O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi muqimiy nomidagi qo‟qo‟n davlat pedagogika instituti “Boshlang`ich ta`lim metodikasi” kafedrasi



Download 1,42 Mb.
Pdf ko'rish
bet58/136
Sana23.02.2022
Hajmi1,42 Mb.
#171091
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   136
Bog'liq
boshlangich talim metodikasi

 
 
1-§. От туркумига хос услубий хусусиятлар
 
1. Келишик қўшимчаларининг услубий хусусиятлари.
Келишик қўшимчалари ўзаро алмашиб қўлланиши мумкин:
1) –ни ва –дан қўшимчалари алмашиб қўлланиши мумкин: Қани, ошдан (ни) олинг, меҳмон.
2) –ни ва –га қўшимчалари алмашиб қўлланиши мумкин: Гапингизга (гапингизни) 
тушунмадим. 
3) –ни ва –да қўшимчалари алмашиб қўлланиши мумкин: Далани (да) айландим.
4) –нинг ва –дан қўшимчалари алмашиб қўлланиши мумкин: келганларнинг бири – 
келганлардан бири. 
5) келишик қўшимчалари ва кўмакчилар алмашиб қўлланади: 
а) –га қўшимчаси ўрнида учун кўмакчиси қўлланади: Укамга олдим – Укам учун олдим. 
б) –да қўшимчаси ўрнида билан кўмакчиси қўлланади: Хатни қаламда ѐзди – Хатни қалам 
билан ѐзди. 
в) –дан қўшимчаси ўрнида орқали кўмакчиси қўлланади: Хабарни радиодан эшитдик – 
Хабарни радио орқали эшитдик.
г) –ни қўшимчаси ўрнида ҳақида кўмакчиси қўлланади: Акаси келганини гапирди – Акаси 
келгани ҳақида гапирди.
2. Эгалик қўшимчаларининг услубий хусусиятлари.
1) отларда қўлланган эгалик қўшимчаси қаратқич келишиги қўшимчасининг мавжудлигини, 
қаратқич келишиги қўшимчаси эса эгалик қўшимчасининг мавжудлигини кўрсатиб туради: 
мактаб ҳовлиси, бизнинг мактаб. 
2) эгалик (қарашлилик маъноси) –ники қўшимчаси ѐрдамида ҳам ифодаланиши ҳам мумкин, 
фақат бу қўшимча шахс-сон кўрсатмайди: Бизнинг мактаб – мактаб бизники.
3) қаратқичли бирикмаларда шахс алмашиб қўлланиши ҳам мумкин: Менинг уйим шу ерда – 
Каминанинг уйи шу ерда.
3. От ясовчи қўшимчаларнинг услубий хусусиятлари. Бу қўшимчалар орасида ўзаро 
синоним бўлган қўшимчалар ҳам учрайди: адабиѐтшунос – адабиѐтчи, меҳнаткаш – 
меҳнатчи.

Download 1,42 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   136




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish