O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi guliston davlat universiteti ―oziq-ovqat texnologiyasi‖ kafedrasi

Viruslar komponentlarini sintezlanishi. 
Bu virus zarrachalarini
 
shakllanishini 
muhim bosqichidir. Nuklein kislotalar va oqsillar sintezi turli paytda va hujayralarni harxil 
stukturali qismlarida kechadi. Ular qat‘iy ketma-ketlikda boradigan yaxlit jarayondir. 
Viruslar DNKsi sintezi nuklein kislotalar sintezlanishi prinsipida polukonservativ yo‘l 
bilan komplementar prinsipi asosida replikatsiya jarayonida DNKning har bir buralgan 
ipiga yangi komplementar ip birikishidan ota-ona DNKsi xususiyatlari, nuklein 
kislotalarlarning joylanish tarkibi, bilan bir xil bo‘lgan ikkita yangi DNK molekulasi hosil 
bo‘ladi. Viruslar DNKsi sintezlanishi uchun substrakt hujayralar tarkibidagi to‘rtta 
nukleotid zarurdir. Viruslarlar DNKsi sintezlanishi uchun oldingi virus sintezini 
ta‘minlovchi fermentlar – i-RNK matritsasi bo‘yicha hujayralar ribosamalarida 
shakllanidigan, virus DNKsi matritsasida hosil bo‘ladigan – DNK – polimerazalar zarur. 
Virus spetsifik fermentlar nukleotidlarining hosil bo‘lishida, polinukleatid ipiga birikishida 
va turli xil viruslar DNKsini kimyoviy ixtisoslashuvida qatnashadi. Viruslar DNKsi 
sintezida hujayralar fermentlari ham ishtirok etishi mumkin. Bu sintez sitoplazma va 
yadroda ketishi mumkin. Ikki ipli DNKning sintezlanishi ham shunga o‘xshash bo‘ladi.

---

37 
Mayda virus- faglarida bir ipli DNK mavjud. Bu DNK molekulasi o‘zining fizik-kimyoviy 
xususiyatlarini jiddiy o‘zgartiradi. Yopishqoqligi va optik zichligiga ko‘ra u ota-
onasinikidan farq qilib, ikki ipli DNKnigiga o‘xshashdir. Bu yangi o‘zgargan DNKning