O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti fiziologiya va valeologiya asoslari kafedrasi valeologiya asoslari

Davolash
Hozircha OİTS ga qarshi 100 % samarali vaktsina yoki dori yo‘q, chunki dori
preparatlarining ko‘pchiligi salbiy Ilova ta‘sirga ega va samarasi kam.
OİTS ni davolashga ikki xil yondashuv qayd etilgan: gen terapiyasi va vaktsinaning yaratilishi.
Gen terapiyasi sohasida taf va rev genlarini inaktivatsiya qiluvchi DNK ni
qo‘llash umidli natijalar ko‘rsatdi (taf va rev genlari virusli oqsillarning hosil bo‘lishi uchun zarur oqsillar sintezini nazorat qiladilar). Olimlar İİV to‘g‘risida qanchalik ko‘p ma‘lumotga ega bo‘lmasinlar samarali vaktsinani yaratish hali ham eng katta muammo bo‘lib qolmo qda. Chunki boshqa viruslardan farqli o‘laroq, organizmning immun reaktsiyasi İİV ni yo‘q qilmaydi, shuning uchun vaktsinaga qanday immun javob berilishi ma‘lum emas. Bundan tashqari İİV holatida bemorlarga kuchsizlantirilgan yoki hatto o‘ldirilgan viruslarning kiritilishi xavfsiz emas. İİV ga qarshi vaktsina virusli antigenlarga qars hi antitanachalar titrini nafaqat ko‘paytirishi, balki immun himoyaning barcha vositalarini stimulyatsiya qilishi kerak. Bu vazifani bajarishning hozircha iloji yo‘q, chunki inson immun tizimi qanday ishlashi haqida to‘liq ma‘lumot yo‘q. OİTS ga qarshi 100% samarali vaktsina yoki dori hozircha yo‘q, ammo kasallikning tarqalishi va zararlanishining oldini olish usullarini targ‘ib qilish kata yordam beradi. Giyohvandlar orasida bir martalik shprits va ignalarning tarqatilishi qon preparatlarining OİTS ga tekshirilishi zararla nishi xavfini ancha kamaytiradi. Ko‘pchilik insonlar zararlanishdan o‘zlarini butkul himoyalangan deb hisoblaydilar, chunki uning tarqalish yo‘llarini yaxshi biladilar. Ammo bunday ishonchga to‘liq asos yo‘q.
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2008 yil 26 dekabrdagi «O’zbekiston Respublikasida OİV infektsiyasi tarqalishiga qarshi kurash
samaradorligini oshirishga doir Ilova chora-tadbirlar to’g’risida»
PQ-1023-sonli Qarori O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2008 yil 26 dekabrdagi PQ-1023- sonli Qarori • Prezident Qarori bilan Respublikada OİV-infektsiyasini tarqalishiga qarshi kurash chora-tadbirlarni amalga oshirishni ta‘minlaydigan, hozirgi zamon talablariga javob beradigan yagona tizim tasdiqlandi.
• Mazkur tizimning asosi etib Respublika va hududiy OİTSga qarshi kurash
markazlari belgilangan.
• O‘zbekiston Respublikasida OİV infektsiyasi tarqalishiga qarshi kurash
bo‘yicha vazirlik, idoralar, mahalliy hokimiyatlar, jamoatchilik va xalqaro tashkilotlar tomonidan olib borilayotgan tadbirlarni muvofiqlashtirish maqsadida Respublika komissiyasi tashkil etildi.
• Respublika Komissiya raisi etib O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri tayinlandi.
Prezident qarorini ijrosini ta’minlash maqsadida 2009 yilning 5 yanvarida Vazirlar Mahkamasining “OİTSga qarshi kurash markazlarining tashkiliy tuzilmasini va faoliyatini takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida” 1-son qarori qabul qilindi.