O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. M. Azlarova yengil sanoat texnologiyasi



Download 2,58 Mb.
Pdf ko'rish
bet68/190
Sana31.12.2021
Hajmi2,58 Mb.
#231099
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   190
Bog'liq
585-Текст статьи-1350-1-10-20191228

Bezak berish turlari. Ipak matoalr to‗qimachilik stanokida ishlab chiqilganidan 
so‗ng,  haridorgirlik  xususiyatlarini  oshirish  maqsadida  bezak  berish  ishlari  amalga 
oshiriladi.  Bezaklash  jarayonida  ip  va  tolalarni  ba‘zi  salbiy  xususiyatlarining  ta‘siri 
kamayadi, ularning ijobiy xususiyatlari yuzaga chiqadi, matoning tuzilishi  o‗zgaradi, 


44 
 
yangi  xususiyatlari  paydo  bo‗ladi.  Bezak  berish  ta‘sirida  xaridorgirlik 
xususiyatlarining  butun  kompleksi  jumladan,  gigiyenik,  ishonchlilik,  qulaylik 
xususiyatlari yuzaga chiqadi.  
Tabiiy ipakdan tayyorlangan qattiq ipakli mato undagi seritsitni yo‗qotish, tabiiy 
tovlanishni,  yumshoqlilikni  va  ipaksimonlikni  yuzaga  chiqarish  uchun  uni  sovunli 
eritmada qaynatiladi. Kimyoviy tolalardan tayyorlangan ipakli matolar kuchsiz ishqor 
yoki  sovunli  eritmada  qaynatiladi.  Tabiiy  ipakdan  tayyorlangan  matolarni 
―jonlantirishga‖  yuboriladi.  Bu  jarayonni  agar  matoni  bo‗yashdan  avval  bajarilsa, 
unda    o‗zuga  xos  g‗ijirlash  yoki  qisirlash  hosil  bo‗ladi,  agar  bo‗yashdan  keyin 
bajarilsa, unda rangi tiniqroq boladi. Buning uchun organik kislotalar (uksus kislotasi, 
chumoli  kislotasi)  ishlatiladi.  Ipakli  matoalrni  kamdan  kam  holatlarda  oqartiriladi: 
tabiiy  ipakni  vodorod  perekisida,  sun‗iylarini  esa  –  pereks  bilan,  gipoxlorid  bilan, 
sintetik matolarni – optik oqartirgichlar yordamida bajariladi.  
Ipakdan tayyorlangan matolarni bo‗yash asosan muhrlash (nabivka) yordamida 
va  setkasimon  shablonlar  yordamida  muhrlash  hamda  aerograt  muhrlar  yordamida 
amalga oshirialdi. Bunda organik va mineral bo‗yoqalr ishlatialdi.  
Yakuniy  bezak  berish  ipak  matolarga  tovar  ko‗rinishini  berish  uchun  zarurdir. 
Tabiiy  ipakdan  tayyorlangan  matolar  tekislanadi,  issiq  kalanderda  zichlashtiriladi, 
appertatsiyalanadi  va  utka-tekislovchi  mashinadan  o‗tkaziladu.  Krepli  matolar 
appertatsiya  qilinmaydi,  kreplilik  samarasini  kuchaytirish  maqsadida  uksus 
kislotasining  1  %li  eritmasida  (tabiiy  ipakdan  tayyorlangan  matolrni)  yoki  bug‗ 
yordamida (sun‗iy ipakdan tayyorlangan matolarni) ishlov beriladi.  

Download 2,58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   190




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish