O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi muqimiy nomidagi qo‟qo‟n davlat pedagogika instituti “Boshlang`ich ta`lim metodikasi” kafedrasi

6. Муболаға (ѐки гипербола) услубий восита бўлиб, ифодаланган тушунчанинг кўпиртириб, 
орттирилиб тасвирланишидир. Муболаға халқ достонларида, эртакларда, айтишув ва лофларда
фаол ишлатилади: Тўқсон молнинг терисидан кавуши... (―Алпомиш‖ достонидан) 
7. Сифатлаш (ѐки эпитет) нарса, шахс, ҳодисаларнинг белгисини ифодалаш воситасидир. 
Бу вазифада тилимиздаги белги билдирувчи сўз туркумлари (асосан, сифатлар) қўлланади: 
Золим жаллод, билмаганим билдиргин... (―Кунтуғмиш‖ достонидан) 
3-§. Фонетик услубият 
 
 1. Нутқ товушларининг услубий хусусиятлари 
 
1) асир, девон каби сўзлардаги товушларнинг нотўғри (аср, диван каби) талаффуз қилиниши 
оқибатида нутқда тушунмовчилик юзага келади.
2) –да, -ва, -қа (ѐки -қ)  каби бўғинлардан кейин яна шундай товушлар билан бошланадиган 
сўзларни келтириш нутқий ғализликни келтириб чиқаради: Сўзларнинг гапда қўлланиши ва 
вазифалари... 
 
2. Урғунинг услубий хусусиятлари 
 
Сўз урғусининг кўчиши шу сўз маъносини ўзгартириши мумкин: янги
кийим(сифат) - я нги
дамланди (равиш). Гапда оҳангнинг ўзгариши ҳам янги услубий мазмун пайдо бўлишига олиб 
келади: Сиз аҳмоқ одам эмассиз жумласида аҳмоқ сўзидан кейин тўхтам (пауза) қилинса, 
фикр қаратилган шахснинг ҳам аҳмоқ, ҳам одам эмаслиги ифодаланиши мумкин: Сиз аҳмоқ,
одам эмассиз. 
18–МАЪРУЗА

---

ГРАММАТИК УСЛУБИЯТ. МОРФОЛОГИК УСЛУБИЯТ 
Режа: 
1. От туркумига хос услубий хусусиятлар. 
2. Сифат туркумига хос услубий хусусиятлар. 
3. Олмош туркумига хос услубий хусусиятлар. 
4. Феълларга хос услубий хусусиятлар.