Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi jizzax davlat pedagogika instituti begbutayev a. E., Yusupov r. M

James Clerk Maxwell
 
Maksvell 
Jeyms 
Klerk
(1831.13.6, 
Edinburg - 1879.5.11, Kembrij) - ingliz 
fizigi, klassik elektrodinamika, statistik 
fizika asoschilaridan biri, gazlar kinetik 
nazariyasipp 
yaratganlardan 
biri, 
radiotexnikaning vujudga kelishi uchun 
poydevor qoʻygan shaxs. London 
Qirollik jamiyatining aʼzosi (1860). 
Edinburg (1847-50) va Kembrij (1850—
54) universitetlarida oʻqigan. Aberdin 
(Shotlandiya, 1856-60), London (1860—
65), Kembrij (1871 yildan) untlari prof. 
1871 yildan Kembrij unti qoshida oʻzi 
tashkil etgan Kavendish lab. direktori. 
Ilmiy ishlari molekulyar fizika, optika, 
mexanika, 
elastiklik 
nazariyasi 
va 
boshqalarga 
oid. 
Gazlar 
kinetik 
nazariyasini rivojlantirgan holda statistik 
muvozanat 
holatidagi 
gaz 
molekulalarining 
tezliklar 
boʻyicha 
taqsimlanish qonunini topgan (1859). 
Faradey gʻoyasini rivojlantirgan holda 
makroskopik 
elektrodinamikaning 
maʼlum 
omillarini 
umumlashtirib 
elektromagnit 
maydon 
nazariyasini 
yaratgan 
(1855—73). 
Bu 
nazariya 
asosida Maksvell tenglamalari deb 
ataluvchi toʻrtta differensial tenglama 
yotadi (qarang 
Maksvell tenglamalari
). 
Tenglamalarni tahlil etib, M. yorugʻlik 
elektromagnit 
toʻlqinlardan 
iborat 
ekanligi haqidagi muhim xulosalarga 
keldi. 
M.ning 
elektromagnetizm 
nazariyasi hozirgi zamon fizikasining 
klassik asosi hisoblanadi.
1
_______ 
1
 
OʻzME
. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

---

25 
- Optik tolali kabel; 
Simsiz aloqa: Mikrotoʻlqin va yoʻldosh tizimlari. 
3.1-jadval