O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov

Nojo'ya samaralari.
Belgilangan dozalarga rioya qilinganida preparatning nojo'ya ahamiyatsiz.Ba'zida kuzatiladi: ko'ngil aynishi, qusish, ta'm bilish tuyg'usini o'zgarishi, qabziyat. Yuqori dozalarda uzoq muddat qo'llanganida – gipofosfatemiya, gipokalsemiya, giperkalsiuriya, osteomalyasiya, osteoparoz, gipermagniemiya, giperalyuminiya, entsefalopatiya, nefrokal`tsinoz, buyraklarning faoliyatini buzilishi. Yo'ldosh buyrak yetishmovchiligi bo'lgan bemorlarda isitma, arterial bosimini pasayishi, giporefleksiya kuzatilishi mumkin.
Boshqa dori vositalari bilan o'zaro ta'siri.Maaloks bir vaqtda ichga qabul qilingan holda turli dori vositalarining so'rilishini kamaytirish mumkin. Shuning uchun ehtiyotkorlik chorasi sifatida boshqa preparatlarni Maaloksni qabul qilishda 2 soat oldin yoki undan 2 soatdan keyin qabul qilish tavsiya etiladi.Maaloksni bir vaqtda boshqa preparatlar bilan birga qabul qilishni barcha hollarida shifokorni xabardor qilish kerak.
Maxsus ko'rsatmalar. Buyrak yetishmovchiligi bo'lgan patsientning holatini qat'iy nazorat qilish kerak, yuqorida ko'rsatilgan nojo'ya samaralarining birinchi belgilari paydo bo'lgan hollarda esa, preparatni qo'llash darhol to'xtatilishi kerak. Bu toifa patsientlarda preparatning yuqori dozalarini qo'llash mumkin emas. Yo'riqnomada ko'rsatilmagan nojo'ya samaralari paydo bo'lgan hollarda, bu haqida davolovchi shifokorni xabardor qilish kerak.
Motilium
Tarkibi domperidon - 10 mg.
Farmakologik xususiyatlari.Qusishga qarshi vosita, dofamin retseptorlarini markaziy blokatori
Farmakodinamikasi:Domperidon - dofamin antagonisti, metoklopramid va ayrim neyroleptiklarga o'xshash qusishga qarshi xususiyatlarga ega. Biroq, bu dori preparatlaridan farqli ravishda, domperidon gematoentsefalik to'siqdan yomon o'tadi. Domperidonni qo'llash kamdan-kam ekstrapiramid buzilishlar bilan birga kechadi, ayniqsa kattalarda, lekin domperidon gipofizdan prolaktin ajralib chiqishini rag'batlantiradi. Uning qusishga qarshi ta'siri, ehtimol, periferik (gastrokinetik) ta'siri va xemoretseporlarni trigger zonasidagi dofamin retseptorlariga nisbatan anagonizmini qo'shilishi bilan izohlanadi.Domeridon ichga qabul qilinganida antral va duodenal qisqarishlar davomiyligini oshiradi, me'dani bo'shalishini, sog'lom odamlarda suyuq va yarimsuyuq fraktsiyalarni chiqishini, bu jarayon sekinlashgan bemorlarda esa qattiq fraktsiyalarni tezlashtiradi, va sog'lom odamlarda qizilo'ngachni pastki qismi sfinkteri bosimini oshiradi. Domperidon me'da sekretsiyasiga ta'sir qilmaydi.
Farmakokinetikasi: Og'iz orqali och qoringa qabul qilinganida domperidon tez so'riladi, plazmada maksimal kontsentratsiyasi taxminan 30-60 minutda aniqlanadi. Domperidonni og'iz orqali yuborilgandagi mutlaq biologik kiraolishligini pastligi (taxminan 15%) uni ichak devori va jigardagi ekstensiv birlamchi metabolizmi bilan bog'liq.Sog'lom odamlarda ovqatdan keyin qabul qilinganida domperidonni biologik kiraolishligi oshsa ham, me'da-ichak yo'llari tomonidan shikoyatlri bo'lgan bemorlar domperidonni ovqatdan 15-30 minut oldin qabul qilishlari kerak. Me'da shirasi kislotaliligining pastligi domperidonning so'rilishini pasaytiradi.Preparat ovqatdan keyin qabul qilinganida maksimal so'rilishiga erishish uchun ko'proq vaqt talab qilinadi, egri chiziq (AUC) ostidagi yuza esa biroz oshadi.
Og'iz orqali qabul qilinganida domperidon kumulyatsiya qilmaydi va o'zining almashinuvini induktsiyalamaydi; yuborilganidan keyin 90 minut o'tgach plazmadagi 21 ng/ml maksimal kontsentratsiyasi, kuniga 30 mg dan og'iz orqali ikki hafta davomida qabul qilinganidan keyin, deyarli birinchi doza qabul qilgandagi kabi bo'lgan (18 ng/ml). Domperidon 91-93% plazma oqsillari bilan bog'lanadi.Preparat jigarda gidroksillanish va N-dezalkillanish yo'li bilan metabolizmga uchraydi. Preparatni metabolizmi in vitro diagnostik ingibitorlarni ishlatib o'rganilganida, domperidonni N-dezalkillanish jarayonida sitoxrom-450 ni asosiy fermenti bo'lgan CYP3A4 ishtirok etishi, CYP3A4, CYP1A2 va CYP2E1 domperidonni aromatik gidroksillanish jarayonlarida ishtirok etishi aniqlangan. Siydik va ahlat bilan chiqarilishi peroral dozani mos ravishda 31 va 66% tashkil qiladi. Preparatni o'zgarmagan holda chiqarilishi ko'p bo'lmagan foizni tashkil qiladi (10% - ahlat bilan, va taxminan 1% - siydik bilan).Plazmadan yarimchiqarilish davri bir martalik doza qabul qilinganidan keyin sog'lom odamlarda 7-9 soatni tashkil qiladi, lekin og'ir buyrak yetishmovchiligi bo'lgan bemorlarda uzaygan.