O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. E. Mamarajabov, sh sh. Adinayev, R. A. Razzokov kompyuter ta’minoti

Ma’lumotlarni hajmini kamaytirish vositalari (arxivatorlar).
Arxivlar fayllar 
yaratish uchun mо‘ljallangan. Ma’lumotlarni arxivlash, ularni fayllar va 
kataloglarning katta guruhlari bir arxiv fayliga keltirilishi hisobiga saqlashni 
soddalashtiradi. Bunday arxiv fayllarida, odatda, axborot yozish yuqori zichlikda 

---

200 
bо‘lishi 
hisobiga axborot tashuvchidan foydalanish samarasi oshadi. 
Arxivatorlardan kо‘p hollarda qimmatli ma’lumotlardan zaxira nusxalari yaratish 
uchun foydalaniladi. 
Kо‘rib chiqish va qayta tiklash vositalari.
Odatda, ma’lumot fayllari bilan 
ishlash uchun ularni bu fayllar yordamida tuzilgan "ota-ona" amaliy tizimga yuklash 
kerak. Bu esa hujjatlarni kо‘rib chiqish va ularga о‘zgartirishlar kiritish imkonini 
beradi. Ammo tahrirsiz faqat kо‘rib chiqish talab qilingan hollarda turli tipdagi 
hujjatlarni kо‘rib chiqish imkonini beruvchi ancha sodda va universal vositalarni 
ishlatish qulaydir. 
Ovozni yoki tasvirni yozish hamda ayrim hollarda esa kо‘rib chiqish termini 
о‘rniga hujjatlarni qayta tiklash termini qо‘llaniladi.