O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi guliston davlat universiteti ―oziq-ovqat texnologiyasi‖ kafedrasi

Viruslarning hujayra bilan o‘zaro ta‘siri. 
Viruslar zararlayotgan hujayra bilan 
o‘zaro munosabatida turlicha hodisalar mavjud bo‘lib, ular jarayonning kechishi va oxirgi 
mahsulotning hosil bo‘lishi bilan farqlanadi.

---

36 
Viruslar zararlanayotgan hujayraning xususiyati va tashqi muhit omillariga bog‘liq 
ravishda uning hujayra bilan ta‘sirlashuvini 3 ta tipini kuzatish mumkin: 
1) Viruslarning rivojlanishi hujayrani o‘ldiradi va parchalaydi. Bunday munosabatni
p r o d u k t i v i n f e k s i ya deyiladi va bu jarayonni chaqiruvchilarni v i r u l e n t l i 
deyiladi. 
2) Hujayralar yashab qoladi, ammo yetilgan virus zarralari hosil bo‘lmaydi; buni
a b o r t i v i n f e k s i ya deyiladi; 
3) Viruslar genomi hujayra genomi bilan birlashadi va hujayrining bo‘linishida 
keyingi avlodga uzatiladi. Bir necha avlod o‘tgandan keyin virusning rivojlanishi 
kuzatiladi va u hujayrani o‘limga olib keladi. Bunday munosabat v i ro g e n i ya deyiladi.