O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universitetining pedagogika instituti

Nazorat qilishga tayyorgarlik va uning bosqichlari
Nazorat qilishga nazoratchi-metodistning tayyorgarligi Maktabgacha ta’lim tashkilotlarini tekshirish oldidan tekshiriladigan muassasalar maktabgacha ta’lim bo‘limlari tomonidan belgilanadi, buning uchun yuqori boshqarma tomonidan «Ruxsatnoma» xati olinadi. Bizning institutimiz tomonidan esa Toshkent shahar maktabgacha ta’lim maktabgacha ta’lim boshqarmasiga ma’lumotnoma yuboriladi. Bunda tekshiriladigan tuman muassasalarning nomi, raqami ko‘satiladi. Keyin tuman maktabgacha ta’lim bo‘limi mudiri nomiga «Ruxsatnoma» xati olinadi.
2. Tekshirish shahar, hokimiyat - shahar qo‘mitalari tomonidan bo‘lsa, tekshirish uchun «eslatma-savollar» tuziladi, shu orqali muassasa ishi tekshiriladi.
3. Tekshirishi lozim bo‘lgan muassasa haqida maktabgacha ta’lim bo‘limidan ma’lumot olish; bunda nazoratchi-metodistga muassasasa haqida dastlabki ma’lumotlar berilib, maktabgacha ta’lim tashkilotlarning maktabgacha ta’lim miqyosida tutgan o‘rni, uning butun faoliyatini aks ettiruvchi hujjatlar bilan tanishiladi;
4. Tekshirish rejasi tuzilib, tekshirish muddati, kim tomonidan tekshirilayotganligi ko'rsatiladi (Bu tinglovchiamaliyotchilar uchun). Nazorat qilishga tayyorgarlik bu - davlatimizning «Maktabgacha ta’lim» bo‘yicha qaror, ko‘rsatma, buyruq, instruktiv va direktiv hujjatlarini yana bir bor ko‘zdan kechirib chiqishni nazoratchi-metodistdan talab qiladi. Bu - «Maktabgacha ta’lim» dasturining hamma bo‘limlarini yana bir bor chuqur o‘rganishni talab qiladi. Shu o‘rinda biz yuqorida aytib o‘tilgan «Direktiv» va «Me'yoriy» hujjat nima ekanligini tushunib olishimiz lozimdir. Direktiv hujjat - bu farmon, farmoyish, yo‘l-yo‘riq, ko‘rsatma, ya’ni yuqori bo‘limlar tomonidan quyi bo'limlarga yoki rahbarning o‘z xodimlariga bergan ko‘rsatma, yo‘1-yo‘riqlariga aytiladi. Meyoriv hujjat esa – me’yorlar qoidasiga asoslangan hujjatdir. Masalan: Bolalarning yoshi bo‘yicha yosh guruhlariga to‘g‘ri taqsimlash, xodimlarni shtat me’yori bo‘yicha ishga qabul qilish, smeta bo‘yicha xarajatlarni taqsimlash - sarflash, bolalarning ovqatlantirish me’yorlari, tarbiyachilarning oylik ish haqlari va hokazolardan iborat. Shuningdek, xalq xo‘jalik rejalarida ko‘zda tutilgan ijtimoiy maktabgacha ta’lim rivojlantirish bo‘yicha asosiy ko‘rsatkichlarning bajarilishi, Maktabgacha ta’lim bo‘limlari tomonidam maktabgacha ta’lim tashkilotlarini kadrlar bilan ta’minlash, qishloq maktabgacha ta’lim xodimlariga beriladigan imtiyozlardan foydalanishi me’yorlari kiradi. Demak, nazorat qilishni tashkil etish, unga tayyorgarlik tekshiruvchilardan o‘z ustida ko'proq ishlashni, g‘oyaviysiyosiy va ilmiy yetuklikni, tashkiliy, pedagogik va metodik ishlarning mohirono o‘z ishida qo‘llashni talab etadi.