O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi


 Elektrolitik dissotsilanish nazariyasining asosiy holatlari



Download 1,49 Mb.
Pdf ko'rish
bet28/94
Sana05.01.2022
Hajmi1,49 Mb.
#318808
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   94
Bog'liq
kimyo fizikaviy va kolloid kimyo biologiya-tuproqshunoslik fakulteti talabalari uchun uslubiy qollanma

2. Elektrolitik dissotsilanish nazariyasining asosiy holatlari 
Elektrolit  eritmalarining  termodinamik  xossalarini  tushuntirish  uchun 
Arrenius  elektrolitlarning  molekulalari  ionlarga  elektr  maydoni  ta‘sirida  emas, 
balki  eritilgandayoq  ajraladi,  deb  taxmin  qildi.  Elektrolit  molekulalarining 
ionlarga  bunday  ajralishini  Arrenius  elektrolitik  dissotsilanish  deb  atadi.  Ushbu 
gipoteza keyinchalik  kimyoda keng qo‗llaniladigan nazariyaga aylandi. Xususan, 
analitik  kimyoning  ko‗p  qismlari  elektrolitik  dissotsilanish  nazariyasiga 
asoslangan.  Bundan  tashqari  ushbu  nazariya  koordinatsion  birikmalar  kimyosida 
hamda  kislota  va  asoslar  nazariyalarini  tushuntirishda  katta  ahamiyatga  ega. 
Elektrolit  molekulalarining  eritmada  ionlarga  ajralishi  nima  uchun  ushbu 
eritmalarning  termodinamik  xossalari  kutilayotgandan    kattaroq    natija  berishini 
tushuntiradi. Haqiqatdan ham, agar eritma 1 l da C g-mol CH
3
COOH tutsa, uning 
osmotik  bosimi,  Vont-Goff  qonuni  bo‗yicha,  R
naz
=  cRT  ga  teng  bo‗ladi.  Faraz 
qilaylik, CH
3
 COOH ning har bir molekulasi 2 ta  ionga ajraladi. Unda eritmaning 
umumiy  konsentratsiyasi  2  C  bo‗ladi.  Osmotik    bosim  erigan  modda 
zarrachalarining  miqdorigagina  bog‗liq  bo‗lganligi  sababli,  amaldagi  osmotik 
bosim R
taj
 = 2CRT ga teng bo‗lishi kerak, osmotik koeffitsient esa і=2. Haqiqatda 
esa, osmotik koeffitsient 2 i  1 oraligida o‗zgaradi va dissotsilanish kuzatilmagan 
holatdagidan  kattaroq  hamda  to‗liq  dissotsilanish  kuzatilgan  holdan  kichikroq 
qiymatlarni  oladi.  Ushbu  natijalardan  Arrenius  elektrolitik  dissotsialanish 
oxirigacha  bormasligi  va  eritmada  ionlar  bilan  bir  vaqtda  dissotsilanmagan 
molekulalar  ham  mavjud  ekanligi  haqida  xulosa  qildi.  Shunday  qilib  elektrolitik 
dissotsilanish nazariyasi asosida quyidagi taxminlar yotadi: 
elektrolit eritmalarda uning molekulalari ionlarga ajraladi; 
elektrolitlar  suvli  eritmalarining  elektr  o‗tkazuvchanligi  eritmadagi 
ionlarning umumiy konsentratsiyasiga to‗g‗ri proporsional; 
elektrolitik dissotsilanish jarayoni qaytardir. 
 Arrenius  taklif  qilgan  gipoteza  avvaliga  ko‗p  e‘tirozlarni  keltirib  chiqardi, 
buning  sababi  zamondosh  olimlarning  ionlar  bilan  atomlarning    xossalari 
orasidagi prinsipial farqlarni tushunmaganlaridir. Shu sababli Arrenius ko‗p yillar 
davomida  elektrolitik  dissotsilanish  nazariyasini  sistematik  ravishda  asoslashga 
majbur bo‗ldi. 

Download 1,49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   94




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish