O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy davlat konchilik instituti «energo mexanika» fakulteti

Rotametrni o’rnatish 1-quvuryo’l, 2 - uch yo’llik, 3 - berkitish 
armaturasi, 4- rotametr, 5 - aylanib o’tish quvuryo’li 

---

Tezlik va hajm o‟lchagichlar. O‟lchagichlarning to‟g‟ri ishlashini 
ta‟minlaydigan asosiy shart quvuryo‟lni suyuqlikka to‟liq to‟ldirishdan iborat.
O‟lchagichlar bosim quvuryo‟llariga o‟rnatilganda o‟lchagich orqali o‟tuvchi 
suyuqlik oqimining yo‟nalishi korpusidagi strelkaning yo‟nalishiga mos ekanligi 
tekshiriladi. O‟lchagichni o‟rnatish joyini shunday tanlash kerakki, quvuryo‟lning 
asbobgacha bo‟lgan to‟g‟ri qismi quvuryo‟lning kamida 8-10 diametriga teng, 
asbobdan keyin esa 6-8 diametriga teng bo‟lsin. O‟lchagichlar quvuryo‟llarni 
o‟rnatish tugallanib, ular tozalangandan keyin o‟rnatiladi. Quvuryo‟llarni 
o‟lchagichlar o‟rnatilgandan keyin sinash kerak.
O‟lchagichlardan foydalanish qulay bo‟lsin uchun berkitish ventillari bilan 
jihozlangan aylanma (qo‟shimcha parallel) quvuryo‟llar qurilgan bo‟lishi lozim. 
O‟lchagichning kalibridan kattaroq diametrli quvuryo‟lda ulchagich ikkita 
konussimon o‟tishli qisqa quvurlar o‟rtasida o‟rnatiladi. Bunda berkitish ventillari 
qisqa quvurlardan oldin va keiyn joylashtiriladi.
Bosimsiz quvuryo‟l o‟lchagich o‟rnatilgan joyda suyuqlikning zarur 
qo‟shimcha bosimini hosil qilish uchun quvuryo‟lning stahidan pastroqqa 
tushiriladi.
Rotametrlar va o‟lchagichlarni texnologik quvuryo‟llarga o‟rnatishda 
quyidagi qoidalarga rioya qilish zarur: flaneslarning yuzasi quvuryo‟lning o‟qiga 
tik va o‟zaro parallel bo‟lishi lozim; zichlash qistirmalari birikmaning zich 
bo‟lishini ta‟minlashi va quvuryo‟l ichida chiqiqlari bo‟lmasligi darkor. Bu 
qoidalar buzilganda asboblar xato ko‟rsatadi. Ifloslangan suyuqlikni o‟lchashda 
o‟lchagich oldida metall filtr o‟rnatiladi. Romatertlar, hajm va tezlik o‟lchagichlar 
o‟rnatiladigan texnologik quvuryo‟llarda bu asboblarga yaqin joylashgan 
tayanchlar bo‟lishi kerak.