O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi andijon davlat universiteti

17-mavzu.To‘rtinchi guruhning d-elementlari
IV guruhning d-elementlari. Elementlarning umumiy tavsifi. Atomlarning tuzulishi. Guruhda atom radiuslari va ionlanish potensiallarining o‘zgarishi. Atomlarning valentligi va oksidlanish darajalari. Birikmalardagi kimyoviy bog‘lanish tabiati. Oddiy moddalarning fizik-kimyoviy xossalari. Odatdagi va yuqori temperaturadagi kimyoviy aktivligi. Titan (II, III) oksidlanish darajasidagi birikmalariva ularning xossalari. Gafniy (IV), titan (IV), sirkoniy ( IV) oksidlari, xossalari. Ti- Zn-Hf qatoridagi E(OH)₄ turidagi gidroksidlarning kislota-asoslik xossalari.


18-mavzu. Beshinchi guruhning d-elementlari
V guruhning d-elementlari. Elementlarning umumiy tavsifi. Atomlarning tuzulishi. Guruhda atom radiuslarining va ionlanish potensiallarining o‘zgarishi. Atomlarning valentligi va oksidlanish darajasi. Birikmalardagi kimyoviy bog‘lanish tabiati. Oddiy moddalarning fizikaviy va kimyoviy xossalari. Tantal (V), vanadiy (V), niobiy (V) oksidlari, ularning suvdagi eritmalari. Kislota-asos xossalari. Vanadiy ( II, III, IV)- oksidlari va gidroksidlari, xossalari.


19-mavzu. Oltinchi guruhning d-elementlari
VI guruhning d-elementlari. Elementlarning umumiy tavsifi. Atomlarning tuzilishi. Guruhda atom radiuslari, valentligi va ionlanish potensiallarining o‘zgarishi. Atomlarning valentligi va oksidlanish darajalari. Yuqori oksidlanish darajalaridagi birikmalari, barqarorligining guruhda o‘zgarishi. Atomlarning har xil oksidlanish darajalaridagi birikmalarning oksidlanish-qaytarilish xossalari. Kislorod, suv, kislota va ishqorlarga munosabati. Xrom (II, III, VI) oksidlari. Ularning nisbiy barqarorligi. Kislota-asos, oksidlanish-qaytarilish xossalari. Suv, kislota va ishqorlarga munosabati. Volfram (IV) va molibden (IV) oksidlari. Suv, kislota va ishqorlarga munosabati. Xrom-volfram (VI) oksidlari qatorida oksidlovchilik, kislota xossalari va barqarorligining o‘zgarishi. Xrom (II, III, VI) gidroksidlari. Kislota-asos va oksidlovchi-qaytaruvchilik xossalari. Xrom (II,III) tuzlari. Xromatlar, polixromatlar. Xromat va bixromatlarning oksidlovchilik xossalari.