Kasallikning kechishi.
Skarlatina tekis asoratsiz yoki allergik, septik
asoratlar bilan o‗tishi mumkin. Kasallik tekis kechganida patologik jarayon 2 – 3
hafta davom etadi.
Skarlatina 2-3 haftalarda qaytalanishi (retsidiv) mumkin va bu asosan
reinfeksiya va superinfeksiya bilan bog‗liq bo‗ladi.
Asoratlari.
Skarlatina asosan limfaadenit, otit, sinusit, nefrit, sinovit,
yiringli artrit, mastoidit singari asoratlar beradi. Ular kasallikning boshlanishi yoki
keyinroq paydo bo‗lishi mumkin. Ularning negizida allergiya, reinfeksiya va
superinfeksiya omillari yotadi.
Infeksion-allergik asoratlar (nefrit, sinovit, oddiy limfoadenit) kasallikning
ikkinchi davri, ya‘ni 2-3 haftada kuzatiladi. Yiringli asoratlar esa kasallik boshi va
188
keyingi davrda uchrashi mumkin. Bu asoratlar asosan nimjon va eng yosh
bolalarda uchrashi mumkin.
Hozirgi paytda pensilinning qo‗llanishi va reinfeksiyani oldini oluvchi
shifoxonaga yotqizish qoidalari organizmning tezroq sanatsiyalanib, yuqoridagi
asoratlarni keskin qisqarishiga sababchi bo‗lyapti.
Yosh bolalarda skarlatinaning o„tishi xususiyatlari.
Bir yoshgacha
bo‗lgan bolalar skarlatina bilan kamdan-kam og‗riydilar. Ular o‗ziga hos kechadi.
Transplatsentar immunitet bor bolalarda skarlatina rudimentar, o‗ta yengil o‗tishi
mumkin. Bunda boshlang‗ich belgilar o‗ta yengil bo‗lib, intoksikatsiya
kuzatilmaydi. Toshmalar juda yengil, tezda yo‗qolib ketadi. Terining tulashi sust
yoki butunlay bo‗lmasligi ham mumkin. Tashxis qo‗yishda qiyinchiliklar bo‗lishi
mumkin.
Immuniteti o‗ta past yosh bolalarda skarlatina septik turda o‗tib, og‗ir
nekrotik angina, faringit va ko‗plab yiringli septik asoratlar bilan namoyon bo‗ladi.
Eng yosh bolalarda infeksion-allergik asoratlar (nefrit, sinovit) kamdan –
kam uchraydi.
Tashxis.
Tipik hollarda kasallikka tashxis qo‗yish qiyinchilik tug‗dirmaydi.
Faqat kasallikning o‗ta yengil turlarida yoki bemor shifoxonaga kech tushganida
diagnostik qiyinchiliklar bo‗lishi mumkin.
Laboratoriya tashxisi uchun halqumdan surtma olib, β-gemolitik
streptokokkni topish, antistreptolizin O ning titrini aniqlash mumkin. Shuningdek,
boshqa fermentlarni, streptokokk antitoksinini aniqlash ham ishlatilishi mumkin.
Skarlatinaga
beriluvchanlikni
aniqlash
uchun
DIK
sinamasidan
foydalaniladi. Bunda bilak terisi orasiga (t/o) standartlashgan eritrogen toksindan
0,1 ml yuboriladi. 24 soat mobayinda in‘eksiya o‗rnida infiltrat yoki diametri 10
mm dan ortiq giperemiya yuzaga kelsa sinama musbat hisoblanib, bolada
antitoksin immunitet yo‗qligi va u skarlatina bilan kasallanishi mumkinlidan
dalolat beradi. Hozirda tashxisda bu sinama qo‗llanilmaydi, chunki uning natijasi
sekinlashgan yuqori sezgirlik tipidagi fenomenga ham bog‗liq bo‗ladi.
189
Do'stlaringiz bilan baham: |