O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti


O’ta  tez  muskul  tolalarining  genini  faollashtiruvchi  genetik  doping



Download 2,03 Mb.
Pdf ko'rish
bet113/192
Sana24.09.2021
Hajmi2,03 Mb.
#184336
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   192
Bog'liq
jismoniy mashqlar fiziologiyasi va biomexanikasi

O’ta  tez  muskul  tolalarining  genini  faollashtiruvchi  genetik  doping  - 
Xozirgi  zamon  tasavvuriga  ko’ra  katta  odamning  muskul  tolalarini  funktsional 
tavsifiga    qarab  uchta  tipga  mansub  qisqaruvchi  miozin  oqsili  farqlanadi:  sekin, 
oraliq  va  tez.  Sekin  miozin  tipli  miofibrillardan  tashkil  topgan  muskul  tolasining 
qisqarish tezligi, tez miozin tipli muskul tolalariga nisbatan 10 marta oz bo’ladi. 
Kalamushlarda va boshqa kichik sut emizuvchlarning muskul tolalarida o’ta 
tez  tolalar  borligi  aniqlandi.  Bu  tolalar  yirtqich  xujumidan  qochayotgan  vaqtda 
ularni  skelet  muskullarini  o’ta  yuqori  tezlikda  qisqarishini  ta’minlaydi.  Odam 
genomida o’ta tez tolalarni shakllanishiga javobgar genlar borligi aniqlangan, biroq 
bu  genlar  sust  holatda  bo’ladi.  SHu  holat  ularni  faollashtirish  yo’llarini  izlashga 
undadi. 
Bu  yo’nalishdagi  olimlar  tomonidan  olib  borilgan  ishlar  natijasida  alohida 
oqsil  aniqlanib,  unga  velosifin  deb  nom  berildi  va  u  yuqorida  aytilgan  genni 


faolashtiradi.  Bu  oqsil  transkriptsion  (o’quvchi)  omil  deb  atalib  doping  sifatida 
qo’llanildi. 
Velosifinni  xoxlagan  muskulga  bir  necha  marta  ukol  qilinsa  undagi  tez 
miozinni  uxlayotgan  geni  faollashadi.  Bir  necha  xaftadan  keyin  sportchi 
muskullarining  hajmini  ortishi  va  ularni  qisqprish  kuchi  hamda  tezligini  keskin 
ortganligi  kuzatildi.  Bu  doping  sonning  to’rt  boshli  muskuli,  dumba  muskuli  va 
boshqa  muskullarda  tekshirib  ko’rildi.  Ularni  hajmi  ortib  tezlik  sifatlari  sezilarli 
darajada  o’zgarganligi aniqlandi. 
Organizmda bu dopingni aniqlash juda qiyin, sababi xech qanday qo’shimcha 
samara kuzatilmaydi. 

Download 2,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   192




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish