O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti Nasimxon rahmonov

(Qoshi kamon menga o ‘q otdi, uning kiprik o ‘qi zavqidan boshim
bilan yiqildimu “jonim yoiingga fido boMsin”, dedim).
(*qoba va qavsayn -ikki yoy oralig ‘icha; *sayyidul-ahror - him-
matlilar boshlig'i; *muqaddam — birinchi о ‘ringa qo yilgan, ilgari)
Yaqiniy o ‘z e ’tiqodi va maslagini shunchaki aytib qolmaydi, bal­
ki o ‘tmishdoshlaridan Muhammad Mag‘ribiy Yoy vasfini qilganini va
u ahli Haqqa tavhid sirini xadislar va tavhid yoyiga qo‘yib, otganini va
shu tariqa yaqinlashtirganini ko‘chma ma’noli so ‘zlar, so‘z o ‘yinlari vo-
sitasida bayon qiladi. 0 ‘zining kimligini qochirim so‘zlar vositasida ifo-
dalamoqchi bo‘lib, musahhaf s a n ’ati vositasida ko'rsatadi. Bu san’atga
ko‘ra, arab yozuvida “yoy” so ‘zi teskari yozilganda, “oy” so‘zi hosil
bo‘ladi. “Yoy”ni (ya’ni o ‘zini) sevikli yoming qoshiga o ‘xshatib, “oy”
deb ta’rif qiladi. Yoy o ‘z qiyofasini - maqtanchoqligini yana bir karra
oshkor qiladi.
Yana mavlono Muhammad Mag‘ribiykim, ma’rifat mashriqin qu-
yoshtek yorutti, mening vasfimda “Jomi jahonnomoy*” otli doira tartib
qildi va tavhid sirini ahli tahqiq uchun ishorat o ‘qi birla ahodis va vohi-
diyyat qavsida kezlay va nomahramlardin bulami mening otimg‘a otib,
yaqin qildi. Yana ibodat tariqinda maloyikadek avvali umrumdin oxirg‘a
degru ruku’dadurmen* va taqvo tavrida aksari avqot chilladurmen. Yana
niyozmandliqta* yaxshi-yamong‘a quloq tutamien, har necha manga qu-
loq tutmaslar va har qachon izzati bilan xitob qilsalar yo(y) derlar va
agar zarofat birla otimni ayursalar, mahbub qoshig‘a mengzatib oy der-
403

---

lar. (*Jomi jahonnomoy — jahonni ко ‘rsatuvchi to ‘plant, guruh; *ruku ’