O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi

Hududlar bo’yicha elektrenergiya ishlab chiqarish.(mln.kVt.soat.)

1.9-jadval.

Hudud nomi	2010	2011	2012	2013
O’zbekiston Respublikasi	51976,3	52806,2	52999,6	54618,6
Qoraqalpog’iston Respublikasi	3100,2	3306,3	3100,5	3213,8
Andijon	774,4	751,8	632,0	569,8
Buxoro	3,7	7,6	6,9	6,4
Jizzax	-	-	-	-
Qasqadaryo	5837,7	6143,1	5902,4	6026,8
Navoiy	7376,6	7660,7	7119,6	8872,6
Namangan	0,2	0,1	0,3	0,6
Samarqand	5,8	4,1	5,2	2,8
Surxondaryo	78,6	78,5	73,1	75,7
Sirdaryo	15278,3	15509,9	16940,4	16507,8
Toshkent	17935,7	18277,2	17770,9	18221,5
Farg’ona	455,2	440,6	394,8	342,6
Xorazm	752,0	236,1	662,3	391,5
Toshkent shahri	376,3	390,2	391,2	386,9

Tog’ daryolariga qurilgan GESlarda eng arzon elektr energiya ishlab chiqarilmoqda. Bir suv manbaida bunchalik ko`p elektr stantsiyalarning qurilishi, ya’ni “zanjiri” bo`yicha CHirchiq-Bo`zsuv kaskadi MDH davlatlarida eng yirik hisoblanadi. Ushbu qator elektr stantsiyalar orasida eng yirigi CHorbog` IESdir. SHuningdek, Xo`jakent SES ham ancha katta quvvatga ega. CHorbog` SES bosh elektr stantsiya bo`lib, u quyi elektr stantsiyalarning barqaror ishlash rejimini ta’minlab turadi. Mazkur stantsiya energetika-irrigatsiya rejimida qurilgan, binobarin, uning yirik suv ombori viloyat qishloq xo`jalik yerlarini sug`orishda katta ahamiyatga ega. Jumladan, yirik Parkent kanali ham shu suv omboridan boshlanadi. SHu bilan birga, CHorbog` SES va uning suv ombori atrofida sport, baliq ovlash, rekreatsiya ob’ektlari barpo etilgan. Toshkent viloyatidan tashqari uncha katta bo`lmagan IES (Andijon viloyati va Xorazm viloyatida) ham ishlab turibdi. Dastlab suv eletr stansiyalari (SES) Toshkent viloyatida 1926-yilda CHirchiq yaqinida qurilgan bo’lsa , bugungi kunda CHirchiq-Bo`zsuv kaskadi 19 ta yaqin elektr stantsiyalarini birlashtiradi. Tezoqar daryolarda GESlarni yaqin qurish natijasida GESlar kaskadi vujudga keltirilgan. Shunday GESlar kaskadi Chirchiq-Bo’zsuv GESlar kaskadidir. Chirchiq-Bo’zsuv GESlar kaskadida 19 ta GES bir-biriga yaqin qurilgan bo’lib ular quyidagi tartibda joylashgan:

1. Chorvoq 11.Salor

2. Xo’jakent 12. Bo’rijar

3. G’zalkent 13. Bo’zsuv

4. Tovoqsoy 14. Oqtepa

5. Loginov 15. 1-Quyibo’zsuv

6. 2- Oqqovoq 16. 2- Quyibo’zsuv

7. 1- Oqqovoq 17 .3- Quyibo’zsuv

8. Qjdiriy 18. 4- Quyibo’zsuv

9. Shayhontohur 19.5- Quyibo’zsuv

10. Qibray

Umuman olganda esa, SES respublikamiz orografik va gidrografik vaziyatga ko`ra, qo`shni. Tojikiston va Qirg`iziston respublikalariga qaraganda uncha rivojlanmagan. O`zbekiston elektr stansiyalari yuqori quvvatli elektr o`tkazgich tarmoqlari (liniyalari) bilan yagona energetika tizimini tashkil qiladi. Yaqin o`tmishda Qashqadaryo viloyatidan Surxondaryoga, Toshkent viloyatidan Farg`ona vodiysi viloyatlariga yuqori voltli elektr o`tkazuvchi tarmoqlar qurildi. O’zbekistonda joylashgan GESlarga misol qilib quyidagilarni keltirish mumkin: Chorvoq, Xo’jakent, G’azalkent, 3-Quyi Bo’zsuv, 4-Quyi Bo’zsuv, Uchqo’rg’on, Xonobod, Buloqboshi, Shirmonbuloq, Shohimardon, Farhod, To’palong, Irtijor, Kattaqo’rg’on, Muborak, Tuyamo’yin va boshqalar. Mamlakatimizda ishlab chiqariladigan elektr energiyaning 1/10 qismidan ko`prog`I Suv eletr stansiyalari(SES)larga to`g`ri keladi. Jami mavjud elektr stantsiyalarning loyihaviy quvvati 1710 mVt (IES – 10756 yoki SES larga qaraganda deyarli 6 marta ziyod).