O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi farg‘ona davlat universiteti

Yozma nutq ko‘nikmalarini takomillashtirish 
 
Insonlar  yozma  nutqni  og’zaki  nutqqa  nisbatan  kam  ishlatishadi.  Ammo 
elektron pochtaning hayotimizga kirib kelishi bilan yozma muloqotning ahamiyati 
juda oshdi.  
Ish  beruvchilar  bo’sh  ish  o’rinlariga  tanlab  olinayotgan  nomzodlarning  o’z 
fikrlarini  qog’ozda  bayon  etish  savodxonligiga  katta  e‘tibor  berishmoqda.  Agar 
ishga kirayotganingizda sizga anketa to’ldirishni iltimos qilishsa, bu ish beruvchi 
sizning savodxonligingizni tekshirib ko’rmoqchi ekanligini bildiradi.  
Har qanday yozma ma‘lumot yoki xabar og’zaki ma‘lumot yoki xabardan bir 
karra  afzalligi  shubxasizdir.  Uni  yozayotgan  vaqtda  o’ylab  yozish  imkoniyati 
bo’lib,  o’z  fikrlaringizni  tartibga  keltirib  olish  va  zarurat  tug’ilganda  qayta 
ko’chirish  imkoniyatiga  ega  bo’lasiz.  Ammo  yozma  muloqotning  ikkita  nuqsoni 
(aybi, kamchiligi) borligini ham e‘tirof etish kerak. Birinchidan, yozma xabarda siz 
o’z  xistuyg’ularingizni  intonatsiya  va  turli  xattiharakat(jest)lar  orqali  ifoda  eta 
olmaysiz.  Ikkinchidan  esa,  siz  xabaringizni  o’qiyotgan  odam  bilan  oniy  (bir 

---

83 
 
lahzali) aloqadan mahrum bo’lasiz. Birinchi nuqsonga barham berish uchun siz o’z 
xabaringizga  emotsional  buyoq  berishingizning  o’zi  kifoya.  Bu  borada  sizga 
og’zaki  muloqotda  bo’lgani  kabi  so’z  boyligi  yaxshi  yordam  beradi.  Ikkinchi 
muammo  esa  siz  murojaat  qilayotgan  shaxsning  ma‘lumot  darajasi,  qiziqishi  va 
so’z boyligi ma‘lum bo’lsa, oson xal bo’ladi. Qisqa, oddiy til bilan yozilgan xabar, 
odatda, oson tushunarli bo’ladi.