O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

Hazrat shukrguzorlik yuzidin ma’zarat (uzr) izhori qilib dedilarkim,
bu she’ming silasi (in’omi) uhdasidin biz chiqaolmasbizki, magar muqo-
balada ham qasidae sizning otingizg‘a aytqaybiz. Mavlono dedilarki, ani
sizga oson qilurbiz. Sizning kiygan oson to‘nungizni gadoylik qilurbiz-
ki, hulla (ipakdan tikilgan kiyim) bo‘lg‘ay. Ul hazrat uzrxohliqlar bilan
kisvat (kiyim)ni Mavlonog‘a kiydurdilar. Mavlono bag‘oyat so ‘xta kishi
erdi... Bu matla’idin bu toifa mashrabi (tabiati, odati)ning choshnisi (ta-
biati) zohirdur:
Ulki husn ctti bahona elni shaydo qilg‘ali,
Ko‘zgudek qildi seni o ‘zini paydo qilg‘ali.
(Alisher Navoiy.MAT. 17-tom
, 
T.:2001 476-477-b.).
462

---

Navoiy keltirgan bu ma’lumotdan Lutfiyning, birinchi navbatda,
darveshlik axloqida ham mashhur bo‘lganini, tariqat odobi sulukiga man-
subligini bilib olamiz. Darveshlar y o ‘li, Navoiy «Mahbub ul- qulub»da
aytganiday, botini zohiri bilan barobar, odamlaming malomatlarini
xushnudlik bilan qabul qiladigan, adab va tavoze’ni o ‘zlariga odat qilib
olgan, do‘stu dushmanga baravar yaxshilik istaydigan toifaning y o ‘lidir.
Gadoylar ham darveshlarning bir toifasi edi. Tariqat odobi bo‘yicha esa,
tariqat ahli orasida faqirona kiyimlar kiyib yurish odati ham bo'lgan.
Lutfiy temuriy shahzodalar homiyligida. Boysung‘ur Mirzo
kabi sultonlar Lutfiyni buyuk shoir sifatida g ‘oyat e ’tirof etganlar, uni
o ‘z huzurlariga taklif qilib turganlar. Lutfiy Boysung‘uming hayot dav-
ri va uning o ‘g ‘li Alouddavlaning yoshlik, navqiron yigitlik paytiga
bag‘ishlangan qasidasining so‘nggi ikki baytida o ‘zi bilan shahzodalar
o ‘rtasidagi munosabatlar manzarasini chizib beradi: