O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

Agarchi bu so‘znung sohati* vasi’* erdi, shani*’ ko‘rungay, deb
so‘z iqtisor* bo‘ldi. Umid ulkim, rost tabiat, mustaqim* zehnlaming ma-
hakida* bu naqd tamom iyor* bo‘lg‘ay va bu sahfani mutolia qilib, bu
nomaning silasi* o ‘m ig‘a azizlardin tavaqqu’* ulkim. Nazm:
Yaqiniyning ravoni shod qilg'ay,
Duoyi xayr birlan yod qilg‘av.
Tugandi 0 ‘q -Yoyning munozarasi. Vallohu a’lam.
(*kaj tab - qing ‘ir f e ’l-atvorli; *sohat - maydon, keng jo y; *vasi ’
- keng; * sh an i' yomon, xunuk, yaramas; *iqtisor — qisqartirish,
chegaralash; *mustaqim — to ‘g ‘ri, halol, bir jo y da turuvchi; *mahak —
kumush, oltinlarga surtilib, ularning sifatida ajratadigan tosh; *iyor —
oltin, Kumush kabi ashyolarning boshqa moddalardan ajratib saralan-
gani; о ‘Ichov; *sila — in ’от, baxshish, evaz; *tavaqqu ’ — biron ishning
voqye ’ bo ‘lishiga ко ‘z tutish; umid bilan qarash)
Girish barlos urug‘ini ifoda etib, Zihgir turkiy urug‘lardan tarxon
urug'iga ishora qiladi. 0 ‘q ustidan adolatsiz hukm chiqargan yolg‘onchi
Zihgir timsoli orqali esa hukmron tabaqaning har qanday adolat va haqi-
qatni oyoq osti qila olish qudratiga ega ekanini namoyish qiladi.
Jamiyatning illatlari, turli tabaqalar o ‘rtasidagi manfaatparastlik va
yolg‘onchilik, munofiqlikni ko‘ra-bila turib himoya qilish va boshqa ya­
ramas xulq-atvorlar Yaqiniyni iztirobga soladi. U har bir so‘zni, har bir
jumlani hayotiy haqiqatni ro‘y-rost ko‘rsatish uchun xizmat qildiradi.
Savol va topshiriqlar
1. Yaqiniyning “0 ‘q va Yoy munozarasi” qaysi manbalarga asos-
langan?
2. Munozaradagi qaysi obrazlar Yaqiniyning fe’l-atvoriga mos ke­
ladi?
3. Munozaraning shakllanishiga qaysi asarlar ta’sir etgan?