O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti

“Sionizm”
atamasi Isrusalim (Quddus) yaqinidagi Sion (sinyay) tog‘-tepaligi 
nomidan olingan. Bu tog‘ tepalikda Musogi Tavrot ilohiy kitobi nozil bo‘lgan va 
unda Dovud a.s. ning qarorgohi joylashgan. Shuning uchun bu tog‘ muqaddas 
sanalgan.
Sionizm dastlab yahudiylarning antisemitizm, ya‘ni ularni jahon miqyosida 
ta‘qib etilishlariga qarshi tuzilgan harakat bo‘lib, 1897-yilda Shveytsariyaning 
Bazel shahrida siyosiy oqim-ta‘limot sifatida tashkil topgan.
Milodan avvalgi 63-yilda Rim imperiyasi yahud iy davlatlarini bosib olgandan 
keyin, yahudiylarning dunyo mamlakatlariga tarqalishlari faol davom etgan. Ular 
Yaqin Sharq, Shimoliy Afrika va Janubiy Evropa mamlakatlariga, o‘rta asrlarga 
kelib, Evropa va Osiyoning ko‘pgina mamlakatlari bo‘ylab tarqalib ketishgan. Ular 
borgan joylarda mahalliy aholining tili va madaniyatini o‘zlashtirib olganlar, 
ammo o‘zlarining dini, madaniyati va urf-odatlarini saqlab qoldilar. Bu siyosiy 
oqimning maqsadi dastlab butun dunyodagi yahudiylarni bir erga to‘plab, qadimgi 
yagona yahudiylar davlatini qayta tiklash bo‘lgan. Keyinchalik u yahudiylarning 
reaktsion-millatchilik, shovinistik mafkurasiga aylanib ketgan.
Yahudiylar o‘zlarini ―Oliy millat‖ deb, ular yashaydigan erlardagi hamma 
xalqlar, millatlar yahudiylarga dushmandirlar degan irqchilik g‘oyalarini e‘lon 
qilganlar. 

---

41 
Nihoyat, asrlar bo‘yi jabrlangan xalqqa ikkinchi jahon tugagandan so‘ng 
Murruvvat ko‘rsatildi. BMT Bosh Assambiliyasining 1947-yil Qaroriga binoan 
falastinda Isroil davlatini tuzilishiga ruxsat berildi. Shunday qilib, 1948 yil 14-
maydan boshlab Buyuk Britaniya mandatidagi falastin mustaqil deb e‘lon qilinib, 
Isroil davlati tashkil topdi va iudaizm, ya‘ni yahudiylik bu davlatning rasmiy dini 
deb e‘lon qilindi. Sionizm esa davlat mafkurasiga aylandi.
Sionizmning keyingi asosiy maqsadi. Butun dunyo yahudiylarini Isroilga 
to‘plab, ularni sionistik ruhda qayta tarbiyalash, bu davlat xududini yanada 
kengaytirib qadimgi davlatlarini qayta tiklash bo‘ldi.