O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi falsafa ma’ruzalar matni

O’zbekiston  va  global  muammolar.  Mamlakatimizning  kelajagi  to’g’risidagi  ilmiy-falsafiy  bashorat 
Prezidentimiz I. Karimov tomonidan «O’zbekiston kelajagi buyuk davlat», «O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida: 
xavfsizlikka  tahdid,  barqarorlik  shartlari  va  taraqqiyot  kafolatlari»,  «O’zbekiston  XXI  asrga  intilmoqda»  va 
boshqa bir qator asarlarida asosli ravishda bayon qilib berilgan. Bu asarlarda O’zbekistonning mintaqamizdagi 
o’ziga  xos  o’rni,  ulkan  tabiiy  resurslari,  demografik  omil  va  inson  salohiyatini  inobatga  olib,  boy  ma’naviy 
merosimiz,  tarixiy  tajriba,  milliy  qadriyatlarimizga  asoslanib,  yaqin  kelajakda  mamlakatimiz,  shubhasiz 
rivojlangan davlatlar qatoridan munosib o’ringa ega bo’lishi kerakligi bashorat qilingan. Islom Karimov to’g’ri 
ta’kidlagani  kabi:  «Jahon  tsivilizatsiyasi  xazinasiga  ulkan  hissa  qo’shgan  boy  tariximiz,  buyuk  madaniyatmiz, 
ko’p avlodlar hayoti davomida  vujudga  kelgan beqiyos  tabiiy  va  aqliy imkoniyatlarimiz, xalqimizning  yuksak 
madaniyati  va  axloqiy  qadriyatlarimiz,  zaminimizda  yashayotgan  odamlarning  mehnatsevarligi,  saxovatliligi, 
bag’rikengligi va jahon hamjamiyatida o’ziga munosib o’rinni egallashga bo’lgan istagi buning garovidir».  
Albatta, mamlakatimizda sobiq Ittifoqdan meros qolgan eng global muammo — Orol fojiasi ekanligini bilamiz. 
Bu borada respublikamiz mintaqadagi davlatlar orasida ko’pdan-ko’p tashabbuslarni o’rtaga tashlab kelmoqda. 
Shu bilan birga mamlakatimiz aholisi ham muttasil o’sib bormoqda.  
Respublikamizda  «demografik  portlash»  asosan,  XX  asrning  ikkinchi  yarmida  ro’y  berib,  bu  jarayon  (boshqa 
biror  jiddiy  omillar  ta’sir  etmasa)  XXI  asrning  dastlabki  o’n  yilliklari  oxirigacha  davom  etishi  bashorat 
qilinmoqda.  Respublikamizda  hozirgi  vaziyatda  vujudga  kelgan  o’ziga  xos  «demografik  vaziyat  g’oyat  muhim 
xususiyatlardan  biridir,  —  deb  qayd  qilgan  edi  Prezident  I.A.  Karimov,  —  Jumhuriyatimizda  aholi  va  mehnat 
resurslari har yili yuksak sur’atlar bilan ortib bormoqda». Jumladan, 1980 yilda aholining bir yillik tabiiy o’sishi 
421161 kishini tashkil etdi, bu ko’rsatkich 1989 yilda 480621 kishini; 1997 yilda 580673 kishini tashkil etdi.  
O’zbekiston o’z aholisi o’sish bilan bog’liq masalalarni, aytish mumkinki, muvaffaqiyatli hal qilishga kirishdi. 
Prezidentimizning  bozor  munosabatlariga  o’tishda  aholini  kuchli  ijtimoiy  muhofaza  qilish  siyosati, 
respublikamizda bo’lishi mumkin bo’lgan ijtimoiy tengsizlikning oldini olishga xizmat qildi.  
Keyingi paytlarda respublika hukumati onalarning sog’lig’ini muhofaza qilish, tug’ilgan xar bir chaqaloq oldida 
ota va onaning, qolaversa, jamiyatning javobgarlik hissini oshirish borasida, shuningdek farzandning ota-ona va 
Vatan hamda xalqi oldidagi burchlarini chuqur anglashlari uchun juda katta ma’naviy rag’batlantiruvchi tadbirlar 
ishlab chiqqanligi o’ta  muhim ahamiyat  kasb etdi.  Shu  maqsadda  «Sog’lom avlod» jamg’armasining tuzilishi, 
«Sog’lom avlod uchun» ordenining ta’sis etilishi fikrimizning dalili bo’ladi.  
Bugungi  kunda  o’zbek  xalqining  qadriyatlari  asosida  yosh  avlod  dunyoqarashi  shakllantirilganda,  shubhasiz 
ajdodlarimizning  o’z  Vatani,  tabiiy  muhitga  bo’lgan  mehr-muhabbatli  bo’lish  kabi  muqqadas  tuyg’usining 
avloddan-avlodga  meros  bo’lib  o’tayotganligini  va  bu  meros  oldida  chuqur  mas’uliyat  hissi  bo’lishi  zarur 
ekanligini hisobga olish lozim.