O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi maktabgacha va boshlang’ich ta’lim metodikasi kafedrasi qarshi davlat universiteti tabiatshunoslik va uni o'qitish metodikasi fani bo'yicha m a ' ruzalarmatn I

TEST


1. O‘zbekistonning boshlang‘ich maktablarida nechanchi yildan 4 yillik boshlang‘ich ta’limga o‘tildi?

1. 
   1995
   
2. 
   1986
   
3. 
   1997
   
4. 
   1999
   

2. Tabiatshunoslikni o‘qitishda bolalarni har tomonlama tarbiyalashning mazmuni va metodlarini ochib beruvchi pedagogik fan qanday fan deyiladi?

1. 
   Tabiatshunoslikning zamonaviy kontseptsiyasi
   
2. 
   Tabiatshunoslik asoslari
   
3. 
   Tabiatshunoslik
   
4. 
   Tabiatshunoslik o‘qitish metodikasi
   

3. O‘zbekiston tabiatini aks ettiruvchi «Tabiatshunoslik» darsligi qachon, kim tomonidan yaratilgan?

1. 
   Belskaya, 1959 y
   
2. 
   Valerianova, 1959 y
   
3. 
   Belskaya, 1961 y
   
4. 
   Valerianova, 1961 y
   

4. O‘zbek qomusiy olimi Beruniyning tabiatga bag‘ishlangan buyuk asarlari berilgan qatorni belgilang?

1. 
   «Minerologiya», «Geodeziya», «Hindiston», «Tabiat»
   
2. 
   «Minerologiya», «Geodeziya», «Hindiston», «Tabiatda dorishunoslik»
   
3. 
   «Minerologiya», «Geodeziya», «Hindiston», «Dorishunoslik»
   
4. 
   «Geografiya», «Hindiston», «Tabiatda dorishunoslik»
   

5. 1-4 sinflar uchun «Kuzatish kundaliklari» kim tomonidan qachon nashr etilgan?

1. 
   Belskaya, 1961 y
   
2. 
   Belskaya, 1959 y
   
3. 
   Valerianova, 1959 y
   
4. 
   Valerianova, 1961 y
   

6. Rus olimlaridan Tabiatshunoslikni o‘qitish metodikasining birinchi metodisti kim?

1. 
   Zuev
   
2. 
   Belskaya
   
3. 
   Gerd
   
4. 
   Skatkin
   

7. Kuzatishlar, tajribalar, eksperimentlarga asoslangan o‘qitishni qaysi metodist olim o‘z asarlarida ta’kidlagan?

1. 
   Zuev
   
2. 
   Gerd
   
3. 
   Belskaya
   
4. 
   Skatkin
   

8. Tabiiy fanlar rivojiga hissa qo‘shgan O‘rta Osiyolik olimlar qaysi qatorda berilgan?

1. 
   Beruniy, Ulug‘bek, Forobiy, Xorazmiy
   
2. 
   Beruniy, Grigoryants, Skatkin, Xorazmiy
   
3. 
   Zuev, Gerd, Grigoryants, Skatkin
   
4. 
   Grigoryants, Ulug‘bek, Forobiy, Zuev
   

9. Abu ali ibn Sinoning dunyoga mashhur “Tib qonunlari” asari nechta kitobdan iborat

1. 
   5та
   
2. 
   2 та
   
3. 
   3 та
   
4. 
   7 та
   

10. Odam organizmining salomatligini yaxshilashda to‘g‘ri ovqatlanish, tana a’zolarini chiniqtirish muhim ekanligini qaysi Markaziy Osiyo mutafakkiri ta’kidlagan?

1. 
   Zahiriddan Muhammad Bobur
   
2. 
   Al Farg‘oniy
   
3. 
   Abu Ali ibn Sino
   
4. 
   Mirza Ulug‘bek
   

11. Darsdan umumiy maqsad nima?

1. 
   O‘vuchilarni faollashtirish yotadi
   
2. 
   O‘quvchilarning kompleks tarbiyasi va ularga tushunarli bo‘lgan bilimlarni bayon qilish,birlashtirish yotadi
   
3. 
   O‘qituvchi metodlardan keng foydalanib ta’lim berish
   
4. 
   Ta’lim-tarbiya jarayonini birgalikda olib borish kiradi
   

12. Tabiatshunoslik bo‘yicha o‘zbek tilidagi birinchi adabiyot kim tomonidan yaratilgan va qanday nomlanadi?

1. 
   Q.Niyoziy, «Boshlang‘ich maktab»
   
2. 
   Belskaya, «Botanika»
   
3. 
   Q.Niyoziy, «Tabiat parchasi»
   
4. 
   Grigoryants, «Atrofimizdagi olam»
   

13. Belskaya tahriri ostidagi rus va o‘zbek tilidagi 2-sinf uchun «Tabiatshunoslik» darsligi nechanchi yil nashr qilindi?

1. 
   1971 y
   
2. 
   1974 y
   
3. 
   1972 y
   
4. 
   1986 y
   

14. O‘quv predmeti sifatida tabiiyotga asos solgan «Tabiiyot tarixining ko‘rgazmalari» darsligi kim tomonidan qachon yozilgan?

1. 
   Zuev, 1786 y
   
2. 
   Q.Niyoziy, 1786 y
   
3. 
   Skatkin, 1886 y
   
4. 
   Belskaya, 1972 y
   

15. O‘zbekistonning boshlang‘ich maktablarida “Atrofimizdagi olam” predmetini qachondan boshlab o‘rganila boshlandi?

1. 
   1986
   
2. 
   1985
   
3. 
   1991
   
4. 
   1992
   

16. Ta’lim-tarbiya jarayoni nima?

1. 
   o‘qituvchining o‘rgatuvchanlik faoliyati
   
2. 
   o‘qituvchining o‘rgatuvchanlik faoliyati bilan o‘quvchilarning o‘qish faoliyatining uyg‘unlashuvi
   
3. 
   o‘qituvchi va o‘quvchilarning o‘qish faoliyatining uyg‘unlashuvi
   
4. 
   o‘quvchilarning o‘qish faoliyatining faollashishi
   

17. Fazoga bir necha marta parvoz qilgan o‘zbek fazogir o‘g‘loni qaysi qatorda to‘g‘ri berilgan?

1. 
   Solijon Sharipov
   
2. 
   Vladimir Jonibekov
   
3. 
   Yuriy Gagarin
   
4. 
   Solijon Jonibekov
   

18. Odam bir kunda necha marta ovqatlanishi kerak?

1. 
   3 mahal
   
2. 
   6 mahal
   
3. 
   4 mahal
   
4. 
   xoxlagan vaqtda
   

19.O‘qituvchining sinf bilan olib boradigan ta’lim-tarbiya ishlarini tashkil qilishning asosiy shakli qanday jarayon

1. 
   sinf
   
2. 
   o‘quv jarayoni
   
3. 
   dars
   
4. 
   maktab
   

20. O‘zbekistonda joylashgan qanday cho‘llarni bilasiz?

1. 
   Qarshi cho‘li, Ustyurt, Sahroi Kabir
   
2. 
   Sahroi Kabir, Ustyurt, Arabiston
   
3. 
   Qoraqum, Qizilqum, Mirzacho‘l
   
4. 
   Qoraqum, Sahroi Kabir, Mirzacho‘l
   

21. O‘zbekistonda joylashgan qanday daryolarni bilasiz?

1. 
   Amudaryo, Sirdaryo, Oqdaryo, Zarafshon
   
2. 
   Amudaryo, Ganga, Yenisey, Yantszi
   
3. 
   Amudaryo, Sirdaryo, Gangdaryo, Qoradaryo
   
4. 
   Yenisey, Sirdaryo, Qoradaryo
   

22. Yovvoyi holda o‘sadigan o‘tlardan qaysilarini bilasiz?

1. 
   Ajriq, g‘umay, rayhon, xina
   
2. 
   Ajriq, rayhon, zarpechak, sho‘ra
   
3. 
   Rayhon, g‘umay, zarpechak, xina
   
4. 
   Ajriq, g‘umay, zarpechak, sho‘ra
   

23. Qanday foydali hasharotlarni bilasiz?

1. 
   Asalari, xonqizi, chumoli
   
2. 
   Shiracha, xonqizi, chumoli
   
3. 
   Ari, xonqizi, qandala
   
4. 
   Suvarak, qandala, chumoli
   

24. Jonli tabiat jismlari qaysilar

1. 
   O‘simliklar, odamlar, Yer, suv, havo
   
2. 
   Oy, Quyosh, yulduz, hayvonlar
   
3. 
   O‘simliklar, hayvonlar, odamlar
   
4. 
   Oy, Quyosh, yulduz, Yer, suv, havo
   

25. Yer sharining o‘z o‘qi atrofida to‘liq aylanib chiqishi nima deyiladi?

1. 
   Ekvator
   
2. 
   Sutka
   
3. 
   Yil
   
4. 
   Soat
   

26. Yer sharining eng quruq va issiq qismi nima deyiladi?

1. 
   Barxan
   
2. 
   Vodiy
   
3. 
   Dasht
   
4. 
   Cho‘llar
   

27. O‘rta Osiyo, Afg‘oniston, Ќindistonning tabiiy geografik joylashishi, o‘simlik va hayvonot dunyosi haqidagi mashhur biografik asar kim tomonidan yozilgan va qanday nomlanadi?

1. 
   Bobur «Xumoyunnoma»
   
2. 
   Firdavsiy «S’Hohnoma»
   
3. 
   Bobur, «Boburnoma»
   
4. 
   Gulxaniy «Sayoxatnoma»
   

28. O‘quvchilarda muskullar, qon aylanishi, nerv sistemasi, sezgi organlari to‘grisidagi tasavvurlar qachon shakllanadi?

1. 
   2-sinfda
   
2. 
   4-sinfda
   
3. 
   3-sinfda
   
4. 
   1-sinfda
   

29. Narsaning planda bir necha marta kichraytirilganini ko‘rsatadigan son nima deyiladi?

1. 
   karta
   
2. 
   meridian
   
3. 
   masshtab
   
4. 
   globus
   

30. Tabiatshunoslikda orientrlash nima?

1. 
   bir joyda turib gorizontning tomonlarini topa bilish
   
2. 
   uzoqdan turib gorizontni aniqlash
   
3. 
   bir joyda turib turgan joyni aniqlash
   
4. 
   bir joyda turib tevarak atrofni aniqlash
   

31. Yer bilan osmonning tutashgan joyi nima

1. 
   Tog‘lar deyiladi?
   
2. 
   Tekisliklar
   
3. 
   Ufq
   
4. 
   Osmon
   

32. Planni tushunishga tayyorlashning ikkinchi bosqichi nimadan iborat?

1. 
   Masofalarni o‘lchash va ularni chizmada tasvirlash uslublarini o‘zlashtirish
   
2. 
   Joyida orientrlashni o‘rganish
   
3. 
   Joyida orientrlash ko‘nikmalarini o‘zlashtirish
   
4. 
   Masofalarni o‘lchash uslublarini o‘zlashtirish
   

33. Mirzo Ulug‘bekning tabiiyot ilmidagi eng buyuk asari qanday nomlanadi?

1. 
   «Ziji Ko‘ragoniy»
   
2. 
   «Tib qonunlari»
   
3. 
   «Atrofimizdagi olam»
   
4. 
   «Tabiatshunoslik»
   

34. Ochiq yerda ekiladigan gullardan qaysilarini bilasiz?

1. 
   Begoniya, tradeskantsiya, georgina, xrizentema, rayhon
   
2. 
   Atirgul, gulsapsar, georgina, tradeskantsiya, xitoy atirguli
   
3. 
   Atirgul, gulsapsar, georgina, xrizentema, rayhon
   
4. 
   Atirgul, gulsapsar, begoniya, tradeskantsiya, rayhon
   

35. Plan deganda nimani tushunasiz?

1. 
   Narsaning yuqoridan ko‘rinishi
   
2. 
   Narsaning yuqoridan ko‘rinishining qog‘ozdagi tasviri
   
3. 
   Geografik kartaning masshtabi
   
4. 
   Geografik kartaning o‘lchami
   

36. Cho‘lda o‘sadigan o‘simliklarni belgilang.

1. 
   Yantoq, shuvoq, ajriq, jag‘-jag‘
   
2. 
   Saksovul, yulg‘un, jag‘-jag‘
   
3. 
   Yantoq, saksovul, yulg‘un, shuvoq
   
4. 
   Yantoq, ajriq, shuvoq
   

37. Buyuk mutafakkir Al-Xorazmiy Ma’mun akademiyasida qanday buyuk ishni boshqargan?

1. 
   Yer va Osmon xaritasini tuzish ishini
   
2. 
   Osmon xaritasini tuzish ishini
   
3. 
   Yulduzlar jadvalini
   
4. 
   Geografik xarita tuzishni
   

38. Yilning qaysi oylarida kun bilan tun uzunligi bir xil bo‘ladi?

1. 
   21 mart va 22 sentyabr
   
2. 
   21 iyun va 22 sentyabr
   
3. 
   21 mart va 22 dekabr
   
4. 
   22 sentyabr va 22 dekabr
   

39. Cho‘l hayvonlari berilgan qatorni belgilang.

1. 
   Ilvirs, ko‘k sug‘ur, qizil bo‘ri
   
2. 
   Kaltakesak, bo‘ri, ko‘k sug‘ur
   
3. 
   Ilvirs, ko‘k sug‘ur, ilon, jayron
   
4. 
   Yumronqoziq, kaltakesak, jayron
   

40. Katta territoriyaning juda ham kichraytirilgan va shartli belgilar bilan qog‘ozga tushirilgan tasviri nima deyiladi?

1. 
   globus
   
2. 
   masshtab
   
3. 
   geografik karta
   
4. 
   kontur karta
   

41. Faqat sayyoralar berilgan qatorni belgilang?

1. 
   Merkuriy, Venera, Yunona, Mars, Tserera
   
2. 
   Yunona, Vesta, Venera, Yer, Mars, Yupiter, Saturn
   
3. 
   Merkuriy, Vesta, Mars, Yunona, Saturn
   
4. 
   Merkuriy, Venera, Yer, Mars, Yupiter, Saturn
   

42. Tabiat zonalari to‘g‘ri berilgan qatorni belgilang.

1. 
   cho‘llar, toshlar, yaylovlar, adirlar
   
2. 
   cho‘llar, dashtlar, o‘rmonlar, tog‘lar, tundra
   
3. 
   daraxtlar, o‘rmonlar, yaylovlar, adirlar
   
4. 
   cho‘llar, tog‘lar, yaylovlar, toshlar, qumlar
   

43. Yilning eng uzun kuni qaysi?

1. 
   22 iyun
   
2. 
   22 iyul
   
3. 
   22 mart
   
4. 
   21 mart
   

44. Chotqol qo‘riqxonasida qanday nodir hayvonlar uchraydi?

1. 
   Yumronqoziq, kaltakesak, jayron
   
2. 
   Ilvirs, ko‘k sug‘ur, qizil bo‘ri
   
3. 
   Ilvirs, ko‘k sug‘ur, ilon, jayron
   
4. 
   Kaltakesak, bo‘ri, ko‘k sug‘ur
   

45. Jonsiz tabiiy tarqatma materiallarga nimalar kiradi?

1. 
   O‘simliklar, granit, kvarts
   
2. 
   Hayvonlar, temir, osh tuzi, loy
   
3. 
   Loy, qum, osh tuzi, temir, cho‘yan, toshko‘mir
   
4. 
   to‘g‘ri javob yo‘q
   

46. Yerning ichki tuzilishi qaysi javobda to’g’ri ko’rsatilgan?

A. Letosfera, atmosfera, yadro
B.Yadro, mantiya, mag’iz
C. Atmosfera, letosfera, mantiya
D. Yer po’sti, mantiya, yadro