O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. M. Azlarova yengil sanoat texnologiyasi

Krujeva  (to‘r)  mato  mahsulotlariga  qarash.  Krujeva  kraxmal  bilan  ishlov 
berilib  (3-5  litr  suvga  3  osh  qoshiqda  kraxmal)  keyin  old  tomonidan  dazmollash 
kerak. 
 
5.4. To‘qimachilik mahsulotlarining sertifikatsiyasi 
To‗qimachilik  va  yengil  sanoat  mahsulotlarini  sertifikatsiya  qilish  qoidalari 
o‗zbekiston  Respublikasi  standartlashtirish,  metrologiya  va  sertifikatsiyalash 
qo‗mitasi  tomonidan  belgilangan.  o‗zbekiston  Respublikasi  ichki  bozori  va  eksport 
qilinayotgan to‗qimachilik va yengil sanoat mahsulotlari sertifikatsiya qilinadi.  
To‗qimachilik  va  yengil  sanoat  mahsulotlarini  majburiy  sertifikatsiyasi  qonun 
bilan  belgilangan  davlat  standartlari,  sanitar  qoidalari  va  normalari,  xavfsiz  xayotni 
ta‗minlash, foydalanuvchi sog‗ligi va atrof muhit ximoyasi talablaridan kelib chiqib 
qilinadi.  
Sertifikatsiya  qilinayotgan  mahsulotlarning  talabi  sertifikatsiya  ko‗rsatgich 
talablariga  mos  kelishi  kerak.  Sertifikat  berishning  asosiy  talabi  to‗qimachilik  va 
yengil  sanoat  mahsulotlarining  ijobiy  gigienik  xulosasining  mavjudligi  bilag 
belgilanadi.  

---

75 
 
Ixtiyoriy  sertifikatsiyani  belgilangan  talablar  asosida  ariza  bergandan  keyin 
sertifikatsiya  qilish  idoralari  tomonidan  o‗tkaziladi.  To‗qimachilik  va  yengil  sanoat 
mahsulotlarini sertifikatsiya qilish tashkilotlari quyidagilar: 
-Tashkilotning markaziy idorasi (TMI); 
-TMI qoshidagi maslahat berish idorasi ittifoqi; 
-TMI qoshidagi appelyatsiya bo ‗yicha komissiya;  
-Sertifikatsiya idorasi (SI); 
-Tayinlangan (belgilangan) sinov labaratoriyalari (TSL); 
Sertifikatsiya qilish tartibi  o‗z ichiga quyidagilarni oladi: 
-Sertifikatsiya idorasiga a‗riza berish; 
-Arizachi  tomonidan  berilgan  hujjatlar  asosida  to‗qimachilik  va  yengil  sanoat 
mahsulotlarini birlamchi identifikatsiya qilish;  
-Ariza bo‗yicha qaror qabul qilish;  
-Bir turdagi mahsulotlarni yig‗ish;  
-Tayinlangan sinov labaratoriyasini tanlash;  
-Bir turdagi mahsulotlardan namuna olish va ularni solishtirish;  
-Sinov o‗tkazish;  
-Ishlab chiqarish holatini tekshirish;  
-Ishlab chiqarish sertifikati yoxud muvofiqlik sifati;  
-Olingan  sinov  natijalarinio‗rganish  asosida  sertifikatsiya  berish  talablarini 
ko‗rib chiqish; 
-Sertifikatsiya qilingan mahsulotni inspeksion nazorat qilish;  
-Muvofiqlik  talablariga  javob  bermagan  yoki  noto‗g‗ri  qilingan  mahsulotlarni 
to‗g‗irlash jarayonini ishlab chiqish va nazorat qilish.  
  Sertifikatsiya  o‗tkazish  uchun  arizachi  belgilangan    sertifikatsiya  idorasiga 
to‗qimachilik va yengil sanoat mahsulotlari sertifikatsiya qilish uchun ariza yuboradi.  
  Arizaga qo‗shimcha (ilova) qilib hujjatlar nusxasi, masulotlarni kelib chiqishini 
tasdiqlovchi hujjat, soni va sifati va gigienik xulosani taqdim qiladi.  
Sertifikatsiya  qilish  idoralari  yetti  kundan  oshmagan  muddatda  arizani  ko‗rib 
chiqadi. 

---

76 
 
Salbiy  natijalari  bor  arizalar  sertifikatsiya  o‗tkazishga  rad  javobini  beradi.  Rad 
javobi  berishining  sababini  asoslab  kamchiliklarni  bartaraf  qilib  takroran  ariza 
yuborilishini tavsiya qiladi. 
Sertifikatsiya  idoralari  to‗qimachilik  va  yengil  sanoat  mahsulotlarini 
identifikatsiyasini o‗tkazish quyidagi talablar asosida o‗tkaziladi:  
-arizada belgilangan nomi bo‗yicha;  
-chiqayotgan mahsulotlarni sifati, sonini tasdiqlovchi hujjatlar;  
-ishlab chiqaruvchiga tegishli ekanligi; 
-mahsulotlar o‗z yo‗nalishi bo‗yicha ishlatishi qoidalari  bo‗yicha.  
Kamchiligi  bor  hujjatlar  asosida  sertifikatsiya  idoralari  arizachiga  belgilangan 
sinov  o‗tkazish  uchun    o‗zining  vakilini  sinov  o‗tkazish  uchun  yuborishni  talab 
qiladi.  Sertifikatsiya  idorasi  bir  xil  mahsulotlar  guruhini  tashkil  qiladi,  namunalar 
oladi va akt tuzadi. Namuna olingan mahsulotlar aktini namuna olgan idora vakili va 
arizachi  tasdiqlaydi.  Shundan  so‗ng  sertifikatsiya  idorasi  namunalarni  qaysi 
ko‗rsatgich  asosida  sinovdan  o‗tkazib  berishini  so‗rab  xat  orqali  sinov 
labaratoriyasiga  yuboradi.  Ishlab  chiqaruvchi  to‗g‗risida  ma‗lumot  bermaydi.  Sinov 
labaratoriyalari  sertifikatsiya  sinovini  belgilangan  hujjatlar  asosida  o‗tkazadi.  Sinov 
natijalarini sinov bayonnomasiga kiritadi. 
Sinov  bayonnomasini  sinov  labaratoriyasi  rahbari,  bajaruvchi  va  sertifikatsiya 
idorasi  vakili  tasdiqlaydi.  Bayonnoma  nusxalari  labaratoriyada  3  yildan  kam 
bo‗lmagan  muddatda  saqlanadi.Arizada  ko‗rsatilgan  hujjatlar  va  bayonnomaga 
asoslanib  to‗qimachilik  va  yengil  sanoat  mahsulotlarini  yakuniy  identifikatsiyasini 
o‗tkazadi.  Idora  to‗qimachilik  va  yengil  sanoat  mahsulotlarini  sinov 
natijalarinio‗rganib chiqib sertifikat berish yoki bermaslik qarorini qabul qiladi.