O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus taʼlim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

Nazorat savollari 
1.
Tarmoqning ishlashini nazorat qilish jarayoni nechi bosqichga bo‘linadi? 
2.
Kompyuter tarmoqlarini monitoring qilish va tahlil qilish uchun 
ishlatiladigan vositalar haqida ma’lumot bering. 
3.
Kommutatorga asoslangan lokal tarmoq monitoringi nima? 
4.
Boshqaruv maʼlumotlar bazalari nima? 
5.
SNMP va CMIP ni taqqoslang. 
 
 

---

228 
Glossariy
wide area network (WAN) – глобальная компьютерная сеть – global 
kompyuter tarmog‘i; global tarmoq 
metropolitian area network (MAN) – региональная сеть, городская 
вычислительная сеть – mintaqaviy kompyuter tarmog‘i; mintaqaviy tarmoq 
local area network (LAN) – локальная сеть – lokal kompyuter tarmog‘i, 
lokal tarmoq 
personal area network (PAN) – персональная сеть – shaxsiy tarmoq 
campus area network (CAN) – кампусные сети – kampus tarmoq 
network interface controller (NIC), network card – сетевая плата; сетевой 
адаптер – tarmoq kartasi; tarmoq platasi; tarmoq adapteri
motherboard, mainboard, main circuit board, system board – материнская 
плата; системная плата – asosiy plata 
wired network – проводная сеть – simli tarmoq 
wireless network –беспроводная сеть – simsiz tarmoq 
twisted pair – витая пара – o‘ralgan juftlik 
node (networking) – узел сети – tarmoq uzeli
peer-to-peer network – одноранговые – bir rangli tarmoq 
dedicated server network – клиент-серверные сети – mijoz-server tarmog‘i 
server – сервер – server 
client, workstation – клиент, рабочая станция – mijoz, ishchi stansiya 
network service – сетевая служба; сетевой сервис – tarmoq xizmati (mijoz 
so‘rovlari asosida maʼlum amallarni bajaradigan serverda ishlab turgan dastur) 
network router – роутер; маршрутизатор – router; marshrutizator 
network switch – сетевой коммутатор; свитч – kommutator; svitch 
network concentrator, network hub – сетевой концентратор; сетевой хаб – 
tarmoq konsentratori; tarmoq xabi 
network repeater – сетевой репитер, повторитель – tarmoq repiteri 
network terminator – сетевой терминатор – tarmoq terminatori 
“bus” topology – топология “шина” – “shina” topologiyasi 

---

229 
“ring” topology – топология “кольцо” – “halqa” topologiyasi 
“star” topology – топология “звезда” – “yulduz” topologiyasi 
mesh network (meshnet) – ячеистая топология (mesh-сеть) – katakli 
topologiya
fully connected network – полносвязная топология – “to‘liq ulangan” 
topologiya 
tree topology – топология дерево – “daraxt” topologiyasi 
IP address – IP адрес – IP-adres 
subnet mask, subnet – маска подсети – tarmoq maskasi; tarmoq osti maskasi 
network ID, network number – идентификатор сети, номер сети, адрес 
сети, префикс сети – tarmoq identifikatori, tarmoq nomeri, tarmoq adresi 
host ID, host number – идентификатор узла; номер узла; адрес узла – xost 
identifikatori; xost nomeri; xost adresi 
network operating system (NOS) – сетевые оперatsiонные системы – 
tarmoq operatsion tizimi 
fault tolerance – отказоустойчивость – ishdan chiqishga bardoshlik; ishdan 
chiqishga chidamlik; nosozliklarga chidamlik; nosozliklarga bardoshlik 
access – доступ – рухсат 
permission – разрешение – huquq
delegation – делегирование – delegatsiyalash 
HyperText Markup Language (HTML) – язык гипертекстовой разметки – 
gipermatnlarni razmetkalash tili 
Uniform Resource Identifier (URI) – унифицированный (единообразный) 
идентификатор ресурса – resurs identifikatori 
Uniform Resource Locator (URL) – унифицированный указатель ресурса 
– resurs identifikatori 
HyperText Transfer Protocol (HTTP) – протокол передачи гипертекста – 
Gipermatnlarni uzatish protokoli
Common Gateway Interface (CGI) – интерфейс общего шлюза – shluzlar 
umumiy interfeysi 

---

230 
Access Point – точка доступа – kirish nuqtasi 
Intrusion Prevention System – система предотвращения вторжений – 
hujumlarni bartaraf etish tizimi 
Intrusion Detection System – система обнаружения вторжений – 
hujumlarni aniqlash tizimi 
Data Leak Prevention – предотвращение утечек информatsiи – 
maʼlumotlarning sizib chiqishini bartaraf etish 
Demilitarized Zone – демилитаризованная зона – qurolsizlantirilgan zona, 
tarmoqning ochiq segmenti 
Redundant Array of Independent Disks – избыточный массив независимых 
дисков – RAID massivi; bir nechta disklar massividan iborat maʼlumotlarni saqlash 
ishonchligini taʼminlovchi tizim 
Network File System – сетевая файловая система – tarmoq fayl tizimi