O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi mirzo ulug'bek nomidagi o'zbekiston milliy universiteti

Takt 
–
 
frazaning bir bo'lagi hisoblanib, bir urg'u 
yordamida bir yoki bir necha bo'g'inlaning ulanishidan tashkil topgan. Urg'uli 
bo'g'in yordamida ulangan taktlarning eng yuqori qismi kuchli talaffuzi bilan 
farqlanadi. Taktlar ma'nodor so'zlarni mustaqqil urg'uga ega bo'lmagan so'zlarga 
ulash uchun xizmat qiladi. Yordamchi so'zlar ma'nodor so'zlarning oldi va orqa 
tomonidan ulanadi. Ularning oldi tomonidan ulanishi 
prokliza 
deyiladi. Oldi 
tomonidan ulangan so'z 
proklitika 
deb ataladi.
Masalan: Beshta kam bir, beshta kampir; mana senga olam olam gul 
(Hamid Olimjon), alla-qayerda kabi. Orqa tomondan ulanish 
enkliza 
va ulangan 
urg'usiz so'z 
enklitika 
deb ataladi. Masalan, siz ham, senga deb oldim, bir bor 
ekan, bir yo'q ekan kabi.
Ma'nodor so'zlar ham proklitka va enklitka vazifalarni bajara oladi. Bun-
day xususiyat o'zbek tilida mavjud bo'lib, u ma'nosi jihatdan ulangan (ya'ni 
leksikalizatsiya qilingan) so'z birikmalariga xos. Masalan, oq ilon, oppoq ilon, 
oydinda yotganing qani? (qo'shiqdan). Bu o'rinda 
“oq, oppoq”
so'zlari proklitka 
bo'lib keladi. Ishlar yaxshi, do'stim, yaxshi – bunda do'stim so'zi kirish so'zi 
funksiyasida enklitika vazifasini bajaradi.
Taktlar bo'g'inlariga bo'linadi. Bir yoki bir necha tovushlardan tashkil top-
gan takt bo'lagi 
bo'g'in 
hisoblanadi. Bo'g'in hosil qiluvchi tovushlar ovozining da-
rajasiga ko'ra unlilar, sonor undoshlar (m, n, l, r) va sirg'aluvchi jarangli 
undoshlardan iborat. Daniyalik tilshunos O. Yespersen ovozning darajasiga ko'ra 
tovushlarni tasnif qilgan. Biroq uning