Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi mirzo ulugʻbek nomidagi oʻzbekiston milliy universitetining jizzax filiali

Idrokni oʻrganish boʻycha “Loflar” metodikasi (VS-1 kartochkasi)
Metodika bilan ishlash vaqti muhim koʻrsatkich boʻlib hisoblanmaydi. Agar bola juda uzoq vaqt ishlasa (15 daqiqadan koʻp), bu hol nima bilan bogʻliqligini aniqlash kerak. Agar bola oʻz hayotidan qandaydir vaziyatlar toʻgʻrisida gapirishni boshlasa yoki rasmga qarab xayol sursa, bularga ketgan vaqt metodika ustida ishlash vaqtiga ki-ritilmaydi. Bundan tashqari bular psixologga bola nutqining rivojlanish diagnostikasi va umumiy maʼlumotga egalik darajasini aniqlashga imkon yaratadi.
Natijalarni baholash
• 5-10 ball — bola rasmdagi barcha 7 ta loflarni koʻrib, ularni qoniqarli darajada tushuntirib, haqiqatda qanday boʻlishini aytib berdi.
• 7-8 ball - bola barcha loflarni koʻrdi, lekin bittadan uchtasini qoniqarli tushuntirib bera olmadi yoki haqiqatda qanday boʻlishini aytib bera olmadi.
• « 5-6 ball — bola barcha loflarni koʻrdi, lekin ulardan toʻrt-beshtasini qoni-qarli tushuntirib bera olmadi yoki haqiqatda qanday boʻlishini aytib bera olmadi.
• 3-4 ball — bola barcha loflarni koʻrmadi va koʻpiga javob bera olmadi yoki
haqiqatda qanday boʻlishini tushuntira olmadi.
• 1-2 ball — bola 7ta lofdan 1-4 tasini koʻrdi, lekin qoniqarli javob bera olmadi.


Idrok jarayonining rivojlanish darajasi boʻyicha xulosalar
• 9-10 ball — juda yuqori
• 7-8 ball — yuqori
• 5-6 ball — oʻrta
• 3-4 ball — past
• 1-2 ball — juda past

“Rasmda kim yashiringan?” nomli idrok xususiyatlarini oʻrganish boʻyicha metodika (VS-2 va VS-3 kartochkalari)

Metodika kartochkadan iborat boʻlib, unda turli hayvonlar chiziqlar yordamida shunday chizilganki, ular bir-birining ustiga taxlanganday koʻrinadi.
Bolaga ketma-ketlikda 2 ta rasm koʻrsatilishi va bu rasmlarda unga tanish boʻlgan hayvonlar “berkitilganligi” tushuntiriladi. Soʻng ketma-ket rasmlar koʻrsatiladi va boladan kartochkada koʻrgan hayvonlar nomini aytib berishi soʻraladi.
Bolaga har bir rasmni alohida koʻrish uchun 1-2 daqiqa vaqt beriladi (bir vaqtni oʻzida hamma rasmlarni berish mumkin emas). Keyin bolaga savol beriladi.
“Rasmda senga tanish boʻlgan hayvonlarni koʻryapsanmi?” Agar bu vaqt ichida bola birorta hayvonni koʻra olmasa, u holda yordam sifatida unga hayvonlar nomlarini aytish kerak. Ular orasida rasmda mavjudlarining ham nomlari boʻlishi kerak. Odatda bolalar bundan keyin topshiriqni bajara oladilar va rasmda aytilgan hayvonlar hammasi yoʻqligini aytadilar. Agar bola beril-gan yordamdan keyin ham rasmdagi hayvonlarni “koʻra olmasa”, unda psixolog qalam yoki koʻrsatkich yordamida birorta hayvon chizigʻini koʻrsatadi. Bunday yor-dam bola topshiriqni toʻgʻri bajarishiga yetarlidir.