O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

6- rasm. Pomidorni “Gidroponika” usulida 
yetishtirish 
 
3.8. Pomidor tuzlash. Pomidorni tuzlash - konservalash 
Pomidorni tuzlash- konservalash eng ishonchili usul bo‘lib, bu
mahsulotlni to yangi hosilgacha iste’mol qilish imkonini beradi. Tuzlangan
pomidorlardan ho‘l mevalarga qaranganda askorbin kislotasi va karotin
yaxshi saqlanadi. Shu bilan birga bodring singari tuzlangan pomidoplar oziq-
ovqat ratsionida asosiy o‘rin tutadi.

---

53 
7- rasm.Pomidor mahsulotini qayta ishlash
Xom ashyo-yu tuzlashga pomidorning barcha navlari ham to‘g‘ri
kelavermaydi. SHu sabali qayta ishlash talablariga mos keladigan pomidor
navlari tanlanadi. Pomidorning kichik urug‘ bo‘limli, eti qalin va zich,
kavaksiz va po‘sti qalin meva navlarni tuzlashga mosdir. Bodring singari 
pomidorda ham qand miqdori imkoni boricha ko‘p bo‘lgani yaxshi.
Tuzlashdan avval pomidorlar navlarga ajratilib, mexanik tarzda
zararlangan, kasallangan mevalar olib tashlanadi, qolganlari etilishiga,
kattaligiga qarab ajratiladi. Eng yaxshi va sifatli tuzlangan mahsulot och qizil
rangli pomidorlardan olinadi. Chunki ular mayin ammo zich bo‘ladi. Qizil,
to‘la etilgan mevalar tuzlanganda ezilib, aksariyat qismi yorilib ketadi. To‘g‘
yashil rangli pomidorlardan yaxshi tuzlangan mahsulot olinadi, ammo mevalari
dag‘al bo‘lib qoladi. Shu sabali o‘ta zarur paytdagina bunday mevalar
tuzlanadi.

---

54 
Sabzavotlarni
tuzlashda ishlatiladigan 
yog’och bochka 
Idishlar. Pomidlorlarni tuzlash uchun bochkalar va 3-10 litrli shisha
idishlar tanlanadi. Pomidorlar bodringga nisbatan unchalik pishiq
bo‘lmaganligi sabali kichik hajmdagi bochkalarga, ya’ni qizil rangli 
pomidorlar litrdan katta bo‘lmagan, boshqa rangdagilar -100-150litrli
bochkalardan foydalanishga ruxsat etiladi. Bochkani namlab qo‘yish, yuvish
va tayyorlash xuddi bodring singari o‘tkaziladi.
Tuzlash texnologiyasi. Pomidor tuzlash texnologiyasi bodrinikidan
deyarli farq qilmaydi. Zirovorlarni ishlatish ham shunday, ammo bodringgi
nisbatan ikki barovar kamdir. Tuzlangan pomidorlar huddi bodring singari 
saqlanadi. Pomidorning bir tovar navida tuz miqdori 3-6 foiz va kislota 1-1.5 
foiz atrofida bo‘lishi kerak. Bodring va pomidordan tashqari tarvuz, garimdori,
baklajaon, sabzi, lavlagi, piyoz, sarimsoq va boshqa sabzavotlarni ham
tuzlash mumkin. Ularni tuzlashda 4-6 foizli namokob ishlatiladi.