O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona politexnika instituti ishlab chiqarishda boshqaruv fakulteti

Mamlakat to’lov balansining taxminiy ko’rinishi

(raqamlar shartli)

Moddalar nomi	Kryedit (+) yoki eksportdan tushumlar	Dyebyet (-) yoki import uchun xarajatlar	Sof kryedit yoki sof dyebit
Joriy opyeritsiyalar xisobi
Tovarlar	+185	-260	-75
Tashki savdo balansining koldig’i			-75
Xizmatlar	+85	-97	-12
Invyestitsiyalardan daromadlar (foizlar va divyedyentlar)	+28	-20	+8
Transfyert kurinishidagi pul o’tkazmalari	+10	-18	-8
Joriy opyeratsiyalar buyicha balansning qoldig’i			-87
Kapital xarakatning hisobi
Invyestitsiyalar va boshqa o’rta va uzoq muddatli kapital	+150	-87	+63
Kapital harakati balansining qoldig’i			+63
Joriy opyeratsiyalar va kapital harakati buyicha balansning qoldig’i			-24
Rasmiy zahiralar (oltin, XFVdagi zahiralar)	+24		+24

To’lov balansida barcha iqtisodiy bitimlar ikkita katta guruhga bo’linadi: joriy opyeratsiyalar va kapital harakati bilan bog’liq opyeratsiyalar (1-jadval). SHunga ko’ra to’lov balansi struktarasi ham ikki qismdan iborat:

1. Joriy opyeratsiyalar hisobi;

2. Kapital harakati hisobi.

Joriy opyeratsiyalar hisobida mahsulotlar va xizmatlar eksporti «plyus», import esa «minus» ishoralari bilan byelgilanadi. YA’ni, joriy opyeratsiyalar hisobida ichki mahsulotlar eksporti kryedit, aksincha mamlakatga mahsulotlar olib kyelish - import esa dyebyet sifatida ko’rsatiladi. CHunki, mahsulotlar eksporti xorijiy valyuta ishlab topib, mamlakat valyuta zaxirasini boyitsa, import esa mamlakatdan valyuta chiqib kyetishiga olib kyeladi. Bu esa o’z navbatida mamlakat valyuta zaxirasini kamaytiradi.