O’zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muxandislik-texnologiya instituti turdali toshmirzayevich malikov

 
Globallik mezonlari.
Shaxs va jamiyat fani va falsafada global muammolarni yanada anikrok 
tavsiflash uchun yukorida zikr etilgan «geografik» mezondan tashkari bu 
muammolarni boshqa tomondan ularning sifati va muhim xususiyatlari nuktai 
nazaridan tavsiflovchi kо‘shimcha mezonlar kо‘llaniladi. 
Birinchidan, 
global muammolar о‘z mohiyatiga kо‘ra nafaqat ayrim kishilarning 
manfaatlariga, balki butun insoniyat taqdiriga daxldordir. 

---

222 
Ikkinchidan, 
ularni bartaraf etish uchun butun sayyora aholisi hech bо‘lmasa 
aksariyat qismining kuch-gayratini birlashtirish va ular bahamjihat, izchil ish kо‘rishi 
talab etiladi. 
Uchinchidan, 
bu muammolar dunyo rivojlanishining obyektiv omili hisoblanadi 
va biron-bir mamlakat ularni e’tiborga olmasligi mumkin emas. 
Tо‘rtinchidan, 
global muammolarning yechilmagani kelajakda butun insoniyat 
va uning yashash muhiti uchun jiddiy, balki tuzatib bо‘lmaydigan oqibatlarga olib 
kelishi mumkin. 
Qayd etilgan mezonlardan tashqari ba’zan global muammolarning boshqa bir 
qator xususiyatlari ham kо‘rsatiladi. Xususiy, 
mahalliy va 
mintaqaviy 
muammolardan farqli о‘laroq, global muammolar nisbatan turg‘unroqdir. Ular 
globallikning yuqorida sanab о‘tilgan barcha mezonlariga mos kelishdan oldin, 
zimdan va uzoq shakllanadi, yechilishiga qarab esa (nazariy jihatdan), quyiroq 
darajaga tushib, dunyo miqyosida о‘z ahamiyatini yо‘qotishi mumkin. Ammo 
tendensiyalarni teskari yо‘nalishda о‘zgartirish kamida butun jahon hamjamiyatining 
izchil harakatlarini talab etuvchi о‘ta og‘ir ish bо‘lib, hali bunga erishilganicha yо‘q. 
Global muammolar mavjudligining nisbatan qisqa tarixiga nafaqat ularning quyiroq 
darajaga tushishi, balki susayish hollari ham ma’lum emasligining sababi ana 
shundadir. 
Global muammolarning boshqa bir muhim xususiyati ularning barchasi 
birbiriga shu darajada bog‘liqki, ulardan birini yechish hech bо‘lmasa unga boshqa 
muammolarning ta’sirini hisobga olishni nazarda tutadi.