O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi mirzo ulug„bek nomidagi o„zbekiston milliy universiteti

Zamonaviy ekologiyaning bo„limlari. 
1.2.
 
Jamiyat va tabiat o„zaro ta‟sirining hozirgi davrdagi 
xususiyatlari va atrof-muhitni muhofaza qilish 
muammosining dolzarbligi. 
 
Ikki yirik tizim ―Tabiat‖ va ―Jamiyat‖ o‗zaro ta‘siri masalasi bir 
vaqtning o‗zida ham qadimgi ham zamonaviy muammodir. Qadimgiligiga 
sabab, azaldan, ya‘ni 
Homosapiens
biologik turining paydo bo‗lishi bilan 
yuzaga kelganligidir. Zamonaviyligi shundaki, hozirgi kunda jamiyatning 
tabiatga ta‘sir ko‗lami halokatli darajaga yetdi. 
Jamiyat va tabiatning nomutanosib munosabatlari, ya‘ni tabiatdan 
nooqilona foydalanish ko‗pincha ekologik inqirozga olib keladi. 
Ekologik 
inqiroz 
– atrof tabiiy muhitning barqaror salbiy o‗zgarishlari bilan 
tavsiflanadigan va odamlar sog‗ligiga tahdid keltiradigan ekologik noxush 
holat. Boshqacha aytganda, inson xo‗jalik ishlab chiqarish faoliyati 
hajmining geotizimlarning resurs va barqarorlik imkoniyatlariga mos 
kelmasligi oqibatida yuzaga kelgan jamiyat-tabiat o‗zaro aloqlarining 
ziddiyatli holati.
Insoniyat rivojlanish tarixida bir necha ekologik inqirozlar ajratiladi: 

ovchilik va termachilik resurslari inqirozi, 

konsumentlar inqirozi, 
Ekologiya 
Bioekologiya
 
 
 
 
 
 
 
Inson 
ekologiyasi 
Geoekologiya 
Amaliy 
ekologiya 
Umumiy 
ekologiya 

---

16 

oddiy sug‗orma dehqonchilikning degradatsiyasi bilan bog‗liq 
inqiroz, 

produtsentlar inqirozi. 
Hozirgi sivilizatsiyaning inqirozini atrof tabiiy muhit ifloslanishining 
global inqirozi yoki