanmasi uchun(mm/rev)
S Shpindel aylanish chastotasi S3000 M3
R Standart bajarilgan ish parametri yoki yoy radiusi G81 R1 0 R2
(standartni kengaytirish) -10 F50 yoki
G2 G91 X12.5 R12.5
D Tanlangan vositalarni tuzatish parametri G1 G41 D1
X10 F150
L Dastur osti chaqiriqlarining soni M98 L82 P10
yoki G65 L82 P10 X_Y_R
I Interpolyatsion aylanada yoy parametri. G03 X10 Y10
X o‘qining boshlanish nuqtasidan yoyning markazigacha I0 J0 F10
bo‘lgan masofa
J interpolyatsion aylanada yoy parametri. G03 X10 Y10
Boshlang‘ichdan ortgan masofa I0 J0 F10
K Interpolyatsion aylanada yoy parameti. G03 X10 Y10
Z o‘qida yoyning ortgan masofasi I0 K0 F10
Misol
Vertikal-frezer raqamli boshqaruv dasturi mashinasida (to‘rtburchakda 34x27 mmda yozilgan) W xarfini qayta ishlash imkoniyati, freza diametri 4 mm, yasalishi organik shishadan.
Qayta ishlash natijasi qizil rang bilan ajratilgan