O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi jizzax politexnika instituti

KORXONANING ISHLAB CHIQARISH DASTURI
Loyihalanayotgan korxonaning ish rejimi

t/r	Xom ashyo ombori maydalash	Yildagi kunlar soni	Sutkadagi smenalar soni	Smenaning davomiyligi, soat	Ish vaqtining fondi, soat	Ekspluatatsiya vaqtdan foydalanish koeffitsienti	Ekspluatatsion vaqtning yillik fondi, soat
1	To’plash	262	2	8	7	0,943
2	Kuydirish	262	2	8	7	0,943
3	Tayyor maxsulotlar ombori	262	2	8	7	0,943

1 - jadval


Korxonaning ishlab chiqarish dasturi
(2- jadval);

Mahsulot nomi	Mahsulot chiqarish
	Yil		Sutkalar		Smena		Soat
	T	M^3	T	M^3	T	M^3	T	M^3
Gips	1600000	1 000000	6106.8	3816.7	3053.4	1908	381.6	238.5

Korxonaning moddiy balansi korxona chiqarayotgan mahsulot va korxona ish tartibidan kelib chiqqan holda barcha zaruriy xomashyo uchun tuziladi. Loyihalanayotgan korxonaning ishlab chiqarish quvvatini hisob-kitob qilish zavod, sex, bo‘limning ish rejimi va ruxsat qilingan tayyor maxsulotlarni ishlab chiqarishga muvofiq ravishda amalga oshirish kerak. Berilgan topshiriqqa asosan soatda, smenalar, sutkada va yilda loyihalanayotgan korxonaning ishlab chiqarish quvvati beriladi. Har bir texnologik tizim uchun ishlab chiqarish mahsuldorligi quyidagi formula bilan hisoblanadi:

M_x =M_T /1-B/100=1000000/1-1.4/100= 1 014199

Bu yerda, M_x –xisoblanayotgan tizim maxsuldorligi;
M_Т– sex (korxona)ning berilgan maxsuldorligi;
Б – brakdagi yo‘qotishlar – 1.4%.
M_x x _uy.zich/1000 =1014199*1.6\1000=1622718 (T),
Bu yerda, _uy.zich – maxsulot uyilma zichligi, kg/m³.


Korxonaning moddiy balans 3-jadvali asosida rasmiylashiiriladi.
3.-jadval.

Xomashyo materialining nomi	Ehtiyoj
	Yil		Sutkalar		Smena		Soat
	T	M^3	T	M^3	T	M^3	T	M^3
Gipstosh	1 622718	1 014199	6 193.5	4764	3 096.7	1 935.5	387	241.8

4- jadval

№	Ishlab chiqarishdagi yo‘qotishlar	O‘lchov birligi	Ishlab chiqarish quvvati
			Yil	Sutka	Smena	Soat
1.	Tashishda, 20%	M^3	4543.6	17.4	8.7	1.087
2.	Ishlab chiqarishga yo’qotish, 26.6%	M^3	6043	23	11.5	1.44
3.	Kuydirish 53.4%	M^3	12131.4	46.3	23.1	2.88

Asbob-uskunani tanlash xomashyo materialining xususiyatidan kelib chiqqan holda, shuningdek, korxonaning ish dasturi va jarayonlar parametridan kelib chiqqan holda tanlanadi.Aynan mazkur asbob-uskunani tanlash albatta asoslanishi zarur. Tegishli asbob-uskuna tanlanganidan so‘ng uning nomi, markasi, ishlab chiqargan zavod va uning barcha texnik ko‘rsatkichlari aks ettirilishi lozim.

Asbob-uskunaning zaruriy soni quyidagi formula asosida hisoblanadi:
N= =

Bu erda P_s- mazkur asbob uskunaning talab qilingan ishlab chiqarish soati;

P_f – asbobning ishlab chiqarish bo‘yicha pasport ma’lumotlari;
K_i – asbobning foydalanish koeffitsenti (koeffitsent – 0,96-0,97);
Agar asbob-uskunaning ishlab chiqargan korxonasi noma’lum bo‘lsa, u adabiyot manbalarida keltirilgan yangi formulalar asosida hisoblanadi.


Xulosa
Biz tayyorlagan kurs ishimizda yiliga 1 mln tonna gips ishlab chiqaradigan korxonaning ishlash jarayonini yoritdik. Kurs ishimiz bo’yicha qisqacha malumot beradigan bo’lsak.Biz yillik rejamizni bajarishimiz uchun 1622718 m3 xomashyo zahirasi kerak bular ekan. Mahsulot tayyorlash jarayonida 1.4% yani 22718 tonna ishlab chiqarish jarayonidagi yo’qotishlarni ham hisobga olgan holda ishladik yani tashishda,ishlab chiqarishda va kuydirishda .Korxona bir yida 262 kun 2 smenada va 8 soatlik ish rejimida ishlaydi.ohaktoshni maydalash uchun ishlatadigan jag’li tegirmonni quvvati 210kvt ekan.tegirmonimiz ana shunday ishlasa biz yillik rejani bajara olamiz. Bizga xuddi shunday tegirmondan 2 dona kerak bular ekan.


Texnika xavfsizligi va mexnat muxofazasi
Mehnat muhofazasi - inson ning mehnat jarayonidagi xavfsizligi, sihat-salomatligi va ish qobilyatining saqlanishiga qaratilgan tadbirlar. Qonun hujjatlarida mehnat jarayonida qoʻllaniladigan ijtimoiy-iqtisodiy, tashkiliy, texnik, sanitariya-gigiyena, davolash-profilaktika chora tadbirlari belgilab qoʻyiladi. Mehnat qiluvchi shaxs xavfsizligi, salomatligi, mehnat qilish qobiliyatini himoyalash, sogʻlom mehnat sharoitlari yaratish, kasb kasalliklari yuz berish xavfini oldini olish, ishlab chiqarishda jarohatlanishlarga yoʻl qoʻymaslik kabilar mehnat muhofazasi oldidagi vazifalar hisoblanadi.
OʻzRda xavfsiz va qulay mehnat sharoitida ishlash yuzasidan fuqarolarning huquqlari Konstitutsiyada (37-modda) mustahkamlanib qoʻyilgan. Ushbu konstitutsiyaviy kafolatni amalda roʻyobga chiqarilishiga qaratilgan aniq chora tadbirlar OʻzR ning Mehnat kodeksida, "Mehnatni muhofaza qilish toʻgʻrisida"gi qonun (1993-yil 6-may)da, boshqa bir qator qonunlar va qonun osti normativ hujjatlarida belgilangan.
Oʻzbekistonda Mehnat muhofazasi uchun katta moliyaviy mablagʻlar ajratiladi va oʻzlashtiriladi.
Sogʻlom va xavfsiz mehnat sharoitida mehnat qilish huquqi OʻzR fuqarolarining eng asosiy mehnat huquqlaridan boʻlib hisoblanadi. Mehnat muhofazasiga oid talablar va standartlar
Mehnat kodeksi, "Mehnatni muhofaza qilish toʻgʻrisida"gi qonun talablari asosida ishlab chiqariladigan korxona va tashkilotlarning ichki mehnat tartibi qoidalari, jamoa shartnomalari, tarmoq yoki mintaqaviy jamoa kelishuvlari, korxonalarning boshqa ichki normativ huquqiy hujjatlarida, muayyan soha, kasb, ish joylariga oid boʻlgan
Mehnat muhofazasi standartlarida belgilab qoʻyiladi. Mulkchilik shakli va xoʻjalik yuritish usulidan qatʼiy nazar barcha korxona, muassasa, tashkilotlar oʻz xodimlari uchun sogʻlom va xavfsiz mehnat sharoitini yaratishi, xavfsizlik texnikasi choralarini koʻrishi, mehnatni muhofaza qilish xizmatlarini tashkil etishi, boshqa tashkiliy texnik tadbirlarni amalga oshirishi shart.
Mehnat muhofazasi qoidalariga rioya etilishi maxsus davlat organlari va jamoatchilik tomonidan nazorat qilib boriladi. Qonunlarga, shu jumladan, Mehnat muhofazasiga oid qonunlarga rioya etilishi ustidan OʻzR Bosh prokurori va unga boʻysunuvchi prokurorlar umumiy nazorat olib boradi.

Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati
1. YUsupbekov N.R., Nurmuxamedov X.S., Zokirov S.G. Kimeviy texnologiya asosiy jaraen va qurilmalar. – T.: Shark, 2003. – 644 s.
2. Дытнерский Ю.И. Дипломное и курсовое проектирование по курсу "Протсессы и аппараты химической технологии". - М.: Химия, 1986.- 290 с.
3. Каветский Г.Д., Василев В.В. Протсессы и аппараты пищэвой технологии. - М.: Колос, 1998. - 539 с.
4. YUsupbekov N.R., Nurmuhamedov X.S., Ismatullaev P.R. Kimyo va oziq-ovqat sanoatlarining jarayon va qurilmalari fanidan hisoblar va misollar. - T.: NISIM, 1999. - 351 b.
5. Yusupbekov N.R., Nurmuhamedov X.S., Ismatullaev P.R., Zokirov S.G., Mannonov U.V. Kimyo va oziq-ovqat sanoatlarning asosiy jarayon va qurilmalarini hisoblash va loyihalash. - T.: Jaxon, 2000. -231 b.
6. Скобло А.И., Молоканов Ю.К., Владимиров А.И., Щэлкунов В.А. Протсессы и аппараты нефтегазопереработки и нефтехимии. – М.: Недра, 2000. – 677 с.
7. Гелперин Н.И. Основныэ протсессы и аппараты химической технологии. - М.: Химия, 1991. - т.1-2. - 810 с.
8 Nurmuhamedov X.S., Gulyamova N.U., Nig‘madjanov S.K., To‘ychiev I.S. va boshkalar. Kimyoviy texnologiyaning gidromexanik, issiqlik massa almashinish jarayonlari bo‘yicha laboratoriya ishlari.- Tashkent, TashKTI, 2000. – 128 b.