O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi muxammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti huzuridagi pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tarmoq markazi

Binar fayllar

Binar fayllarni matnli fayllardan farqli o‘laroq, ma’lumotlar baytlar ko‘rinishda saqlanadi. Pythonda ular bilan ishlash uchun o‘rnatilgan modul pickle talab qilinadi. Ushbu modul ikkita metodni taqdim etadi:

• 
  dump(obj, file) – obj ob’ektini file binar faylga yoziladi;
  
• 
  load(file) – binar fayldan ma’lumotlarni ob’ektga ko‘chiradi.
  

Binar faylni o‘qish va yozishda ("w") va ("r") rejimlaridan tashqari “b” rejimidan foydalanish kerak bo‘ladi. Masalan:
import pickle
FILENAME = "user.dat"
name = "Temur"
age = 19
with open(FILENAME, "wb") as file:
pickle.dump(name, file)
pickle.dump(age, file)
with open(FILENAME, "rb") as file:
name = pickle.load(file)
age = pickle.load(file)
print("Ism:", name, "\tYosh:", age)
Huddi shunday holatda fayldan bir nechta ob’ektni saqlash va olish mumkin:
import pickle
FILENAME = "users.dat"
users = [["Temur", 28, True],["Aziza", 23, False],["Bobur", 34, False]]
with open(FILENAME, "wb") as file:
pickle.dump(users, file)
with open(FILENAME, "rb") as file:
users_from_file = pickle.load(file)
for user in users_from_file:
print("Ism:",user[0],"\tYosh:",user[1],"\tOila qurgan:", user[2])
dump metodi yordamida qanday ob’ekt yozilgan bo‘lsa, faylni o‘qiyotganda load metodi yordamida huddi shunday ob’ekt qaytaradi.

shelve moduli

Python dasturlash tilidagi binar fayllar bilan ishlash uchun yana bitta shelve modulidan foydalanish mumkin. Ob’ektlarni mahsus kalit bilan faylga saqlanadi. Keyinchalik bu kalit yordamida avvaldan saqlangan ob’ektni fayldan chiqarib olish mumkin. shelve moduli bilan ishlash jarayoni, fayllarni saqlash va chiqarish uchun kalitlardan foydalanadigan lug‘atlar bilan ishlashni eslatadi. Fayllarni ochish uchun shelve moduli open() funksiyasi ishlatiladi:
open(faylning_manzili [,flag="c" [,protocol=None [,writeback=False]]])
Funksiyadagi flag parametri quyidagi qiymatlarni qabul qilishi mumkin:

•