O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov nomli toshkent davlat texnika universiteti huzuridagi pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tarmoq markazi

Tiko engil avtomobil transmissiyasi va texnik holatini tekshirish va tamirlash.
“ Tiko avtomobilining” transmissiyasi ilashish muftasi, uzatmalar qutisi , diffetensial bilan birga yig’ilgan bosh uzatma va yetakchi g’ildiraklarning yuritmasidan tashkil topgan Old g’ilrdirakalri yetkchi avtomabilning transmissiyasi klassik komponovkadagi avtomobilnikiga soda va ixcham bo’lib, unda kardanli uzatma bo’lmaydi. Transmissiyasi asosiy qismlari konstruktib jihatdan uzatma qutisi va ilashish muftasi karterlardan tashkil topgan yagona agregatga birlashtirilgan bo’lib, unda ilashish muftasi bosh uzatma va differensial bilan bilan birlashtirilgan uzatmalar qutisi joylashtirilgan. Bu agregat bilan ballar ichki va tashqi kardan sharnerlaridan tashkil topgan old g’ildirak yuritmasi jihozlangan. Transmissiyasining bu darajada ixcham ishlatilganligi, dvegatelni ko’ndalang qo’yish imkoniyatini yaratdi.
Ishlash muftasi
Ishlash muftasi uzatmani almashtirish yoki tormozlash vaqtida qisqa muddatga dvegatelni transmissiyadan ajrayish hamda avtomobilni joyidan oxista qo’zg’atish paytida ularni oxista qo’shishga xizmat qiladi.Bundan tashqari, ishlash muftasi dvegatel ajratilmagan holda avtomobil keskin tormozlanganda yoki joyidan keskin qo’zg’alganda yuzaga keladigan ortiqcha yuklamalardan transmissiyadan asraydi.
“ Tiko” avtomobilining ishlash muftasi quyidagicha tavsiflanadi: bir diskli, quruq, diafragma turidagi markaziy bosuvchi prujinali va yetakchi diskda burilma tebranishlarni so’ngirgichi (dempfer) joylashtiriladi.
Ishlash muftasi yetakchi va yetaklanuvbchi qismlardan tashkil topgan. Yetakchi qism maxovik, tirsakli val, siquvchi disk va maxovikka boldlar bilan mahkamlangan g’ilof dan tashkil topgan. Yetaklovchi qismga esa uzatma qutisining valiga o’rnatilgan yetaklanuvchi disk kiradi.
Ishlash muftasining yetaklanuvchi diski maxovikka siquvchi disk orqali diafragmaliprujina bilan bosiladi. Bu ishlash muftasining yetakchi va yetaklanuvchi qismlarini bir- biriga jips yopishishini va zarur ishqalanish momentini ilashish muftasining yetaklovchi qismlari orqali uzatmalar qutisining yetakchi valiga uzatish imkonini beradi.
Siquvchi disk uchta plastinkasimon prujinalar yordamida g’ilof bilan bog’lanadi.Bunday elastik (qayishqoq) aloqa burovchi momentni ilashish mufta g’ilofidan siquvchi diskga uzatish bilan birga, ilashish muftasining uzish jarayonida siquvchi diskning g’ilof ichida o’q bo’ylab harakatlanishiniham ta’minlaydi.