O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti

5-chizma. Fintlar tasnifi. 
Bordiyu,  to‘p  uzatilgan  bo‘lib,  sheriklardan  biri  to‘pning  harakat  yo‘lida 
(qulayroq)  vaziyatda  turgan  bo‘lsa,  asl    niyatini  amalga  oshirish  bosqichida  to‘p 
ochiq turgan sherikka o‘tkazilib yuboriladi. 
Fintlar  
 
Q
ochi
b 
 
 
Tepi
b
 
K
al
la
 ur
ib 
 
 
O
yoqda t
o‘
xt
at
ib
 
G
avda
da 
to‘
xt
at
ib
 
K
al
la
da 
to‘
xt
at
ib
 
 
Zar
ba 
usu
ll
ar
i 
 
 
        
Zar
ba u
su
ll
ar
i 
 
 
To‘xt
at
ish u
sul
la
ri
 
 
To‘xt
at
ish u
sul
la
ri
 
 
 
Tashl
ani
b
  
 
O
yoqni
 to‘
p 
ust
ida
n 
o‘
tk
az
ib 
 
 
        
Qo‘
sha
loq
 
o‘tka
zish
 
 
SH
axs
iy 
 
 
Q
ocha
 t
ur
ib 
 
 
To‘pni
 ol
ib qo
chi
b
 
 
To‘pni
 to
‘xt
at
ib 
 
 
To‘pni
 te
gm
ay o‘
tka
zi
b 
 
Y
on t
o
m
onga
 
 
O
lg‘
a 
 
 
O
rqaga
  
 
Raqib oldinda, yonda, orqada bo‘lganda 
 

---

 
44 
To‘pni  oyoqda  “to‘xtatib”  fint  qilish.  To‘pni  oyoqda  to‘xtatib  qilinadigan 
aldash harakati to‘p  olib  yurganda  va uni  sheriklaridan biir oshirib  bergandan keyin 
turli usullarda bajariladi. 
To‘p olib ketayotganda raqib uni yon tomondan va yondan, orqaroqdan kelib 
olib  qo‘yishga  harakat  qilganda  to‘pni  tagcharm  bilan  bosib  va  bosmasdan 
“to‘xtatish” fintini ishlatiladi. 
Birinchi holatda to‘p olib kelayotgandagi yugurish qadamining navbatdagisida 
o‘yinchi tayanch oyog‘ini to‘la to‘p ortiga yaqin qo‘yib, uni raqibdan uzoqroq oyog‘i 
tagcharmi  bilan  bosib  qoladi.  Go‘yo  to‘p  bilan  birga  to‘xtatmoqchidek  harakat 
qilinadi.  Raqib  bunga  javoban  harakatni  sekinlashtiradi,  ana  shu  paytda  to‘pni olg‘a 
tomon sekingina tepiladida, yana olib ketilaveradi. 
Ikkinchi  xolda  esa  tayyorlov  bosqichida  to‘pni  to‘xtatayotganga  o‘xshash 
harakat qilinadi (15-rasm). O‘yinchi harakatini sal sekinlatib, oyoq kaftini to‘p ustiga 
qo‘yadi.  Asl  niyatni  amalga  oshirish  bosqichi  oldingi  yo‘nalishda  tezlatib 
ketilaveradi.