Oʻzbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy davlat

BUYRUQLAR:
Funktsional klavishlar buyruq satrining kuyidagi funktsiyasiga tuGri keladi:
F1 – yordam;
F2: fayllarni arxivda testdan њtkazish;
F3: arxivdagi faylni kurish;
F4: barcha imkoniyatlar bilan ochish;
F5: arxivga izoh kuyish;
F6: joriy kichik katalogga faylni chiqarish;
F7: arxivni SFX ga uzgartirish;
F8: faylni arxivdan њchirish;
F9: parametrlarini uzgartirish, saklab kolish;
F10: fayllar bilan ishlash rejimiga kaytish yoki chikish (Esc);
Alt-F4: faylni boshqa katalogga chiqarish;
Alt-F5: fayl izohini kiritish;
Alt-F6: fayllarni buzilishda himoya kilish;
Alt-F7: arxivni њzgarishdan saklash.
Tula ekranli tartibda ish “sichkoncha” yordamida bajariladi. Kichik kataloglar va arxivlar uchun sichkonning chap tugmachasi bosiladi. Kiritish funktsiyani bu holda tugmachani ikki marta bosish bilan bajariladi. Fayllarni belgilash uchun ung tugmacha ishlatiladi. Matn kiritishda (arxiv nomi, parol) chap tugmacha kiritishni bekor kilsa, њng tugmacha tasdiklaydi. Sichkonchaning chap tugmachasi buyruqni (F1-F10) tanlash uchun ishlatiladi, menyu punktlari shakl ham tanlanadi.


Nazorat savollari:

1. 
   Arxivlash nima?
   
2. 
   Fayllarni nima uchun arxivlaymiz?
   
3. 
   Internetdagi fayllar nega arxivlangan?
   
4. 
   Arxivlash dasturlari qaysilar?
   

Mavzu: Antivirus dasturiy vositalar, Kompyuter viruslarining xarakteristikalari.

Biologik viruslardan farqli ularoq, kompyuter viruslarini inson tomonidan tuziladi. Viruslar kompyuter foydalanuvchilariga kata zarar yetkazadi. Ular kompyuter ishini to`xtatadi yoki qattiq diskdagi ma’lumotlarni uchiradi. Virus sistemaga bir necha yo`llar bilan tushishi mumkin: disketalar, dastur ta’minot yuklangan CD-ROM, tarmoq interfeysi yoki modemli bog`lanish, global Internet tarmog`idagi elektron pochta. Disketa virusdan zararlanishi oson. Zararlangan kompyuterga disketni solib o`qitilganda diskning bosh sektoriga virus tushadi.

Internet ma’lumotlar almashinishiga katta imkoniyat yaratadi. Lekin, kompyuter viruslari va zararli dasturlar tarqalishi uchun yaxshi muhit yaratadi. Albatta Internetdan olingan barcha ma’lumotlarda virus bor deb bo`lmaydi. Kompyuterda ishlovchi ko’pchilik mutaxassislar va operatorlar qabul qilinadigan ma’lumotlarni viruslardan tekshirishni doimo bajaradi. Internetda ishlayotgan har bir kishi uchun yaxshi antivirus ximoya zarur. «Kasperskiy laboratoriyasi» texnik ta’minot xizmati statistikasiga ko`ra, viruslardan zararlangan holatlarning 85% i elektron pochta orqali sodir bo`lgan. 1999 yilga nisbatan xozirgi kunda bu ko`rsatkich 70 % tashkil etadi. «Kasperskiy laboratoriyasi» elektron pochtalarga yaxshi antivirus ximoyasi kerakligini ta’kidlaydi.

Virus tuzuvchilarga elektron pochta juda qulay. Amaliyot shuni ko`rsatadiki, ommabop dasturlar, operastion sistemalar, ma’lumotlarni uzatish texnologiyalari uchun viruslar ko’plab tuzilmoqda. Xozirda elektron pochta biznes va boshqa soxalarda muloqot uchun asosiy vosita bo’lib qolmoqda. Shuning uchun virus tuzuvchilari elektron pochtaga diqqatini qaratmoqda.