О‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA О‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI HUZURIDAGI
TOSHKENT DAVLAT TRANSPORT UNIVERSITETI
«Ijtimoiy fanlar»
kafedrasi
“5240109- Yurisprudensiya (Xalqaro transport huquqi)” ta’lim yо‘nalishi
1-kurs talabasi Olimov Xalil Jalil o‘g‘lining “Davlat va huquq nazariyasi” fanidan
KURS ISHI
Mavzu: Huquq ijodkorligi prinsiplari va uning sotsiologik, ekspert taxliliy taminlashni takomillashtirish
Kurs ishi rahbari: yuridik fanlar doktori professor Dadasheva A.A.
«Himoyaga tavsiya etilsin»
« Ijtimoiy fanlar » kafedrasi
mudiri Ramatov J. S.
2022 y. «_____»_________
TOSHKENT – 2022
MUNDARIJA:
KIRISH 3
I. Bob. HUQUQ IJODKORLIGI VA UNING YARATILISHNING MURAKKAB JARAYONI SIFATIDAGI O‘RNI 6
1.1-§ Huquq ijodkorligi tushunchasi va turlari 6
1.2-§ Qonun ijodkorligi jarayoni tushunchasi va prinsiplari 11
II. Bob. HUQUQ IJODKORLIGINI SOTSIOLOGIK, EKSPERT TAXLILIY TAMINLASHNI TAKOMILLASHTIRISH 17
2.1 Vazirlar mahkamasining huquq ijodkorligi faoliyatida davlat boshlig‘i ishtirokining o‘ziga xos xususiyatlari 17
2.2-§ Huquq ijodkorligini sotsiologik, ekspert taxliliy taminlash mexanizimi 24
2.3-§ Huquq ijodkorligi faoliyatini takomillashtirish yo`nalishlari 28
XULOSA 34
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR: 38
KIRISH
Mavzuning dоlzarbligi. Barchamizga maʼlumki, bugungi kunda mamlakatimiz aholiiladiing siyosiy-huquqiy madaniyati va ijtimoiy ong darajailadiing oʻsib borishi, jamiyatni demokratlashtirish va leberallashtirish jarayonlarining jadal rivojlanishi mamlakat qonun ijodkorligi faoliyatini
takomillashtirishga albatta, oʻzining ijobiy taʼsirini oʻtkazmay qoʻymaydi. Qonunlar qabul qilish va ularni hayotga joriy etish ularni har tomonlama puxta ishlab chiqish, umuman, huquqiy tartibga solish tizimini takomillashtirishni eng dolzarb vazifaga aylantiradi.
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Sh. M. Mirziyoyev Oliy Majlis palatalari, siyosiy partiyalar hamda Oʻzbekiston ekologik harakati vakillari bilan videoselektor yigʻilishidagi maʼruzasida qonun ijodkorligi bilan bogʻliq muammolar xususida alohida toʻxtalib oʻtib, quyidagi fikrlarni bayon etdi: «Yana bir muhim yoʻnalish – qonunlarni qabul
qilishda jamoatchiligimiz, saylovchilar ning keng ishtiroki sezilmayapti. Qonunlar qabul qilinishi bilan xalqimizning ogʻiri yengil boʻldimi, uning hayotidagi muammolar hal etildimi, degan savollar bilan, afsuski, hech kim qiziqmayapti.
Shuning uchun ham, qonunlarni qabul qilish jarayonida yangi tizim – aholi bilan muhokama qilish tizimini joriy etish lozim, deb hisoblayman. Yaʼni katta ahamiyatga ega, muhim qonun loyihalarini birinchi oʻqishda qabul qilingandan keyin joylarda fuqarolar
bilan keng muhokama qilish, ularning taklif va mulohazalarini eʼtiborga olib, loyihalarni takomillashtirgan holda ikkinchi oʻqishga kiritish tartibini yoʻlga qoʻyish maqsadga muvofiq boʻladi. Yashirishning hojati yoʻq, biz koʻpincha, viloyat markazlariga borib, oʻsha yerning oʻzidan qaytamiz. Joylarda boʻladigan muhokamalarda ishtirok etmaymiz, odamlarning munosabatini
ularning ichida turib, ular bilan birga yurib oʻrganmaymiz. Natija nima boʻladi? Qabul qilingan qonunlarimiz toʻlaqonli boʻlmaydi, kutilgan samarani bermaydi».
Darhaqiqat, davlat rahbarining yuqoridagi fikrlaridan kelib chiqib, qabul qilinayotgan qonun loyihalarini yurtimizning olis joylarda istiqomat qiluvchi fuqarolarimiz oʻrtasida keng muhokama qilib, mazkur qonun loyihasiga
oid fikr-mulohazalari, shu qonun bilan tartibga solinishi moʻljallangan ijtimoiy munosabatlarga tegishli muammolarni oʻrganib, ularni shu qonunda aks ettirish bugungi kunning eng dolzarb masalalaridan biriga aylanmoqda. Ana shunday muammolarni oʻrganishda sotsiologik tadqiqotlarni olib borish dolzarb vazifadir.