O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi buxoro davlat universiteti turizm fakulteti

1.2. Chizma geometriya fanining maqsad va vazifalari


Chizma geometriya kursining maqsadi: tabiiy va geometrik jismlarni biror sirt yoki tekislik ustiga proektsiyalash usullarini o`rgatish; jismlarning hosil qilingan tekis tasvirlari bo`yicha ular orasidagi pozitsion va metrik munosabatlarni tekshirish usullarini o`rgatish; talabalarda fazoviy tasavvurni, ya`ni xotira tasavvuri, tasavvur xayolini o`stirish va ularning qo`zg’aluvchanligini rivojlantirish; talabalarda konstruktsion – geometrik fikrlashni rivojlantirib, ularda loyihalash qobiliyatini shakllantirish.


Quyidagi vazifalarni amalga oshirish ko`zda tutiladi: talabalarda fanni o`rganishda qiziqish uyg’otish; talabalarning fanni o`rganish bo`yicha bilim, ko`nikma va malakasi bilan bog’liq bilish faoliyatini tashkil qilish; talabalarda tafakkur, ijodiy qobiliyat va iste`-dodni rivojlantirish; ta`limda ko`nikma bilan malakani takomillashtirish. Chizma geometriya fani tub mohiyati bilan matematik fan – proektiv geometriyaning o`ziga xos bir shahobchasi bo`lib, o`zining proektsiyalash metodiga asoslanganligi va xususiy usullarga ega bo`lganligi bilan mustaqil fan sifatida ajralib chiqdi va amaliy ahamiyati jihatidan muhandislik fanlari safidan o`rin oldi. Shuning uchun ham chizma geometriya kursi turli darajadagi mutaxassislar uchun umumnazariy hisoblanadi. Chunki, u tabiiy va geometrik jismlarning biron sirt ustida (xususan tekislikda) tasvirlash usullarini va bu tasvirlar bo`yicha ular orasidagi pozitsion va metrik munosabatlarni tekshiradi.
Bulardan tashqari chizma geometriya kursi badiiy-grafika fakultetida alohida o`rin tutadi. U mutaxassislik fanlari hisoblangan chizmachilik, tasviriy san`atga oid qalamtasvir, rangtasvir, kompozitsiya tuzish, har xil sirtlar ustida bajariladigan xalq amaliy san`ati turlari, shuningdek haykaltaroshlik ishlarida umunazariy asos bo`lib xizmat qiladi, chunki bu fanlarning tekshirish ob`ektlari umumiy bo`lib, ularni tabiiy va geometrik jismlar va ular orasidagi munosabatlar tashkil qiladi. Tasviriy san`at turlarida chizma geometriyaning asosan markaziy proektsiyalash usuli qo`llaniladi.