Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta'lim vazirligi andijon mashinasozlik instituti «muqobil energiya manbalari» kafedrasi


KORXONANING ENERGETIKA BALANSINI TUZISH



Download 2,32 Mb.
bet6/124
Sana29.01.2022
Hajmi2,32 Mb.
#417725
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   124
Bog'liq
OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI

KORXONANING ENERGETIKA BALANSINI TUZISH.
Korxonaning energetika balansini muxim qismi bu transformator va tarmoqlardagi energiya isroflaridir. Tarmoqlardagi energiya sarflarini oʼlchov bilan aniqlab boʼlmaydi. Sexdagi umumiy sutkali energiya sarflari quyidagi formula yordamida aniqlanadi:

bu yerda: tсут - bir sutkadagi oʼrtacha ish vaqti;
Kf – yuklamaning grafigining shakl koeffitsienti;
Iсут – 1 sutkada liniyadan oqayotgan tokini oʼrtacha miqdori;
f R - fiderning ekvivialent aktiv qarshiligi, Om.
Oʼzgarmas yuklama bilan ishlaydigan isteʼmolchilar nasos, shamollatgichlar uchun tсут quyidagi formula bilan hisoblanadi:

bu yerda: Wa.sut - sutkadagi oʼrtacha aktiv energiya sarfi, kVt.s;
P – isteʼmolchining aktiv quvvati, kVt.
Yuklanish oʼzgaradigan holda:

kf – yuklanish grafigi formasining koeffitsienti, kf = 1,1

Аdabiyotlarda, korxonaning ichki tarmoqlaridagi energiya isroflari umumiy energiya isteʼmolining (1,5 – 2) %ni tashkil qilishi koʼrsatilgan.
Energetika balansi tarkibli yoki differentsial formasiga keltiriladi, 4-jadvalda sexning energetika balansi, alohida fiderlar boʼyicha berilgan. Shuning bilan birgalikda, korxonada ishlab chiqarilayotgan reaktiv quvvati ham hisobga olingan. 4 va 5 jadvallarda korxonaning sexiga yetkazib berilayotgan elektr energiyasining tarkibi (jadval-4), qurilmalarning turlari va energiyalarning isroflari ham (jadval-5) keltirilgan.
5-jadvalda keltirilgan tarkibli (strukturali) energetika balansidan quyidagilar aniqlanadi: Eng katta miqdorda energiya isteʼmol qiluvchi – bu kuch elektr qurilmalari (47,5%), soʼng elektrotexnologik qurilmalari (30,9%), koʼtarish–tashish qurilmalar (6%) va shamollatgichlar (5,5%).
4-jadval
Sexning fiderlari boʼyicha energetika balansi

Olinayotgan elektr energiya tarkibi

Elektr energiyasi

Аktiv kVt.s

Reaktiv kVar.s

Kelayotgan elektr energiyasi:
Fider 1
Fider 2
Fider 3
Fider 4

518
500


552
142

550
450


605
-

Kondensator batareyalar tomonidan ishlab chiqilgan

-

517



Jami

1712

1088

5-jadval
Sexning strukturaviy energetik balansi







Qurilma turlari va energiya sarflari

Elektr energiya sarflari

Ming kVt.s

%

1

Kuch elektr qurilmalari

814

47.5

2

Elektrotexnologik qurilmalar

528

30.9

3

Koʼtarish – tashish qurilmalar

102.5

6.0

4

Shamollatgichlar

94.5

5.5

5

Yoritgichlar

85.8

5.0

6

Maishiy isteʼmolchilar

18.6

1.1

7

Tarmoqdagi energiya isroflari

51.4

3.0

8

Hisobga kiritilgan qurilmalar

17.12

1.0




Jami

1712

100

Energiya tejamkorlik boʼyicha barcha chora-tadbirlarni oʼsha qurilmalar orasida oʼtkazish kerakdir. Shuning bilan birgalikda tarmoqdagi energiya isroflarini (3%) kamaytirish boʼyicha tegishli choralar keltirilsa ham maqsadga muvofiq boʼlar edi.


Korxona boʼyicha umumiy energiya balansini – korxonadagi sexlarni energiya balanslari yigʼindisi deb hisoblasa boʼladi, shuning bilan birga umumiy korxona boʼyicha ahamiyatga ega boʼlgan boshqa isteʼmolchilar ham hisobga olinadi. Bunday energiya balansi bosh transformator podstantsiyasidagi va taqsimlovchi tarmoqdagi energiya isroflarini ham hisobga oladi.
Аktiv energiya isteʼmoli balansi bilan birgalikda reaktiv energiya balansi ham oʼtkaziladi. Reaktiv energiya balansidan aktiv va reaktiv quvvatlarini munosabatlarini, korxonada ishlab chiqarilayotgan va isteʼmol boʼlayotgan reaktiv quvvatlari miqdorlari aniqlanadi.
6-jadvalda 1 yilda 80 ming m3 temir beton ishlab chiqaruvchi karxonaning umumlashtiruvchi energetik balansi keltirilgan.
Аsosiy texnologik jarayonlariga isteʼmol qilinayotgan elektr energiyasining 58,5% sarflanmoqda. Karxona boʼyicha umumiy elektr energiya isrofi 34,9% ni tashkil qilmoqda. Bu koʼrsatgichni kamaytirish uchun elektr energiya isteʼmolini elementma-element koʼrib chiqish kerak. Yordamchi jarayonlarga boʼlayotgan energiya sarfi 13,6%ni tashkil qilmoqda.
6-jadval.
Karxonaning umumiy energetik balansi



Energiya sarflarning nomlari

Yillik energiya sarfi, %

1

Texnologik jarayonlaridagi sarflar

31.5

2

Аsosiy qurilmalardagi energiya sarflari

27

3

Umuman
Jumladan:
- doimiy sarflar
- yuklanish sarflari
- issiqlikka ketayotgan asoflar
- ishga tushirishda boʼlayotgan sarflar

58,5
17,0


4,5
3,5
2,0

4

Sinovlarga sarflar

1.0

5

Koʼtaruv – tushuruv qurilmalarga sarflar

4.0

6

Yordamchi qurilmalarga energiya sarflar

10.5

7

Shamollatgichlarga

7.0

8

Yoritishga

10.2

9

Maishiy qurilmalarga sarflar

0.6

10

Tarmoqdagi sarflar

3.2

11

Transformatorlardagi sarflar

2.0

12

Hisobga olinmagan sarflar

3.0




Jami

100%

Karxonaning umumiy elektr energiya balansidan quyidagi hulosalar chiqadi:


-isteʼmolchilarni soni yetarli darajada (97%) hisobga olingan.
-elektr energiya isrofi quyidagi jarayonlarda kuzatilmoqda: texnologik jarayonlarida (31,5%), kuch qurilmalarida (21,5%), elektr yoritishda (10,2%) va shamollatgichlarda (7%). Bularning yigʼindisi 70,2%ni tashkil qilmoqda va energiya tejamkorlik boʼyicha chora-tadbirlarni bularning orasida oʼtkazish kerak. Energetika balansi va texnologik jarayonlarini taxlilidan karxonada mashina va mexanizmlardan foydalanish koeffitsientining pastligi aniqlandi. Natijada doimiy energiya isroflari miqdorlarini kattaligi (55-68%) koʼrinmoqda. Bu miqdorlar isteʼmol boʼlayotgan quvvatga nisbatan olingan.
-tegishli tashkiliy – texnikaviy choralar yordamida yuklanish, issiqlik va ishga tushirish jarayonlariga ketayotgan energiya sarflarini 3% gacha kamaytirish mumkin.
-karxonadagi texnologik qurilmalarning oʼrtacha FIKlarini quyidagi formula bilan aniqlash mumkin:

bu koʼrsatgich juda ham past va karxonadagi texnologik qurilmalardan foydalanish qoniqarli emasligi koʼrinmoqda.
Energetika balansini taxlilidan quyidagi tavsiyalar berilishi mumkin:
-korxonada ortiqcha boʼlayotgan energiya sarflarini kamaytirish uchun qurilmalarining namunaviy rejimlaridagi sarflari bilan solishtirish kerak;
-yirik agregatlar uchun alohida agregatli elektr balanslarni tuzish kerak;
-elektr tarmoqlardagi energiya isroflarini kamaytirish uchun liniyalarning kesim yuzalarini oshirish kerak, elektr taʼminot sxemalarini va kuch transformatorlarning rejimlarini qayta koʼrib chiqish kerak;
-elektr tarmoqlarida energiya sarflarining qiymatlari kata boʼlganligi uchun (3,2%) kerakli sexlarda energiya tejamkorlik boʼyicha tegishli tashkiliy-texnikaviy choralarni ishlab chiqish kerak;
-tashkiliy – texnikaviy choralaridan yuklanish grafiklarini tekislash va quvvat koeffitsientini oshirish yaxshi samara berishi mumkin.

Download 2,32 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   124




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish