53
XULOSA
Ushbu bitiruv malakaviy ishi natijalari asosida, qo`yidagi xulosalarga kelindi:
1. Inson kapitali – bu daromad keltirishga qodir inson qobiliyatlaridir. Uning
asosiy manbalarini ta`lim, ilm,
madaniyat va san`at, sport va jismoniy
tarbiya, kasbga yo`naltirish tashkil etadi.
2. Inson kapitalani rivojlanish konseptsiyalarini o`rganish natijasida ularning 9
ta quyidagi modellari aniqlandi:
- Inson kapitalaning ta’lim konseptsiyasi;
- Inson kapitalaning informastion konseptsiyasi;
- Inson kapitalaning innovastion konseptsiyasi;
- Inson kapitalining mehnat konseptsiyasi;
- Inson kapitalining biofizikaviy konseptsiyasi;
- Inson kapitalining vaqt konseptsiyasi;
- Inson kapitalining intellektual konseptsiyasi;
- Inson kapitalining tadbirkorlik konseptsiyasi;
-Inson kapitalining tarbiya konseptsiyasi.
3. “Iqtisodiy tarbiya”ni individual inson kapitalini jamlashni mustaqil
manbai sifatida qarash kerak. “Inson kapitali rivojining iqtisodiy tarbiya modeli
ikki nazariyaga tayanadi: A) Iqtisodiy tarbiya nazariyasi; B) Inson kapitali
nazariyasi.
4. Individual inson kapitalining tarbiya modelining tarkibiy qismi sifatida
iqtisodiy tarbiya ko’rganlik hisoblanadiki, u shaxsning quyidagi sifatlarida
namoyon bo`ladi:
sarf-sarishta,
sokorlik – isrofsizlik intizomlilik,
tadbirkorlik,
tashkilotchilik mas’uliyati,
Ishbilarmonlik,
iqtisodiy hisob kitob,
54
tejamkorlik,
mustaqillik,
mehnatsevarlik,
rastionalistik – ixtirochilik yuqori rentabillikka intilish xo’jalik tilini
tushunish va boshqalar.
5. Insonning iqtisodiy nafligi inson kapitalini ayirboshlash shakli sifatida
insonning quyidagi 5 ta naflik holatlaridan iborat:
iqtisodiy nafsizligi,
shaxsiy iqtisodiy nafliligi,
oilaviy iqtisodiy nafligi,
ijtimoiy iqtisodiy nafligi,
qo’shilmagan iqtisodiy nafligi.
6. Farzandlarni iqtisodiy kamol toptirishda oilalarda mehnat tarbiyasi; kasbiy
yo’naltirish va o’z kasbini tanlash; saranjom-sarishtalik hissiyotini o’yg`otish;
mulkiy tarbiya;moliyaviy tarbiya; nafs tarbiyasi;xo’jalikni samarali yurgizishni
o’rgatish kabi tarbiya turlari qo’llanadi. Bizning tadqiqotlarimizga ko`ra Buxoro
viloyatidagi 25 ta umumta`lim maktablari “Mehnat ta`limi” fani o`qituvchilaridan
o`z farzandlarni iqtisodiy kamol toptirishda quyidagi iqtisodiy tarbiya turlarini
qo`llab kelganlar:
Mehnat tarbiyasidan 25 nafardan 18 nafari yoki 72% qo`llagan;
Mulkiy tarbiya - 24%;
Saranjom-sarishtalik hissiyoti - 52%;
Moliyaviy tarbiya - 20%;
Nafs tarbiyasi - 20%;
Kasbga yo’naltirish - 44%;
Tadbirkorlikka o’rgatish - 40%;
Xo’jalikni samarali yurgizishni o’rgatish - 12% qo`llagan.
Bitiruv malakaviy ishi natijasida quyidagi tavsiyalarni beramiz:
Do'stlaringiz bilan baham: