O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti samdu qoshidagi 2-son akademik litseyi

8. mavzu: Markaziy Osiyo davlatlarining 
xalqaro munosabatlari 
 
1.XVI asrda shayboniylar va boburiylar elchilik 
munosabatlariga …………… asos soldilar. 
A) Kuchkunchixon va Bobur 
B) Abdullaxon II va Akbarshoh 
C) Nodirmuhammad va Shohjahon 
D) Abdulm
o‘min va Akbarshoh 
 
2.1586-yilda 
Akbarshoh 
elchisi 
Buxoroga 
kelgan.Elchilik 
munosabatlarida 
ikkala 
davlatning  ………  o‘z  manfaatlari  masalalari 
muhokama qilingan. 
A) Balx bilan bo
g‘liq 
B) Xuroson bilan bo
g‘liq 
C) Xiva bilan bo
g‘liq 
D) Turkiya bilan bo
g‘liq 
 
3.Boburiy  hukmdorlardan  qaysi  birining  davrida 
Hindiston  -  Buxoro  munosabatlarida  keskinlik 
yuz beradi? 
A) Bobur mirzo 
B) Akbarshoh 
C) Jahongirshoh 
D) Shoh Jahon 
 
 
4.1751
–yilda Afg‘oniston hukmdori Ahmadshoh 
Amudaryoning 
…….. istiqomat qilib turgan 
o‘zbeklarning yerlarini bosib olish maqsadida 
q
o‘shin yuboradi. 
A) janubida     
B) shimolida 
C) 
g‘arbida     
D) sharqida 
 
5.  Boburiy  hukmdor  Avrangzeb  Olamgir 
hukmronligi tugashid
an 1000 yil oldin ……….. 
A) Arablar Poykandni egalladi 
B) Buyuk Karl Ispaniyaga yurish qildi 
C) Yustinian Vilisariyni Shimoliy Afrikaga 
yuboradi 
D) Turk hoqonligi tashkil topdi 
 
6.  Sin  imperiyasi  Sharqiy  Turkistonni 
o‘ziga 
b
o‘ysundirishdan asosiy maqsadi? 
A) Imperiya hududini kengaytirish 
B) Q
o‘qon xonligini bo‘ysundish  
C) Q
o‘qon xonligini kuchsizlantirish 
D) savdo aloqalarini mustahkamlash 
 
7.Sin  imperiyasi  qachon  Sharqiy  Turkistonni 
b
o‘ysundirdi?  
A) 1750-1755-yillarda  
B) 1755-1759-yillarda  
C) 1764-1769-yillarda  
 
D) 1759-1765-yillarda 
 
8.Xitoy  hukumati  qachon  Q
o‘qonning  Sharqiy 
Turkistonda yuritadigan savdo ishlarini 
taqiqladi?  
A) 1825-yilda    
B) 1830-yilda  
C) 1829-yilda   
D) 1835-yilda 

 
36 
9.Sharqiy  Turkistonliklarning  Sin  imperiyasiga 
qarshi  q
o‘zg‘olon  yuz  bergan  vaqtda  Qo‘qon 
xoni kim edi? 
A) Muhammad Alixon  
B) Xudoyorxon 
C) Umarxon   
  
D) Olimxon 
 
10.Yunisx
o‘ja  bilan  qancha  uyg‘ur  oilasi 
Far
’g‘ona vodiysiga kochib keladi?  
A) 60 ming  
 
B) 80 ming  
C) 70 ming  
 
D) 90 ming 
 
11.Qachon  Pekinda  Xitoy  Q
o‘qon  shartnomasi 
imzolangan?  
A) 1830-yilda    
B) 1825-yillda  
C) 1832-yilda   
D) 1851-yilda 
 
12.Imomqulixonning elchisi Odambiy Moskvaga 
borib kimni qabulida b
o‘ladi? 
A) Mixailni 
 
B) Pyotrni  
C) Aleksandrni 
D) Ivan IV ni 
 
13.XVI-XVII asrlarda Buxoro va Xiva xonliklariga 
Rossiyadan necha marta elchilar kelishgan?  
A) 10 marta    
B) 16 marta  
C) 12 marta    
D) 14 marta 
 
14.Qaysi  yillar  orali
g‘ida  Moskvada  ikki  marta 
Xiva elchilari b
o‘lishgan?  
A) 1580-1600-yillar    B) 1583-1600-yillar  
C) 1673-1610-yilllar    D) 157-1609-yilllar 
 
15.Qaysi Xiva xoni Pyotr I huzuriga yashirin- 
cha elchi yuborib, Xivani Rossiya 
tobeligiga qabul qilishini s
o‘ragan? 
A) Abul
g‘ozixon 
B) Arab Muhammad  
C) Elbarsxon   
D) Shohniyoz 
 
16.Pyotr  I  ni  Xivani  tobeligimizga  olamiz  degan 
niyati nima uchun amalga oshmay  qoldi?  
A)  Xivada boshlanib ketgan ichki urushlar 
natijasida 
B)  Chor  Rossiyasining  "Shimoliy  urush"  bilan 
bandligi 
 
C) Rossiyaning Turkiyaga qarshi urushi  
D) Rossiyani egallash niyati y
o‘q edi 
 
17.1713-yili Astraxanga kelgan Xiva elchisi ismi 
-
……..edi. 
A) Xoja Nafas   
B) Odambiy  
C) Ismoilxoja    
D) Pir Nazar 
18.Bekovich 
Cherkaskiy 
boshchiligidagi 
ekspeditsiya  qachon  Xiva  xonligi  hududlariga 
keladi?  
A) 1716-yilda   
B) 1717-yilda  
C) 1718-yilda   
D) 1721-yilda 
 
19.Ivan  Buxgols  kimlarning  hujumiga  uchrab 
orqaga chekinishga majbur b
o‘ladi?  
A) Qarluqlar    
B) Qozoqlar  
C) Qalmoqlar   
D) Turkmanlar 
 
20.Kirillov  boshchiligidagi  harbiyning  vazifalari 
va amalga oshirgan ishlari quyidagilar…… 
1.”Orol  dengizida  Rossiya  bayrog‘ini  ko‘tarish, 
2.”Buxoro  va  undan  Hindistonga”  boradigan 
y
o‘lni  ochishi,  3.Rus  savdosini  o‘lkada 
kengaytirish,  4.Buxoro  xonini  Rossiya  bilan 
ittifoq  tuzishga  k
o‘ndirish,  5.Oltin  konlarini 
izlashni  davom  ettirish,  6.Yoyiq  va  Irtish 
sohillarida  istehkomlar  barpo  qildi,  7.Xonlik 
savdogarlari  Rossiya  bilan  Orenburgda  savdo 
qiladigan 
b
o‘ldi, 
8.Yamishchev 
k
o‘lida 
istehkomlar qurdi. 
A) 1, 2, 5, 6, 7  
B) 1, 3, 4, 6, 8 
C) 2, 4, 6, 8  
D) 2, 3, 4, 6, 7, 8 
 
21.Qachon katta juz Rossiya tobeligiga 
o‘tadi?  
A)1748-ylda    
B)1747-yilda  
C)1749-yilda   
D)1750-yilda 
 
22.U.Murkroft  ekspeditsiyasi  necha  kishidan 
iborat b
o‘lgan?  
A) 80 kishidan  
B) 70 kishidan  
C) 50 kishdan   
D) 40 kishidan 
 
23.A.Byorns  Buxoroga  kelib 
o‘zini  qayerni 
savdogari deb tanitdi?  
A) Eron  
 
B) Arman  
C) Hind  
 
D) Af
g‘on 
 
24.Qaysi ekspeditsiya 1832-yilda Buxoroga kirib 
keldi?  
A) Byorns  
 
B) J. Abbot  
C) R.Shekspir   
D) Ch. Stoddart 
 
 
 
 
 
 
 

 
37 
II BO‘LIM. XIX ASRNING IKKINCHI YARMI - XX ASR BOSHLARIGA 
CHA SODIR BO‘LGAN VATANI MIZ TARIXI VOQEALARINI O‘Z ICHIGA 
OLADI 
 
 
1-mavzu: XIX asr 
o‘rtalarida o‘zbek 
xonliklarning siyosiy, iqtisodiy va madaniy 
hayoti 
 
1.  Quyidagi  javoblarning  qaysi  birida  tarixiy 
xatolikka y
o‘l qo‘yilgan? 
A)  Buxoro  xonligi  1753 
– yildan boshlab amirlik 
deb atala boshlandi 
B)  XIX  asrning 
o‘rtalarida  Buxoro  amirligining 
chegarasi  Eron,  Hindiston  va  Xiva  hududi 
b
o‘ylab o‘tardi 
C) Buxoro amirligini 1860 
– 1885 – yillarda amir 
Muzaffar boshqardi 
D)  Amirlikda  ijro  hokimiyati  bosh  vazir  - 
q
o‘shbegi qo‘lida edi 
 
2.Amirlikning 
markaziy 
qismi 
hisoblangan 
Buxoro  va  Samarqand  shaharlari  joylashgan 
hudud
………… hisoblangan. 
A) Zarafshon vodiysi  
B) Amudaryo b
o‘limi 
C) Qashqadaryo vohasi  
D) Mur
g‘ob vohasi 
 
3.Buxoro  amirligig
a  hozirgi  ……………  Vaxsh, 
Kofirnihon,  Panj  daryolari  vodiysidagi  yerlar 
qarashli edi. 
A) Erondagi    
B) Afg
‘onistondagi 
C) Tojikistondagi  
D) Turkmanistondagi 
 
4. Buxoro amirligida hozirgi …………… Murg‘ob 
daryosi  vohalarida  joylashgan  yerlar  qarashli 
b
o‘lgan. 
A) Qozo
g‘istondagi   B) Afg‘onistondagi 
C) Qir
g‘izistondagi   D) Turkmanistondagi 
 
5.  Xiva  xonligi  XIX  asrning  ikkinchi  yarmida 
xonlikning yerlari ……….chegaradosh bo‘lgan. 
1. Janubda  
 
a) Buxoro amirligi bilan 
2. Shimolda    
b) Kasbiy dengizi bilan 
3. Sharqda  
 
c) Eron bilan 
4. 
G‘arbda  
 
d) qozoq juzlari 
A) 1-a, 2-b, 3-c, 4-d   B) 1-c, 2-d, 3-a, 4-b 
C) 1-b, 2-c, 3-d, 4-a   D) 1-d, 2-b, 3-a, 4-c 
 
6.  Q
o‘qon  xonligi  sharqda  ….. ,  g‘arbda  ……… 
va ……… bilan chegaradosh bo‘lgan. 
A)  Sharqiy  Turkiston,  Buxoro  amirligi;  Xiva 
xonligi 
B)  Sharqiy  Turkiston,  Qorategin;  Sh
o‘g‘non 
singari to
g‘li o‘lkalar 
C) Sharqiy Turkiston, qozoq juzlari; Xiva xonligi 
D) Xitoy, Buxoro amirligi; Xiva xonligi 
 
7.  ……..  tashqi  aloqalarni  yuritish  bilan  ham 
shu
g‘ullangan.  
A) Q
o‘shbegi    
B) Muftiy 
C) Mirzaboshi   
D) Devonbegi 
 
8. Amirlikda oliy davlat amaldori, bosh vazir kim 
edi? 
A) Inoq   
 
B) Q
o‘shbegi   
 
C) Devonbegi    
D) Mushrif 
 
9. Raiskalon 
bu……edi. 
A) vohalar qozisi 
  
B) viloyatlar qozisi 
C) toshi 
– tarozilar kuzatuvchisi  
D) amirlikda sud boshli
g‘i 
 
 
10.  XIX  asrning 
o‘rtalarida  Buxoro  amirligidagi 
……..  shariat  qoidalarining  bajarilishi  va  amal 
qilishi masalalari bilan shu
g‘ullangan.  
A) inoqlar 
  
B) muhtasiblar 
C) mushriflar    
D) mirzaboshilar 
 
11.  XIX  asrning 
o‘rtalarida  Buxoro  amirligida 
soliqlarni 
o‘z  vaqtida  yig‘ish  va  ularni  hisobga 
olib borishga javobgar shaxs bu ………. bo‘lgan. 
A) parvonachi   
B) muftiy 
C) mushrif  
 
D) dodhoh 
 
12.XIX  asrning 
o‘rtalarida  Buxoro  amirligida 
davlat yerlari qanday nomlangan? 
A) podshohiy    
B) sultoniy 
C) amlok  
D) mulk 
 
 
13.Buxoro  amirligida  vaqf  yerlaridan  olinadigan 
foydaning hisob kitobi va taqsimoti bilan 
………. 
shu
g‘ullangan  
A) sadr  
 
B) mustavalli 
C) qozikalon   
D) muftiy 
 
14. Q
o‘qon xonligida kim alohida harbiy 
b
o‘linmalarga boshchilik qilgan? 

 
38 
A) amiri lashkar. 
B) mirshab. 
 
C) muhtasib   
D) mingboshi 
 
15. 
Q
o‘qon  xonligida  xon  xazinasidan 
qilinadigan  xazina  ishlari  va  xarajatlar.... 
tomonidan nazorat qilinar edi. 
A) devonbegi   
B) mehtar 
 
C) mingboshi   
D) mushrif 
 
16.Q
o‘qon  xonligida  diniy  ishlar,  shariat  qonun 
qoidalariga  rioya  qilishini,savdo-sotiqni  t
o‘g‘ri 
yuritilishining 
bajarilishini 
kuzatib 
borgan 
lavozimni k
o‘rsating. 
A) qozikalon   
B) a
’lam 
 
C) mingboshi   
D) muhtasib 
 
17. Xiva xonligida oliy amaldor kim b
o‘lgan? 
A) devonbegi   
B) q
o‘shbegi   
C) mehtar  
 
D) otaliq 
 
18.  Xiva  xonligida  XIX  asrning 
o‘rtalarida  xon 
q
o‘shinning 
bosh 
q
o‘mondoni 
qanday 
nomlangan? 
A) yasoqboshi  
 B) t
o‘pchiboshi  
  
 C) amiri lashkar 
 D) mingboshi 
 
19.  Xiva  xonligida  shaharlar  aholisi  ya
’ni 
hunarmand  va  savdogarlardan  qanday  soliqlar 
olingan? 
A) d
o‘kon solig‘i, ish asboblari solig‘i, bozorda 
joydan foydalanganlik soli
g‘i 
B) bozorda joydan foydalanganlik soli
g‘i, 
daromad soli
g‘i, randa puli 
C) d
o‘kon solig‘i, bozorda joydan foydalanganlik 
soli
g‘i, hunarmandchilik ustaxonasi solig‘i 
D) savdo puli, d
o‘kon puli, tarozi puli 
 
20.  XIX  asr 
o‘rtalarida  Farg‘ona  vodiysidagi 
su
g‘orish  inshootlari  qurilshiga  alohida  e’tibor 
berilgan.Quyidagilardan  Far
g‘ona  vodiysiga  oid 
su
g‘orish inshootlarini to‘g‘rilarini belgilang.  
1.Zo
g‘ariq, 2.Shahrixonsoy, 3.Bo‘zsuv, 
4.Andijonsoy, 5.Yangiariq, 6.Dar
g‘om, 
7.Ulu
g‘nor, 8.Qoradaryo 
A) 1, 2, 3, 6.    
B) 2, 4, 5,7,8    
C) 1, 3, 6. 
  
D) 2, 3, 4, 5. 
 
21. Agrar s
o‘zi qaysi so‘zdan olingan? 
A) ispancha    
B) yunoncha 
C) arabcha  
 
D) lotincha 
22.  XIX  asrda 
O‘rta  Osiyoda  …………  doston 
ma
’lum edi.  
A) qirqqa yaqin  
B) 
o‘ttizga yaqin 
C) ellikdan ortiq  
D) oltmishdan ortiq 
 
23.Xalq  baxshilari  tomonidan  bayramlar,  xalq 
sayillarida sadoqatli d
o‘stlik va chin muhabbatni 
ulu
g‘lovchi ……………….. dostonlari kuylangan. 
A) “Go‘ro‘gli”, “Kuntug‘mish” 
B) “Kuntug‘mish”, “Shirin va Shakar” 
C) “Tohir va Zuhro”, ”Bo‘z yigit” 
D) “Go‘ro‘gli”,”Bo‘z yigit” 
 
24.  Shermuhammad  Munis  qaysi  Xiva  xonini 
farmoni bilan Xorazmning 1812-yilgacha b
o‘lgan 
tarixini yozgan?  
A) Eltuzarni 
  
B) Muhammad Rahimxonni    
C) Olloqulixonni 
  
D) Avaz Muhammadni 
 
25.  Shermuhammad  Munis 
……… Mirxondning 
“Ravzat  us-safo”(“Soflik  bog‘i”)  tarixiy  asarini 
o‘zbek tiliga tarjima qilishni boshladi.  
A) 1812-yilda    
B) 1806-yilda 
C) 1804-yilda   
D) 1819-yilda 
 
26.Ogahiy  …..  tarixiy,  ma’rifiy,  tarjima  asarlar 
muallifi. 
A) 8 ta     B) 16 ta     C) 11 ta     D) 12 ta 
 
 
27. Ogahiy qaysi tillarni puxta 
o‘rgangan? 
A) arab, fors, turk 
B) qozoq, qir
g‘iz, qoraqalpoq 
C) arab, hind, tojik 
D) rus, ispan, arab 
 
28.  Ahmad  Donish  Buxoro  amiri  ……..  ning 
elchilari  bilan  …….  Moskva,  Peterburg  va 
boshqa  Rossiya  shaharlari  b
o‘ylab  sayohat 
qilgan. 
A) amir Haydar, 1825-yilda 
B) amir Muzaffar, 1865-yilda 
C) amir Nasrullo, 1857- yilda 
D) amir Shohmurod, 1800-yilda 
 
29.1859-
yilda  yozilgan  “Xudoyqul  anvor”  asari 
qaysi tarixchi qalamiga mansub? 
A) Ahmad Donish  
B) Shermuhammad Munis 
C) Muhammad Yunus  
D) Mirzo Mahmud 
30. Quyidagi javoblarning qaysi birida madra- 

 
39 
salar va ularning bitkazilgan yili t
o‘g‘ri berilgan?
    
1. Muhammad Amin madrasasi  
2. Muhammad Rahimxon madrasasi  
3.Hazrati Kalon Sohibzoda madrasasi  
4.Hokim oyim madrasasi  
5.Sulton Murodbek madrasasi  
a) 1872-yilda b) 1862-yilda  
c) 1869-1870-yillarda d) 1851-1855-yillarda 
e) 1871-yilda 
A) 1-b, 2-a, 3-d, 4-c, 5-e 
B) 1-d, 2-e, 3-b, 4-c, 5-a 
C) 1-c, 2-d, 3-b, 4-a, 5-e 
D) 1-d, 2-e, 3-c, 4-d, 5-a 
  
 
31. Xudoyorxon saroyi nechanichi yillar 
orali
g‘ida qurilgan? 
A) 1863 
– 1870 – yillar  
C) 1860 
– 1866 – yillar 
B) 1866 
– 1872 - yillar  
D) 1890 
– 1892 – yillar 
 
32.  1859-yilda  Baroqxon  madrasasini  tamirlash 
ishi  tugatiladi  va  shu  davrda  uning  qarshisida 
qaysi madrasaning qurilishi tugatiladi? 
A) Hazrati Kalon Sohibzoda madrasasining  
B) M
o‘yi Muborak madrasasining 
C) Sulton Murodbek madrasasining 
D) Muhammad Rahimxon madrasasining 
 
33.  Quyidagi  tarixiy  obidalardan  qaysi  biri 
oldinroq barpo etilgan. 
A) Muhammad Aminxon madrasasi    
B) Hazrati Kalon Sohib madrasasi 
C) Hokim oyim madrasasi  
  
D) Muhammad Rahimxon madrasasi 
 
34. XIX asrning 
o‘rtalarida bunyod etilgan 
Hazrati Imom majmuasi yurtimizdagi qaysi 
shaharda joylashgan? 
A) Xivada  
 
B) Buxoroda  
C) Q
o‘qonda    
D) Toshkentda 
 
35.Ahmad Donish tomonidan yozilgan “Manozir 
ul-
kavokib” nomli kitobi qaysi fanga oid? 
 
A) geografiya   
B) tarix 
C) astronomiya  
D) adabiyot 
 
36.Quyidagi  asarlarning  qaysi  biri  Q
o‘qon  xoni 
Muhammad Alixon davri tarixini hikoya qiladi? 
A) “Xudoyqul anvor”  
B) “Gulshani davlat”  
C) “Navodir ul-vaqoe’“  
D) “Shohidi iqbol” 
   
 
 
2-mavzu: Rossiya imperiyasining  
O‘rta Osiyoni bosib olishi 
 
1.  Qaysi  Rossiya  hukmdori  davridan  boshlab 
O‘rta Osiyoni kuch bilan bosib olish niyati paydo 
b
o‘ldi? 
A) Nikolay I    
B) Pyotr I 
  
C) Aleksandr II 
D) Aleksandr I 
 
2.  Bekovich 
–  Cherkasskiy  boshchiligida  O‘rta 
Osiyoga  ekspeditsiya  j
o‘natgan  rus  hukmdorini 
k
o‘rsating. 
A) Nikolay I    
B) Pyotr I 
  
C) Aleksandr I   
D) Aleksandr II 
 
3.  Rus  hukumati  tomonidan 
O‘rta  Osiyo 
davlatlari  chegarasi  tomon  asta 
–  sekin  siljib 
borish  t
o‘g‘risida  buyruq  berildi.  Shunga  binoan 
dastlab  yettita  istehkom  qachon  qaysi  daryo 
sohilida qurilgan? 
A) 1710 
– yil Sirdaryo bo‘yida  
B) 1718 
– yil Irtish daryosi sohilida 
C) 1760 
– yil Amudaryo sohilida  
  
D) 1747 
– yil Sirdaryo sohilida 
 
4.  Rossiyada  sanoatning  qaysi  turi  rivojlanishi 
bilan  ruslar  uchun 
O‘rta  Osiyoning  bozor 
sifatidagi ahamiyati orta bordi? 
A) metalurgiya   
B) o
g‘ir sanoat   
C) ip 
– gazlama 
D) to
g‘ – kon 
 
5.Buyuk  Britanyaning  Ost 
– Indiya kompaniyasi 
XIX  asrdan  boshlab  strategik  ahamiyatga  ega 
b
o‘lgan xonliklarning tabiiy boyliklari, xom-ashyo 
mahsulotlariga  qiziqa  boshladi.Shu  maqsadda 
O‘rta 
Osiyoga 
o‘z 
elchilarini 
yubora 
boshladi.Quyidagi  javobdagi  elchilar  kelgan 
sanalarni moslashtiring va t
o‘g‘ri javobni toping? 
1.M.Murkroft    
 
a) 1832-yilda 
2.A.Byorns  
 
 
b) 1843-yilda 
3.I.Volf  
 
 
c) 1844-yilda 
4.J.Abbot  
 
 
d) 1825-yilda 
 
A) 1-d, 2-a, 3-c, 4-b   B) 1-a, 2-b, 3-c, 4-d 
C) 1-d, 2-b, 3-a, 4-c   D) 1-b, 2-a, 3-c, 4-d 
 
 

 
40 
6.  Quyidagi  ingliz  ay
g‘oqchilaridan  qaysi  biri 
boshqalariga  nisbatan  oldinroq  O
‘rta  Osiyoda 
b
o‘ldi? 
A) M. Murkroft   
B) A. Byorns   
C) D. Ebbot 
  
D) Ch. Stoddart 
 
7.1855-yilda 
o‘zbeklar  va  tojiklar  yashaydigan 
Amudaryoning  …………  sohillaridagi  hududlar 
Af
g‘oniston viloyatiga aylantirildi. 
A) shimoliy  
 
B) janubiy 
C) 
g‘arbiy  
 
D) sharqiy 
 
8.  Rossiya  imperiyasi  tomonidan 
O‘rta  Osiyoni 
bosib  olishning  birinchi  bosqichi  nechanchi 
yillarni 
o‘z ichiga oladi? 
A) 1840 
– 1865 – yillarni  
B) 1847 
– 1849 – yillarni 
 
  
C) 1865 
– 1868 – yillarni  
D) 1847 
– 1864 – yillarni 
 
9. Rossiya imperiyasi tomonidan 
O‘rta 
Osiyoning bosib olishning nechanchi bosqichida 
Xiva xonligi bosib olindi va Q
o‘qon xonligi 
tugatildi? 
A) birinchi bosqichida  
B) ikkinchi bosqichida  
  
C) uchinchi bosqichida  
D) t
o‘rtinchi bosqichida 
 
10.  Rossiya  imperiyasining 
O‘rta  Osiyoni  bosib 
olishning t
o‘rtinchi bosqichi nechanchi yillarni o‘z 
ichiga oladi? 
A) 1847 
– 1864 – yillarni  
B) 1880 
– 1885 – yillarni 
 
  
C) 1885 
– 1890 – yillarni  
D) 1873 
– 1879 – yillarni 
 
 
11. Rossiya 
O‘rta Osiyoni istilo qilish uchun 
necha yil uzluksiz urush olib bordi? 
A) 30 yil  
 
C) 40 yil 
B) 20 yil  
 
D) 60 yil 
 
12.Rossiya  imperatori  Aleksandr  II  hokimyatni 
necha yil boshqardi? 
A) 26 yil  
 
B) 36 yil 
C) 41 yil  
 
D) 35 yil 
 
13.Sirdaryoning  Orolga  quyilish  joyida  …….. 
Raim qal
’asi bunyod etildi. 
A) 1832-yilda    
B) 1843-yilda 
C) 1847-yilda   
D) 1853-yilda 
 
14.Oqmachit  qal
’asini  1853-yilda  egallash 
uchun  yuborilgan  3  mingdan  ortiq  harbiy 
q
o‘shinga 
necha 
kishidan 
iborat 
qal
’a 
himoyachilari,  necha  kun  davomida  qarshilik 
k
o‘rsatdi? 
A) 350 kishi, 14 kun davomida 
B) 400 kishi, 20 kun davomida 
C) 450 kishi, 21 kun davomida 
D) 500 kishi, 30 kun davomida 
 
15. Oqmachit qal
’asini podsho hukumati 
q
o‘shinlari tomonidan egallagandan so‘ng bu 
qal
’aga qaysi nom berildi? 
A) Sibir istehkomi  
B) Verniy 
C) Skobelov    
D) Perovskiy forti 
 
16. Verniydan chiqqan M. Chernyayev 
q
o‘shinlari qachon Avliyoota qal’asini egalladi? 
A) 1864 
– yil yozida   B) 1863 – yil kuzida  
C) 1864 
– yil bahorida D) 1865 – yil qishida 
 
17. N. Veryovkin otryadi Q
o‘qon xonligiga 
qarashli Turkiston shahrini egallagan sana qaysi 
javobda t
o‘g‘ri ko‘rsatilgan? 
A) 1863 
– yil 4 – iyun  
B) 1864 
– yil 12 – iyul  
  
C) 1865 
– yil 5 – may  
D) 1864 
– yil 6 – sentabr 
 
18. Avliyoota hozirgi qaysi shaharga t
o‘g‘ri 
keladi? 
A) Yorkent  
 
B) 
O‘zgan 
C) Taroz  
 
D) Toshkent  
 
19.1864-yil  kuzida 
……  shahri  egallanib,  Yangi 
Q
o‘qon chizig‘i nomi ostida qal’alar birlashtirildi. 
A) Turkiston    
B) Chimkent   
C) Avliyoota    
D) Toshkent 
 
20.XIX  asrning  ikkinchi  yarmida  Toshkentda 
nechta darvoza b
o‘lgan? 
A) 12 ta     B) 8 ta     C) 11 ta     D) 15 ta 
 
21.XIX  asrning 
o‘rtalarida  Toshkentda  shahar 
aholisi ……. ga yaqin kishini tashkil qilgan. 
A) 50 ming  
 
B) 60 ming 
C) 70 ming  
 
D) 80 ming 
 
22.  1864 
–  yil  general  M.Chernyayev  o‘zini 
podshoga  yaxshi  k
o‘rsatish  uchun  tezlik  bilan 
Toshkentni  bosib  olmoqchi  b
o‘ldi.  Biroq 
uddasidan chiqolmay ……. chekinadi. 

 
41 
A) Avliyootaga   
B) Chimkentga 
  
C) Turkistonga  
D) Pervorskiy fortiga 
 
23.1865-yilda  M.  Chernyayev  boshchiligidagi 
harbiy 
q
o‘shin  Toshkent  shahridan  ….. 
uzoqlikdagi  Chirchiq  daryosining  chap  sohilida 
joylas
hgan  ……….  qal’asiga  kelib,  uni  jangsiz 
topshirishni taklif qildi. 
A) 25 km, Niyozbek   B) 18 km, Niyozbek 
C) 25 km, Q
o‘qon  
D) 18 km, Kamolon 
 
24.Chernyayev 
Toshkentga 
suv 
borishini 
t
o‘xtatish  ya’ni  aholini  ichimlik  suvsiz  qoldirish 
uchun  qaysi  daryo  ustidagi  t
o‘g‘onni  buzishni 
buyurdi? 
A) B
o‘zsuv 
  
B) Chirchiq 
  
 
C) Zo
g‘ariq    
D) Sirdaryo 
 
25. General M. Chernyayev q
o‘shinlari 
Toshkentga qaysi darvoza yaqinidagi devorni 
vayron qilish orqali kirib kelishgan? 
A) Qorasuv 
  
B) Chi
g‘atoy    
C) Kamolon    
D) Taxtapul 
 
26.M. Chernyayev boshchiligidagi rus q
o‘shinlari 
qachon bevosita Toshkentga hujum boshladi? 
A) 1864 
– yil oktabrda  B) 1865 – yil mayda  
C) 1865 
– yil iyunda   D) 1865 – yil iyunda 
 
27. Toshkent Rossiya imperiyasi tarkibiga 
kirgan sana qaysi javobda t
o‘g‘ri ko‘rsatilgan? 
A) 1864 
– yil 1 – oktabrda 
  
B) 1865 
– yil 8 – mayda  
C) 1865 
– yil 14 – iyunda 
  
D) 1865 
– yil 17 – iyunda 
 
28.1867-yilda 
Turkiston 
harbiy 
okrugidagi 
harbiylar 
soni 
…… 
kishidan 
iborat 
b
o‘lgan.Nuqtalar o‘rniga mos javobni qo‘ying. 
A) 38 ming  
 
B) 50 ming 
C) 70 ming  
 
D) 40 ming 
 
29. 1867-yilda tashkil qilingan Turkiston general 
gubernatori quyidagi qaysi vakolatlarga ega edi? 
1.Harbiy q
o‘shinlar bosh qo‘mondoni 
2. 
O‘z navbatida rus podshosiga bo‘ysunmagan 
3. Yettisuv kazaklari qismi q
o‘mondoni 
4.
O‘lkaning bosh sudyasi 
5. Turkiston harbiy okrugining q
o‘mondoni 
A) 1, 3, 4, 5    
B) 1, 3, 5 
C) 2,4   
 
D) 2, 4, 5 
 
30.Ultimatum  ……..  so‘zdan  olingan  bo‘lib  – 
s
o‘nggi, oxirgi degan ma’noni anglatadi. 
A) ruscha  
 
B) ispancha 
C) yunoncha    
D) lotincha 
 
31.Dastlab  Turkiston  general  gubernatorligi 
ma
’muruy  jihatdan  Sirdaryo  va  Yettisuv 
viloyatlariga  b
o‘lingan  edi.Ushbu  viloyatlarning 
ma
’muriy  markazlari  qaysi  javobda  to‘g‘ri 
k
o‘rsatilgan? 
A) Toshkent va Far
g‘ona 
  
B) Toshkent va Samarqand 
C) Toshkent va Verniy  
D) Toshkent va Kaspiyorti 
 
32. Turkiston viloyati harbiy gubernatori 
q
o‘shinlari tomonidan …….. may oyida qamal 
qilinib, 20 ta t
o‘pdan o‘qqa tutildi.Ertasiga 
tonggacha qamal davom etib, keyin hujum 
boshlandi. Nuqtalar 
o‘rniga mos javobni qo‘ying. 
A) Jizzax viloyati  
B) X
o‘jand qal’asi 
C) 
O‘ratepa shahri   D) Samarqand viloyati 
 
33. F.Romanovskiy q
o‘shinlari Erjar shahrini 
qachon egallagan? 
A) 1866-yil may oyida     B) 1866-yil iyulda  
C) 1865-yil mart oyida    D) 1867-yil mart oyida 
 
 
34.Rus  hukumati  tomonidan  Sirdaryo  viloyati 
qachon tashkil etildi? 
A) 1865 
– yilda 
B) 1866 
– yilda 
C) 1867 
– yilda  
D) 1864 
– yilda 
 
35. Birinchi Turkiston general 
– gubernatori 
qaysi javobda t
o‘g‘ri ko‘rsatilgan. 
A) M. Chernyayev 
B)Romanovskiy 
C) Krijanovskiy 
D) fon Kaufman 
 
36.Quyidagi  hududlardan  qaysilari  F.Romanov-
skiy  qumondonligi  ostida  Rossiya  imperiyasi 
tarkibiga kirgan? 
1.  Erjar,  2.  Toshkent,  3.  Avliyoota,  4.Turkiston 
shahri, 5. X
o‘jand, 6. O‘ratepa, 7. Jizzax,  
8. X
o‘jayli, 9. Mang‘it.  
 A) 1, 3, 5,6,7    
B) 2, 5, 8,9 
  
 C) 1, 2, 5, 7    
D) 3, 4, 5,9 
 
37.Qaysi 
javobda 
tarixiy 
xatolikka 
y
o‘l 
q
o‘yilmagan? 
A) 1868 
– yil aprelda rus armiyasi Samarqand, 
Urgut va Kattaq
o‘rg‘onni bosib oldi. 

 
42 
B) 1868 
– yil 28 – iyun Zarafshon okrugi tashkil 
etildi. 
C)  1868 
–  yil  28  –  iyun  Buxoro  amirligi  ustida 
Rossiya imperiyasi protektorati 
o‘rnatildi. 
D)  Jizzaxni  ozod  qilish  uchun  rus  armiyasiga 
qarshi  Bobobek  va  J
o‘rabeklar  boshchligida 
xalq kurashi davom etdi. 
 
38.Rossiya  imperiyasining  harbiy  q
o‘shinlari 
……..  egallagandan  so‘ng,  ………  navbatdagi 
harakati Jizzaxga boshlandi? 
A) 
O‘ratepa, 12 – oktabrda  
B) X
o‘jand, 24 – mayda  
C) Shahrisabz, 2 - iyunda 
  
D) Avliyoota, 24 
– mayda  
 
39.Qachon  rus  q
o‘shinlari  Jizzax  shahrini 
egalladi? 
A) 1863-yil 18 
–aprelda  
B) 1865-yil 18 
– oktabrda  
C) 1866-yil 18 
–oktabrda  
D) 1867-yil 18 
– oktabrda 
 
40. Nechanchi yillar mobaynida egallangan 
hududlar hisobiga Sirdaryo viloyati tashkil 
qilindi? 
A) 1862-1863 - yillar   B) 1864-1866-yillar 
C) 1864-1868 - yillar   D) 1865-1868-yillar 
 
41. Zirabuloq tepaligidagi ma
g‘lubiyatdan so‘ng, 
Buxoro amiriga K. P. Kaufman quyidagi 
talabnomalar orqali sulh tuzishni taklif qilib, 
unga maktub y
o‘lladi, ammo amir Muzaffardan 
bu maktubga javob b
o‘lmadi.  
1.Samarqand 
bekligini 
Rossiyaga 
berish, 
2..Harbiy  harajatlarni  t
o‘lash,  3.1865-  yildan 
buyon  Turkiston 
o‘lkasida  qo‘lga  kiritilgan 
barcha  narsalarni  Rossiya  mulki  deb  e
’tirof 
etish,  4.Podsho  hukumati  q
o‘shini  uchun 
maxsus joy ajratib berish 
A) 2, 3, 4  
 
B) 1,3 
C) 1, 2, 3, 4    
D) 1, 2, 3 
 
42.Amir Muzaffarga qarshi isyon k
o‘targan o‘g‘li 
Abdumalik T
o‘ra qayerda vafot etadi? 
A) Qobulda    
B) Peshovarda 
C) Buxoroda    
D) Kitobda 
 
43.Samarqandni  ozod  qilish  uchun  kurashga 
rahbarlik qilgan Bobobek qayerning hokimi edi? 
A) Termiz 
  
B) Shahrisabz  
  
C) Kitob 
  
D) Samarqand 
 
44. Samarqandni ozod qilish uchun kurashga 
rahbarlik qilgan J
o‘rabek ……. hokimi edi. 
A) Toshkent    
B) Kesh 
  
C) Kitob 
  
D) Samarqand 
 
45.  K.  P.  Kaufman  polkovnik  Abramovni  …… 
aholisi  huzuriga  taslim  b
o‘lish  taklifi  bilan 
j
o‘natdi. 
A) Samarqand  
B) Kitob 
C) Kesh  
  
D) Urgut 
 
46.  K.  P.  Kaufman  quyidagi  hududlardan  qaysi 
birini oldinroq egallagan? 
A) Samarqandni 
B) Urgutni  
C) Kattaq
o‘rg‘onni  
D) 
O‘ratepani  
 
47. 1868 
– yil 28 – iyuldagi Kaufman bilan amir 
Muzaffar 
o‘rtasidagi shartnoma qaysi shaharda 
imzolangan? 
A) Keshda 
  
B) Kattaq
o‘rg‘onda 
C) Toshkentda  
D) Samarqandda 
 
48. J
o‘rabek, Bobobek va Muzaffarning o‘g‘li 
Abdumalik T
o‘ra qo‘shinlari Samarqandni rus 
q
o‘shinlaridan ozod qilish uchun dastlab qayerni 
egallagan? 
A) Qarshini    
C) Shahrisabzni 
B) Karmanani   
D) Kitobni 
 
49. 
O‘rta Osiyo Rossiya tomonidan bosib 
olinishining nechanchi bosqichi 
O‘rta Osiyodagi 
barcha harbiy harakatlari orasidagi eng keng 
k
o‘lamlisi edi. 
A) birinchi bosqichi    B) ikkinchi bosqichi 
C) uchinchi bosqichi   D) t
o‘rtinchi bosqichi 
 
50. Rossiyaning Buxorodagi birinchi diplomatik 
vakili b
o‘lgan. 
A) I. F. Abramov  
B) K. P. Kaufman  
C) P.Lessar    
D) A. Konnoli 
 
51. Rossiya Xivani bosib olish uchun t
o‘rtta 
harbiy okrugdan hujum qildi. Javoblarning qaysi 
birida mazkur okruglarning joylashish tartibi 
t
o‘g‘ri ko‘rsatilgan? 
1. 
g‘arbda  
 
a) Orenburg  
2. sharqda  
 
b) Man
g‘ishloq 
3. shimolda    
c) Krasnovodsk 
4. janubda  
 
d) Turkiston 
A) 1 
– c, 2 – a, 3 – b.  4 – d  
B) 1 
– a, 2 – b, 3 – d, 4 – c  

 
43 
C) 1 
– b, 2 – d, 3 – a, 4 – c     
D) 1 
– c, 2 – b, 3 – a. 4 – d 
 
52. Xivani zabt etish uchun y
o‘lga chiqqan qaysi 
okruglarning q
o‘shinlari jazirama issiqdan va 
suv yetishmasligidan holdan toyganligi sababli 
y
o‘lning yarmiga bormay orqaga qaytib ketdilar. 
A) Man
g‘ishloq va Orenburg  
B) Krasnovodsk va Man
g‘ishloq 
 
  
C) Turkiston va Man
g‘ishloq    
D) Turkiston va Orenburg 
 
53. Rossiya Xiva xonligiga qarshi harbiy 
yurushni qachon boshlagan? 
A) 1871 
– yil martda   B) 1873 – yil mayda 
C) 1873 
– yil fevralda  D) 1875 – yil yanvarda 
 
54. Xivani egallash uchun y
o‘lga chiqqan 12 
mingdan ortiq rus askarlaridan qanchasi Xivaga 
yetib kelgan? 
A) 6 ming 
  
B) 7,5 ming     
C) 8,5 ming 
  
D) 10 ming 
 
55. Nechanchi yilda Xiva bilan Rossiya 
o‘rtasida 
Gandimiyon shrtnomasi tuzilgan? 
A) 1868 
– yil 6 – martda 
 
  
B) 1873 
– yil 12 – avgustda 
C) 1875 
– yil 5 – aprelda 
 
  
D) 1876 
– yil 18 – martda 
 
56.  Xiva  xonligi  qal
’a  va  qo‘rg‘onlarining  Chor 
Rossiyasi  tomonidan  bosib  olinishi  t
o‘g‘ri 
xronologik tartibda berilgan qatorni toping? 
A) Hozarasp, Q
o‘ng‘irot, Xo‘jayli, Mang‘it, Xiva  
B) Man
g‘it, Xo‘jayli, Qo‘ng‘irot, Hozarasp, Xiva 
C) Xiva, Man
g‘it, Xo‘jayli, Qo‘ng‘irot, Hozarasp  
D) Hozarasp, X
o‘jayli, Mang‘it, Xiva, Qo‘ng‘irot 
 
57. ……….. kelib mustamlakachi hukumatning 
asosiy q
o‘shinlari Xivaga yetib keldi. 
A) 1873 
– yil may oyining o‘rtalariga 
B) 1873 
– yil fevral oyining oxirlariga 
C) 1873 
– yil aprel oyining o‘rtalariga 
D) 1873 
– yil mart oyining boshlariga 
 
58.  Qaysi  voqeadan  s
o‘ng  K.P.Kaufman  Xiva 
xoni bilan muzokara y
o‘lini tanladi? 
A) Shahar darvozasining ochib berilishi sababli 
B) Xivaga Buxoro amirligi q
o‘shinlarining 
yordamga kelishi  
C) Xonning taslim b
o‘lganini bilgandan so‘ng 
D) Xivaliklarning rus q
o‘shinlari bilan kurashishi 
uchun 
o‘q-dori qolmagani uchun 
 
59. Gandimiyon shartnomasiga k
o‘ra, Xiva 
xonligi 2 million 200 ming rubl miqdordagi 
tovonni necha yil davomida t
o‘lashi kerak edi? 
A) 18 yil     B) 20 yil     C) 25 yil     D) 16 yil 
 
60. Gandimiyon shartnomasiga k
o‘ra, Xiva 
xonligi hududi necha barobar qisqardi? 
A) bir      B) ikki 
C) uch       D) t
o‘rt 
 
 
61. Rossiya imperiyasi XIX asrning 50-60-
yillarida harbiy istilochilik y
o‘li bilan Qo‘qon 
xonligi hududining …….. bosib oldi. 
A) bir qismini  
B) ikki qismini 
 
C) uch qismini  
D) t
o‘rt qismini 
 
62.  K.  P.  Kaufman  Q
o‘qon  xonligi  bilan  nima 
maqsadda 1968- yilda shartnoma tuzdi? 
A)  Q
o‘qon  xonligida  qo‘zg‘olon  ro‘y  bergani 
uchun 
B) Urushni t
o‘xtatish to‘g‘rsidagi podsho farmoni 
kelgani uchun 
C)  K.  P.  Kaufman  xonlikda 
o‘z  ta’sirini 
kuchaytish uchun 
D)  Buxoro  amirligi  bilan  urush  borayotgani 
uchun  
 
63. Q
o‘qonda “Po‘latxon” qo‘zg‘oloni bohlangan 
bir vaqtda Xudoyorxonning 
o‘g‘li Nasriddinbek 
ham q
o‘zg‘olonchilar tomoniga o‘tganidan necha 
kundan keyin, Xudoyorxon necha kun 
o‘tib,K.P. 
Kaufman dan yordam s
o‘rashga majbur bo‘ldi? 
A) ikki kun 
o‘tib  
B) besh kun 
o‘tib 
C) t
o‘rt kun o‘tib  
D) uch kun 
o‘tib 
 
64.  Xudoyorxonning  ukasi va ikkinchi 
o‘g‘li ham 
q
o‘zg‘olonchilarga  qo‘shilganidan  so‘ng,  xon 
qayerga ketdi?  
A) Af
g‘onistonga 
 B) Orenburgga 
  
C) Toshkentga  
D) Astraxanga 
 
65.  Nasriddinbek  bilan  fon  Kaufman 
o‘rtasidagi 
shartnoma qachon imzolangan? 
A) 1875 
– yil 22 – sentabrda    
B) 1877 
– yil 5 – avgustda 
C) 1873 
– yil 12 – avgustda   
  
D) 1968 - yil 2 mayda  
 

 
44 
66. Quyidagilardan qaysi biri Nasriddinbek bilan 
fon 
Kaufman 
o‘rtasidagi 
imzolangan 
shartnomaga mos kelmaydi. 
A)  Nasriddinbek  tashqi  siyosatda  hech  qanday 
bitimlar tuza olmaydigan b
o‘ldi 
B) Sirdaryoning 
o‘ng sohilida hududlar 
Namangan va Chust shaharlari bilan birga 
Rossiya ixtiyoriga 
o‘tdi 
C)  Namangan  b
o‘limiga  M.  Skobelev  boshliq 
etib tayinlandi  
D)  Shartnomada  Xiva  xonligining  ikki  yarim 
million tovon t
o‘lashi ko‘rsatilgan edi 
 
67. Quyidagi javoblarning qay birida tarixiy 
xatolikka y
o‘l qo‘yilgan? 
A)  1879 
–  yil  iyul  oyida  Turkman  qabilalari 
yashayotgan  hududlarni  egallash  uchun  rus 
hukumati 
tomonidan 
I. 
Lazerev 
q
o‘mondonligidagi qo‘shin yuborildi. 
B)  1879 
–  yil  iyulda  Angliya  Afg‘oniston 
hududining bir qismini egalladi  
C)  M.Skobelev  q
o‘shinlari  1875-  yil  oktabr 
o‘rtalarida Namanganga hujum boshladi 
D) 
M. 
Skobelev 
boshchiligidagi 
q
o‘shin 
Namanganga joylashdi 
 
68.  M.  Skobelev  boshchiligidagi  q
o‘shin  …… 
turkmanlar yeriga ikkinchi yurishni boshladi. 
A) 1879-yil iyulda  
B) 1880- yil mayda 
C) 1881- yil avgustda  
D) 1885 
– yil oktabrda 
 
69.G
o‘ktepani  egallash  uchun  ruslar  qancha 
vatq urindi? 
A) bir oy  
 
B) ikki oy  
C) uch oy  
 
D) t
o‘rt oy  
 
70.  G
o‘ktepa  buysundirilgach,  ……  Rossiya  va 
Eron 
o‘rtasida chegaralar belgilandi? 
A) 1882-yilda   B) 1881- yil mayda 
C) 1883- yilda  D) 1885 
– yilda