Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi Mirzo Ulugʻbek nomidagi Oʻzbekiston Milliy Universiteti Tarix fakulteti Tarix

Tibbiy xizmat bilan bogʻliq toponimlar
. XIX asr oxirlarida Toshkent 
hududida Yangi shahar qurilishi jarayonida, dastlabki yillardan tibbiy muassasalar 
vujudga kela boshlagan; kasalxona, dorixona, tibbiy koʻrish punktlari, 
veterenariya xizmati tashkil qilingan. Chunonchi 
1868-yili harbiy garnizon 
qoshida lazaret ochilib, 1869-yili u 415 oʻrinli harbiy gospitalga aylantirilgan; 
1883-yili ayollar va bolalar uchun birinchi ambulatoriya shifoxonasi 
(ambulatornaya lechebnitsa) ochilgan; 1903-yili Jukovskiy koʻchasida 95 oʻrinli 
yangi shahar kasalxonasi qurilgan. 
Shahar aholisi koʻpayib borishi bilan tibbiy muassasalar soni ham ortib 
borgan. 1880-yili Yangi shaharda faqat bitta shifoxona boʻlgan, 1905-yili ularning 
soni 8 taga yetdi. 1916-yili temir yoʻl ishchilari uchun maxsus 80 oʻrinli kasalxona 
tashkil etilgan. Jami XX asr boshlarida Yangi shahar hududida 14 ta shifoxona, 4 

---

ta dorixona, 12 ta dorixona va dori doʻkonlari, 2 ta veterenariya xizmat punkti 
boʻlib, ularda 87 ta shifokor, 15 ta veterenar ishlagan. 
Ilmiy, madaniy va boshqa turli muassasalarning nomlari. 
XIX asr oxiri 
– XX asr boshlarida Toshkentning Yangi shahar qismida ilmiy, madaniy va 
boshqa shunga oʻxshash turli muassasalar ham bor edi. Ularning faoliyati ruslar 
tomonidan oʻlkaning tarixi, tabiati, tabiiy boyliklari, iqtisodiy imkoniyatlari, 
madaniy hayotini oʻrganish ishlari bilan bogʻliq holda, Turkiston general-
gubernatorligining tashkil boʻlgan dastlabki yillaridanoq boshlangan. Shu asosda 
turli ilmiy, madaniy, maʼrifiy jamiyatlar, toʻgaraklar, statistik qoʻmita, astronomik 
observatoriya, kutubxona, muzey, klub, kinoteatr, bosmaxona, suratxonalar 
ochilgan. 1911-yilda Yangi shaharda 1 ta astronomik observatoriya, 1 ta statistik 
qoʻmita, 3 ta teatr, 2 ta kinoteatr, 10 dan ziyod kutubxona, 14 ta bosmaxona, 14 ta 
suratxona, 60 dan ziyod turli jamiyat, toʻgarak, klublar faoliyat koʻrsatgan. 
Maʼnosiga koʻra bunday muassasalarning nomlari odatda