O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi iqbol meliqo’ziyev

Tasvirga olish jarayonida ranglarni uzatishda kul rang shkala yordamida 
nazorat qilish.
 
Kinotasvirga olish jarayonida yaxshi rang uzatish imkoniyati operatorning 
texnik nazorati katta rol о‗ynaydi. Operatorninig texnik masalasi shundan iboratki, u 
tasvirga olishdi tо‗g‗ri rejim tanglashi va rang balansini keltirishi zarur. 
Rangli negativ uchun gradatsion xarakteristika juda muhim о‗rin tutib ranglarni 
tо‗g‗ri uzatilishiga bog‗liq. Negativni gradatsion xarakteristikasiga quyidagi asosiy 
shartlar ta‘sir etadi:ravshanlik xarakteristikasi (tasvirga olinayotgan obyektning), 
tasvirga olish optikasi va eksponirovaniya rejimi. Undan tashqari negativga kimyoviy 
ishlov berish jarayoni qay tarzda olib borilishi, ya‘ni standartligiga ham bog‗liq 
bо‗ladi. 

---

48 
Asosiy masala ranglarning tonlarini tо‗g‗ri uzatish operator uchun eng birinchi 
vazifadir. Kul rang shkalani suratga olish rang uzatish protsessini nazorat qilish 
imkoniyatini beradi.Kul rang shkalasini tahlil qilib rang uzatish buzilishlarni aniqlanib 
qolmay uni tuzatish ham mumkin bо‗ladi. Standart kul rang shkalasi jadvalga 
о‗xshagan bо‗lib axromatik ranglardan oq ranggacha bо‗ladi. 
Standart kul rang shkala ikki qator 10x10 sm, har bir qatorda tо‗rttadan 
maydonchalardan tashkil topgan. Eng yorug‗ maydoncha nol zichlik bilan belgilanadi.