O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. M. Azlarova yengil sanoat texnologiyasi

1-jadval 
Paxtani karda sistemasida qayta ishlash tartibi
18
 
Qayta ishlash bosqichi 
Jihozlar va ishlab chiqariladigan mahsulot 
Halqali usul 
Pnevmo mexanik usul 
Titish, savash, tozalash 
 
Tarash 
Bir tekis pilta tayyorlash 
 
Pilik 
tayyorlash 
(ingichkalashtirish) 
 
Kalava ip tayyorlash 
Titish-savash 
agregati, 
xolst 
Tarash mashinasi, pilta 
Pilta 
mashinasi 
(2 
o‗tish), pilta 
Pilik  mashinasi,  pilik 
hosil bo‗ladi 
 
Xalqali 
yigiruv 
mashinasi, kalava ip 
Titish-savash 
agregati, 
xolst 
Tarash mashinasi, pilta 
Pilta 
mashinasi 
(2 
o‗tish), pilta 
------- 
 
 
Pnevmomexanik  yigiruv 
mashinasi, kalava ip 
Paxta  kalava  ipning  ko‗p  qismi  shu  sistemada  ishlab  chiqariladi.  Bundan 
tashqari,  qayta  tarash,  apparat  va  melanj  sistemalari  ham  mavjud.  Karda  va  qayta 
                                                 
18
 Yo‘ldoshev N., Kadirxodjayeva N.  Ishlab chiqarish tehnologiyalari. Darslik. –T.: Faylasuflar, 2014, 87-b. 

---

55 
 
tarash  sistemalarida  yigirishning  ikki  usuli:  halkali  va  pnevmomexanik  usullari 
bo‗ladi. 
Hozirgi vaqtda apparat sistemasi o‗rniga karda sistemasi qo‗llanilmoqda. Unda 
rotorli pnevmomexanik yoki aerodinamik yigiruv mashinalaridan foydalaniladi. 
Melanj  sistemasi  umuman  karda  sistemasini  takrorlaydi,  lekin  unda  paxtani 
bo‗yash bilan bog‗liq bo‗lgan qo‗shimcha o‗tishlar bo‗ladi. 
Yaqin  vaqtlargacha  mavjud  bo‗lgan  karda  sistemasidagi  mashinalar  zanjirida 
12 ta o‗tish bor edi. Hozirgi vaqtda o‗tishlar soni 6 tagacha qisqartirilgan. Kelgusida 
o‗tishlar soni 3 tagacha qisqartirilishi mumkin (sxemaga qarang). 
Qayta tarash sistemasining qayta ishlash izchilligi 2-jadvalda ko‗rsatilgan.